Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör

Bir grup bilim insanı balıkların " altıncı his " ile suyun akış yönünü tahmin ettiklerini tespit etti. Su canlılarının çevrelerine nasıl tepkiler verdiği ve onu nasıl yorumladığı uzun süredir cevabını arayan sorulardan biriydi.  Physical Review Letters 'da yayımlanan bulgular duyu sisteminin fizik kanunlarıyla birlikte evrimleşmiş olduğunu gösteriyor ve bu duyu sistemi ağının yapılandırılmasının anlaşılması için ise yeni bilgiler veriyor.

Araştırmada tüm balık türlerinde bulunan, akış yönünü saptayan bir duyusal bir ' akış sensörü ' düzeni keşfedildi ve nedeni araştırıldı. " Hidrodinamik anten "e benzetilen bu sensör ağı, balıkların dışarıdan suyun akışıyla ilgili sinyalleri alarak bu bilgiyi farklı davranışlar geliştirmekte kullanabilmelerini sağlıyor.
 Balıkların sıvı çevrelerindeki değişimlere yanıt verdikleri iyi bilinen bir gerçek. Bu davranışlar, engellerden kaçmak, girdap olan bölgelerde yüzme eforunu azaltmak ve avını su akışında yaptığı değişimlerden takip etmek - hatta bazen görmeden - bu davranışlara örnek olarak verilebilir. Balıkların akış bilgisini nasıl kendi çıkarları için kullandığını araştırmak için, ekip  ' yanal çizgi ' - su içerisindeki titreşim ve hareketleri tespit eden duyu organı - üzerine yoğunlaştı. Yanal çizgi dış çevreye açılan bir grup porlardan oluşan kanala sahipti. Spesifik olarak balıklarda altıncı his fonksiyonlarını açıklayabileceğini düşündükleri bu kanalların vücut üzerindeki konumlarına yoğunlaştılar.  Örneğin, bu kanalların kör mağara balıklarının baş bölgesindeki yoğunluğu engelleri tespit edebilmek için en uygun haldeydi. Teorilerini test etmek için araştırmacılar gökkuşaklı alabalık için bir plastik model geliştirdiler. Balığın kanallarını, üzerine ışıklandırılmış suyun akış hızını tespit eden işaretleyicilerle birlikte modelde aynen taklit ettiler. Deney süresince, model balık gerçek hayattaki gibi , akuatik yaşam koşullarına, suyun akış yönündeki değişimlere, hızlanma ve yavaşlamalara, değişen su basıncına maruz bırakılarak test edildi.  Test ortamında aynı zamanda en ciddi basınç değişiklikleriyle birlikte bir 'av'ın varlığı durumu da denendi. Tahmin de edildiği gibi sonuçlar gösteriyor ki, kanal sistemlerinin vücut üzerinde ciddi basınç değişimlerinin gözlendiği bölgelerde yoğunlaşıyor. Aynı televizyon ya da bir radyo anteni gibi, balıkların kanal sistemleri de vücut yüzeylerinde en ufak basınç değişimlerini bile fark edecek şekilde konumlanıyor. Model üzerinde tespit amaçlı kurulan bu sistem ise bir ilk olma özelliği taşıyor.   Referans     :     Leif Ristroph, James C. Liao, Jun Zhang. Lateral Line Layout Correlates with the Differential Hydrodynamic Pressure on Swimming Fish. Physical Review Letters, 2015; 114 (1) DOI: 10.1103/PhysRevLett.114.018102
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir