Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
İnsanın dil ve iletişim yetenekleri hayvanlar alemi içinde tekil ve insane özgü bir özellik olarak göze çarpmaktadır. Evrimsel süreçte bunu nasıl geliştirdiğimiz ise, kademe kademe araştırmaların konusu olmaya devam ediyor. Bu konuda hala keşfedecek çok şeyimiz var ancak araştırmaların bir bölümü Doğu Afrika vervetleri (veya vervet maymunları) tarafından kullanılan kendi türdeşlerini 'kartal', 'yılan' ve 'leopar' avcılarına karşı uyarmak için kullandıkları uyarı ve alarm sistemi üzerinde yürütülüyordu.

Yakın zamanda yayımlanan ve German Primate Center (DPZ) -- Leibniz Institute for Primate Research (Leibniz Primat Araştırma Enstitüsü) araştırmacılarının yürüttüğü bir çalışmada, yakın bağlı olan Batı Afrika yeşil maymunlarının tanımadıkları seslere karşı nasıl tepkiler ürettiği incelendi. Bunun için once maymun grubunun üzerinden bir drone uçuran araştırmacılar daha sonar drone sesinden alınan kaydı, dış ses olarak ortama Verdi.

Hayvanların tepkilerine bakılarak, hızlı bir şekilde sesin neye ait olduğunu öğrendiklerine kanaat getirildi. Ancak bu  yeşil maymunlar, drone için yeni bir seslenme biçimi geliştirmediler, aksine Doğu Afrika vervet maymunlarının kartal gibi hava avcılarına karşı birbirlerini uyarmak için kullandıkları çağrıyı kullanıyorlardı. Bu keşif dolayısıyla da, çağrı yapılarının korunduğu ve evrimsel açıdan çok önceleri belirlenmiş biçimini tamamlamış olduğu öne sürüldü.

Nature Ecology & Evolution'da yayımlanan çalışmada, Doğu Afrika vervetleri için üç ana avcı olduğu kaydedildi: leoparlar, kartallar ve yılanlar. Her bir avcı için bu maymunlar özel bir alarm çağrısı belirleyerek birbirlerinin uygun bir strateji ile davranarak korunmasını sağlıyorlar. Leopar olduğuna dair gruplarındaki türdeşlerinden bir uyarı sesi duyduklarında direct olarak ağaca tırmanıyorlar, kartal için gökyüzünü hızlıca taradıktan sonra yukardan görünmeyecek şekilde saklanmaya çalışıyorlar ve son olarak yılan için iki ayaklarının üzerine kalkarak tamamen hareketsiz şekilde bekliyorlar.

Yakın akrabaları olan Batı Afrika yeşil maymunlarının ise havadan gelen avcılar için bir uyarı sesi bulunmuyor. Bu hayvanlar ile birlikte çalışmalarını yürüten,  German Primate Center'dan davranış bilimci Julia Fischer ve çalışma ekibi deneylerini alarm çağrı sistemleri üzerinde gerçekleştirerek öğrenme ve dilin gelişimi ile ilgili anlamlı sonuçlar elde etmeyi hedefledi.

DPZ'nin Senegal Sementi'deki istasyonunun etrafında konuçlanmış olan Batı Afrika yeşil maymunları üzerinde çalışan Julia Fİscher ve ekibi maymunların ilk kez karşılaştığı bir potansiyel tehdit unsuru kullandı: dronelar. 60 metre yükseklikten drone uçuran araştırmacılar, droneların çıkardığı sesleri daha sonra ortama vererek hayvanların duymasını sağladı.

Sesin manasını hayvanların ne hızda öğrendiklerini anlamaya çalışan bilimciler, sesi tekrar dinlettiklerinde maymunların sese alarm sesi ile tepki verdiklerini, tıpkı vervetlerin kartallar için yaptığı gibi gökyüzüne bakıp daha sonra saklandıklarını kaydetti. Maymunların çağrı kodu, leopar ve yılanlar için çıkardıklarından farklıydı ve hatta Doğu Afrika vervet maymunlarının kartallar için kullandıkları alarm çağrısına oldukça benziyordu.

Hızlı işitsel öğrenme ve bu bilgiyi hatırlama fonksiyonlarını tespit eden araştırmacılar, aynı zamanda bu bilgilerin hayatta kalmak için hızla hayata geçirildiğini ortaya koydu. Kapsamlı bir öğrenme biçimi olarak, bu tip öğrenmenin dile etkisi olduğu gözlemlendi. Öyle ki, önce kavrayıp sonra dile geçirildiğine dair evrimsel anlamda bilginin ve doğal olarak dilin gelişiminin bu yolla gerçekleşmiş olabileceği görüldü.

Batı Afrika yeşil maymunları kartal için kullanılan sesleri yeni bir hava tehdidinde de adapte ederek hayata geçirdiler. Buna bakılarak Julia Fischer yaptığı açıklamada, alarm seslerinin ve çağrılarının evrimsel olarak çok öncelerde köklendiğini ve yerleşmiş bilgiler olduğunu belirtti.

Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir