Vücuttaki oksitosin hormonu; annenin bebeğine gösterdiği ilgi ya da insanlar arası kurulan bağlar gibi sosyal ilişkilerde önemli bir rolü olmasından kaynaklı “sevgi hormonu” olarak adlandırılır. 9 Ekim 2014 tarihinde Cell Press’de yayınlanan bir makalede; araştırmacılar, kızışma dönemlerindeki  dişi farelerin erkek farelerle ilişkilerini düzenleyen beyin hücrelerinde oksitosin olduğunu ortaya çıkardılar. Prefrontal korteks’te bulunan bu nöronlar; arkadaşlık, aşk ya da anne-bebek ilişkisi gibi sosyal ilişkileri düzenleyen oksitosin üzerinde bir etkiye sahip olabilir.

Rockefeller Üniversitesi’nden makalenin yazarlarından olan Nathaniel Heintz yaptığı açıklamada; elde edilen bulguların; bu yeni ilişkinin insanları da kapsayan bütün hayvanlarda sosyal durumların değişmesinden kaynaklanan karmaşık davranışsal tepkilerin düzenlenmesine yardımcı olduğu fikrini güçlendirdiğini söyledi. Öte yandan Heintz; bu ilginç ilişkiyi active etmekten sorumlu mekanizmanın tam olarak ne olduğu üzerine yapılacak ileriki araştırmaların otizm spektrum bozukluğu ve diğer davranışsal bozukluklara ilişkin bir kavrayışı da ortaya koyacağını ekledi.



Birçok beyin yapısında, çeşitli sosyal davranışlar üzerinde etkiye sahip, oksitosine duyarlı sinir hücreleri bulunuyor. Fakat oksitosinin hangi hücreyi uyardığı ya da hormonun sinir sistemini nasıl etkilediği tam olarak bilinmiyor. Ancak Rockefeller Üniversitesi’nden makalenin baş yazarlarından Miho Nakajima’nın "medial prefrontal korteks"teki oksitosin almacı olarak gözüken bir sinir hücresi topluluğunu keşfetmesi bilinmezliğe dair bir ipucu sunuyor. Araştırmacılar bu sinir hücrelerinin aktivitelerini kestiklerinde, kızışma dönemlerinde olan dişi farenin erkek fareye olan ilgisini kaybetmesine sebep olduğunu ve erkek farelerle lego parçalarıyla oynar gibi oynadıklarını gözlemlediler. Aksine bu dişilerin kızışma (çiftleşme isteğinin yoğun olduğu) döneminde olmayan diğer farelerle benzer sosyal davranışlar geliştirdikleri görüldü. Ayrıca bu sinir hücrelerinin aktivitelerinin durdurulmasının, erkek farelerin sosyal davranışları üzerine bir etkiye sahip olmadığı da anlaşıldı.

Sonuç itibariyle, araştırmanın bulguları; bu yeni tipteki oksitosin uyarıcı sinir hücrelerinin dişi farelerde sosyal davranışları düzenleyici etkiye sahip olduğunu gösteriyor. Heintz “ Bizim çalışmamız cinsel davranışlarda prefrontal korteks’in öneminin altını çiziyor ve bulunan hücre topluluğu çeşitli durumlarda oksitosin seviyesinin yükselmesiyle ortaya çıkan davranışlara değişik açılardan etki ediyor olabilir” dedi.

 

Makalenin orijinal adı ve doi numarası: Miho Nakajima, Andreas Görlich, Nathaniel Heintz. Oxytocin Modulates Female Sociosexual Behavior through a Specific Class of Prefrontal Cortical Interneurons. Cell, 2014; 159 (2): 295 DOI: 10.1016/j.cell.2014.09.020