20 yıla yaklaşan görev süresi içinde 3000. kuyrukluyıldızını keşfeden SOHO (Güneş ve Heliosfer Gözlemevi) bu alanda kırılması güç bir rekora, sarsılması olanaksız görünen bir üne kavuştu. 1761 yılından 1996’ya kadar yer gözlemlerinde 900 civarı, uzaydan da bir düzine kadar kuyrukluyıldız keşfedilmiş olması bu başarının boyutlarını karşılaştırmalı olarak gözler önüne seriyor.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından geliştirilen proje kapsamında Aralık 1995 yılında yörüngeye yollanan ve Mayıs 1996’dan itibaren çalışmalarını sürdüren SOHO, güneş, onun dış atmosferi, güneş rüzgârlarının kaynağı ve özellikleri ve taçküre kütle atımları ile ilgili eşsiz bilgiler sağladı. Bu başarılarının sonucunda da başlangıçta 2 yıl olarak öngörülen görev süresi Aralık 2016’ya kadar uzatıldı.



SOHO, asli görevlerinden olmadığı halde, güneş diskini kapatmak suretiyle güneş çevresindeki 20 milyon kilometrelik alanı cam gibi görebilmesinin sağladığı avantajı sayesinde bu beklenmeyen başarıya imza attı. Keşfettiği kuyrukluyıldızların çoğunu Kreutz sungrazer olarak isimlendirilen, günöteleri yaklaşık 160 gök birimi (AU), günberileri ise güneşe çok yakın olan ve büyük çoğunluğu SOHO’nu görüş alanına girip merkeze doğru akarken güneş tarafından yok edilen gök cisimleri oluşturuyor. Aslına bakarsanız bu grup kuyrukluyıldızlardan güneşin etrafını yok olmadan dönebilen bilinen sadece bir tane var: Lovejoy kuyrukluyıldızı. Onun da bu badireyi atlattıktan bir-iki hafta sonra parçalandığına kesin gözüyle bakılıyor.

İlginç olan diğer bir nokta da NASA’nın SOHO’nun sağladığı görüntüleri neredeyse gerçek zamanlı olarak bu adresten paylaşıyor olması. Amatör gökbilimcilerin ilgiyle takip ettikleri bu görüntüler, kuyrukluyıldız keşiflerinin çoğunun amatörlerce yapılmasına yol açıyor; SOHO’nun gördüğü kuyrukluyıldızlarının %75’ini amatör gözler keşfetmiş durumda. Bunlardan sonuncusu olarak da, Taylandlı Worachate Boonplod, üç bininci kuyrukluyıldızın kâşifi olarak gökbilim tarihine adını yazdırmış oldu.

---

Kaynak: NASA

---