Zedelenmiş diş mineleri, Homo naledi’nin diyetinin toprak altından çıkan köklerden oluştuğunu gösteriyor.

Homo naledi, Homo cinsinin bulunan şu ana kadar bulunmuş son örneğidir. İnsanımsı bu türün fosilleri, H. naledi'nin kendisine has bir vücut yapısı olduğunu ortaya çıkarmıştı. Şimdi ise türün deforme olmuş ve zedelenmiş dişleri sayesinde, bu türün ayrıca özel bir diyete de sahip olduğu ortaya çıkarıldı.

American Journal of Physical Anthropology'de yayımlanan çalışmada, bu türün, Güney Afrika’da birlikte yaşadığı insan evrim ailesinin diğer türlerindekinden daha zedelenmiş dişlere sahip olduğu bulgusuna ulaşıldı. Bu tarz zedelenmelerin başlıca sebebinin, topraktan çıkarılan çiğ kökler gibi pütürlü ve dayanıklı yiyeceklerin sürekli ısırılıp çiğnenmesi olduğu tahmin ediliyor. Araştırmaya göre, fıstık ve tohumlar gibi dayanıklı gıdalar Homo naledi’nin başlıca besin kaynaklarıydı.

Topraktaki çakıl, bitkilerin toprak altında kalan besince zengin köklerini kaplar. Bu tarz besinleri düzenli olarak tüketmek, H. naledi’nin dişlerinde görülen zedelenmeye sebep olmuş olabilir. Saint Michael Üniversitesi’nden Paul Constantino, birçok hayvan türü için bu bölgelerin ulaşılmaz olduğunu, ancak kazı aletleriyle primatların bu bölgelere ulaşabildiklerini belirtiyor.

Türün, ilk olarak Güney Afrika'daki Dinaledi Chamber adı verilen, toprak altındaki bir odacıkta ve daha sonra yakındaki bir mağarada bulunan fosilleri, yaklaşık 236.000 veya 335.000 yıl önceye ait. H. naledi'nin vücudunun alt kısmı çoğunlukla insanlara benziyordu ve nispeten küçük bir beyne, ağaçlara tırmanmak için uygun parmaklara sahipti. Araştırmacılar, Dinaledi Chamber’da bulunan 156 dişten 126’sı üzerine çalışmalar yürüttüler. Elde edilen bulgular, zedelenmiş dişlerin 12 bireye, toplamda ise en az 15 bireye ait olduğunu ortaya koyuyor. Fosillerin ait olduğu bireylerin yarısının dişlerinde bu tür zedelenmeden en az bir veya iki tane bulunuyordu. Araştırmacılar, bu zedelenmelerin, küçük ve dayanıklı besinlerin çiğnenmesinden kaynaklandığını ileri sürüyorlar.

Bulgulara göre, kabaca 1 ve 3 milyon yıl önce yaşayan iki Güney Afrikalı tür olan Australopithecus africanus’un ve Paranthropus robustus’un dişlerinde de zedelenmeler görülmüştü ancak bu zedelenmeler H. naledi'ninkilerden daha azdı. Araştırmacılar, bu türlerin de dayanıklı besinler tükettiğinden şüpheleniyordu.

Araştırma ekibine göre, Homo türlerinin dişlerinin zedelenmiş olduğuna dair çok az kanıt var, ancak eğer H. naledi gerçekten toprak altındaki bu besinlerden beslenmiş ise, Afrika’da Taş Devri’nde yaşayan Homo sapiens de muhtemelen bu köklerden tüketiyordu. Ayrıca köklerden beslenen yaşayan diğer primatların dişleriyle karşılaştırıldığında, H. naledi’ninkilerle en büyük benzerliği %25’lik bir zedelenmeyle babunlar gösteriyor, babunları, %11 ile; goriller ve %5 ile; şempanzeler izliyor.

---

Kaynaklar ve İleri Okuma:

-Behavioral inferences from the high levels of dental chipping in Homo naledi. American Journal of Physical Anthropology, (2017). http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ajpa.23250/abstract
-No nuts for you, Nutcracker Man. ScienceNews. https://www.sciencenews.org/article/no-nuts-you-nutcracker-man (accessed 27 August, 2017)
-Nitty-gritty of Homo naledi’s diet revealed in its teeth. ScienceNews. https://www.sciencenews.org/article/nitty-gritty-homo-naledis-diet-revealed-its-teeth (accessed 27 August, 2017)
-Homo naledi’nin 250.000 Yıl Önce Yaşamış Olması Ne Anlama Gelir? Bilimfili.com https://bilimfili.com/homo-naledi-250-000-yil-once-yasamis-olabilir-ve-peki-bu-ne-anlama-gelir/

---