Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör

Dünya'nın bilinen ilk yapıştırıcısını Neandertallerin yaptığı veya ürettiği ortaya çıktı. Peki ama, 200.000 yıl önce Neandertaller bunu nasıl başardı? Leiden arkeologları bunun üç farklı biçimde mümkün olabileceğini tespit etti ve araştırmalarının sonuçlarını Ağustos 2017`de Scientific Reports'da yayımladı.

Neandertallerin yapmış olduğu bir mızrak en temel olarak iki ana kısımdan oluşur. Bunlardan birisi uç olması için hazırlanmış olan taştan bir ok parçası ve diğeri de sopa veya tutacak yer olarak görev yapan gövde kısmıdır. Bu basit oluşumda ise tek bir açı arkeologların kafasını kurcalamaktaydı: Neandertaller bu iki temel parçayı birbirine nasıl tutturuyor veya birleştiriyordu?

Bunun için Neandertaller,  huş ağacı kabuğundan katran veya zift gibi bir maddeyi; ki birçok araştırmacı için bu maddeyi üretmek son derece kompleks ve zor bir işlemdir, kullanıyorlardı.

Üç Metot

Leiden arkeologlarına göre bu varsayım henüz bulunmuş veya tespit edilmiş değil. Paul Kozowyk ve Geeske Langejans tarafından yönetilen araştırma ekibi, huş ağacı kabuğundan katran elde etmek için en az üç yol olduğunu belirledi. En basit metot ise yalnızca açık bir ateşe ve ağaç kabuğundan bir ruloya ihtiyaç duyuyor. Bu da en basit açıklama ile Neandertallerin 200.000 yıl önce ilk yapıştırıcıyı üretmelerine olanak vermiş olabilir.

Deneysel Arkeoloji

Araştırmacılar bu şaşırtan keşfi yalnızca Neandertallerin kullandığı araç ve materyallerle çalışarak yaptı. Antik yapıştırıcıların korunması oldukça nadir olduğundan ve katranın Paleolitik dönemde nasıl yapıldığına dair doğrudan arkeolojik bir kanıt bulunmadığından, araştırmacılar deneysel arkeolojiyi kullandılar. Böyle durumlarda, deneysel arkeoloji geçmişe başka şekilde mümkün olmayan bir  pencere açmakta.

Sıcaklık Kontrolü

Daha önceki deneysel girişimlerde araştırmacılar huş ağacının kabuğundan sadece küçük bir miktar katran özü çıkarmayı başarabilmişlerdi ya da bazen hiç çıkaramamışlardı. Bu durumun ateşin dar bir sıcaklık aralığında kontrol edilmesi gerekliliğinden kaynaklandığı düşünülüyordu. Ancak, şimdi katran üretimi için daha fazla yöntem olduğu anlaşıldı ve hatta bazı yollarla ciddi sıcaklık değişimleri ile üretilebildi. Dolayısıyla, ateşin sıcaklığının kontrol edilmesi ilk başlarda sanıldığı kadar öneme sahip olmadığı anlaşıldı.

Basitten Karmaşığa

Kozowyk ve çalışma arkadaşları Neandertallerin, daha önceki bilgileri ve bilinen malzemeleri kullanarak katran üretmeyi başardıklarını göstermiş oldu. Neandertaller, belki de ateş ve huş ağacı kabuğu gibi basit bir malzeme grubu ile ve basit bir metot ile yola çıkmış ve daha sonra bunu çok daha fazla malzeme elde edebilecek şekilde kompleks bir forma geliştirmiş olabilirler.
Kaynak ve İleri Okuma
  • University of Leiden. "How Neanderthals made the very first glue." ScienceDaily. ScienceDaily, 31 August 2017. <www.sciencedaily.com/releases/2017/08/170831093424.htm>.
  • P. R. B. Kozowyk, M. Soressi, D. Pomstra, G. H. J. Langejans. Experimental methods for the Palaeolithic dry distillation of birch bark: implications for the origin and development of Neandertal adhesive technology. Scientific Reports, 2017; 7 (1) DOI: 10.1038/s41598-017-08106-7
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir