Herkes terler, ancak bazılarımız diğerlerinden daha fazla terler. Terleme, vücudumuzun vücut ısısını düzenlemek için ısıya verdiği fizyolojik bir tepkidir ve son derece olağan bir mekanizmadır. Kişisel terleme oranları değişkendir ve ortam sıcaklığı, nem, havanın hareketi, egzersiz yoğunluğu, kıyafet ve vücut büyüklüğü gibi çeşitli faktörlerden etkilenir. Terleme ile kaybedilen sıvı miktarı, serin iklimlerde yaşayan bir kişi için günlük 100 ml kadar az olabilirken, sıcak ve nemli iklimlerde yaşayan aktif bir sporcu için ise 9 litreye kadar ulaşabilir.

Vücut, iki ana ter bezine sahiptir. Ekrin bezleri, vücudun her yerinde bulunur. Bu bezler, sempatik sinirlerle desteklenir ve ısı ve strese bir tepki olarak aktif hale geçerler. Apokrin bezleri ise, özellikle de koltuk altı ve kasık gibi bölgelerde bulunur ve nem oluşturmaktan ziyade vücut kokusunu belirler.

Vücut kokusu, apokrin terindeki proteinin bakteriler tarafından yıkımı ile oluşur. Ekrin bezi terindeki yüksek tuz seviyeleri ise bakteri büyümesini engellediğinden ekrin teri kokusuzdur. Ekrin bezi teri, çoğunlukla sudan oluşurken, apokrin bezi teri ise siyalomusin denilen yağlı bir madde içerir. Büyük oranda siyalik asit içeren bu madde, apokrin bezi terinin sudan ziyade daha çok sütümsü bir yapıya sahip olmasına neden olur. "Kaç ya da kal savaş" tepkisi olarak bilinen insan stres tepkisi, böbrek üstü bezi tarafından adrenalin salgılanmasını içerir. Salgılanan adrenalin, dolaşıma katılarak deriye ulaşır ve ekrin bezlerindeki terlemeyi aktifleştirir. Birçok insan, stresli ve endişe verici anlarda avuçlarındaki terleme hissine aşinadır.

Deodorantlar

Deriye yuvarlanarak uygulanan (roll-on) ve sprey halindeki deodorantlar, genellikle aşırı terleyenler dışında diğer insanlar için terlemeye ve kokuya karşı alınan yeterli önlemlerdendir. Ana bileşenleri; alüminyum klorür ve alüminyum klorohidrat olan deodorantlar, koltuk altı terlemesinin kontrol altında tutmanın etkin ve güvenli yöntemlerinden birisidir. Deorantın içeriğinde bulunan alüminyum, terde bulunan elektrolitlerle tepkimeye girerek ter kanalını tıkayan bir jel oluşturur. Bu engelleme, ter bezini uyarır ve ter salgısı baskılanır. Öte yandan, alüminyum klorür heksahidrat içeren, uzun süreli aktifliğe ve yüksek yoğunluğa sahip önleyiciler de son yıllarda oldukça yaygın hale gelmiş ve aşırı terleme tepkisi gösteren pek çok kişi bu ürünlerin kullanımıyla terlemelerini kontrol altına alabilmiştir. Hatta bazı ürünler, reçeteye gerek olmaksızın eczanelerde satılmaktadır.

Hiperhidroz ya da aşırı terleme

Eğer ki; piyasada satılan terleme önleyici ürünler size bir çözüm olmuyorsa, artık bir dermatologa danışmanızın vakti gelmiştir. Yapılan muayenede, dermatolog, terlemenin ciddiyeti, kaynağı ve yaşamınız üzerindeki etkisine dair bir incelemede bulunacaktır. Bu incelemede, cildin tahriş düzeyi ve kızarıklık açısından oluşan ciddiyet gözlemlenecektir. Bunun yanı sıra, zaman zaman aşırı terlemeye sebep olabilen tiroit rahatsızlığı ve diyabet gibi vakalar için kan testi uygulanabilir. Öte yandan, bazı terleme önleyici ürünler terlemeyi daha da kötü hale sokabilir.

Eğer hiperhidroz ya da aşırı ekrin terlemesi yaşıyorsanız, doktorunuz size ter bezlerindeki sinir etkinliğini azaltıcı ilaçlar içeren reçeteler de yazabilir. Bir diğer seçenek ise; ekrin bezlerinin aktivasyonunu durduran ve genellikle son çare olan Botoks uygulamasıdır.

Botoks uygulamasında, Botoks, koltuk altı derisine yüzeysel olarak enjekte edilir. Enjeksiyon, vücudun hassas noktalarına uygulanacağından, acı ve rahatsızlık verici olabilir, dolayısıyla lokal anestezi uygulanabilir. Etkisi kısmen kısa süreli olan Botoks uygulaması sonrasında koltuk altları, altı ila dokuz aylık bir süre boyunca tamamen kuru kalacaktır.

Hiperhidroz, geleneksel olarak terleme tetikleyen sinirleri kesmeyi içeren sempatektomi cerrahisiyle tedavi edildi, ancak bu tedavi yöntemi geçmişte kaldı. Her ne kadar bazı insanlar iyi sonuçlar elde etse de, dengeleyici hiperhidroz telafisi, vücudun bazı bölgelerindeki terleme dengesini bozduğu ortaya konulmuştur.

---

Kaynaklar Ve İleri Okuma:

--Understanding the stress response. Harvard Health Publications. http://www.health.harvard.edu/staying-healthy/understanding-the-stress-response
--Aluminium, antiperspirants and breast cancer. Journal of inorganic biochemistry. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16045991
--Impairment in quality of life among patients seeking surgery for hyperhidrosis (excessive sweating): Preliminary results. The Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences. http://search.proquest.com/openview/67574e7a31f13a3b2ba96b69f5df6a1c
--Causes of Excessive Sweating. WebMd.com. http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/hyperhidrosis-causes-11#1 (accessed July 2, 2017)
--Explainer: why do I sweat so much and how can I stop it?. TheConversation. https://theconversation.com/explainer-why-do-i-sweat-so-much-and-how-can-i-stop-it-22060 (accessed July 2, 2017)
--Susuz Kaldığımızda Vücudumuzda Neler Oluyor? Bilimfili.com https://bilimfili.com/susuz-kaldigimizda-vucudumuzda-neler-oluyor/

---