Post Author Avatar
Onur Demir
Boğaziçi Üniversitesi - Çevirmen/Yazar

Ay’daki volkanik çöküntüler, yer kabuğunun altında önemli miktarda su olabileceğini gösteriyor.


Brown Üniversitesi’nden bilim insanları, uydudan gelen verileri kullanarak, büyük volkanik patlamalar sonucu oluşan kayaları inceledi. 24 Temmuz’da Nature Genoscience’da yayımlanan çalışmaya göre bu patlamalarla, Ay’ın yerkabuğu altında bulunan magma, çok derinlerden geliyor.

Daha önceki çalışmalarda bilim insanları, Ay’ın karanlık yüzündeki kutup bölgelerinde suyun izlerine rastlamıştı, araştırmacılara göre, bu su büyük bir ihtimalle, Güneş rüzgarlarından gelen hidrojen sonucu oluşmuştu. Yeni yapılan bu araştırmanın sonucuna göre ise, Ay’ın kabuğunda da büyük miktarda su olabilir. Bu su, Ay’ın oluşumunun ilk zamanlarında, katılaşmadan önce Ay’a ulaşmış olabilir. Araştırmacılar, Ay’ın yüzeyinde rastladıkları suyun, volkanik çöküntülerde olduğunu, bu çöküntülerin, Ay’ın derinliklerinden gelen magma sonucu oluştuğunu, bundan dolayı da derinliklerde suyun varlığı ihtimalinin güçlü olduğunu belirtiyor.

Araştırma ekibi, Hindistan’a ait Chandrayaan-1 uydusunun üzerinde bulunan, görülebilir ve yakın kızılötesi dalga boylarındaki Güneş ışığını ölçen Moon Minerology Mapper aygıtından gelen bilgileri analiz ettiler. Araştırmacılar, volkanik çöküntülerde bulunan suyun miktarını tahmin edebilmek için, Ay’ın sıcak yüzeyinden yayılan termal enerjideki yansıyan Güneş ışığını ayırmak durumundaydılar. Farklı minerallerin ve bileşiklerin, Güneş ışığını farklı derecelerde yansıttığını, bu yüzden H2O ve OH bileşiklerinin ışığı emdiği dalga boylarına bakan ekip, volkanik çöküntülerde daha az yansıyan veya daha fazla emilen Güneş ışığı gördüklerini ve bunun, suyun varlığına işaret ettiğini belirtiyor.

Daha önceleri, yine Brown Üniversitesi’nden araştırmacılar, Apollo 15 ve 17 görevlerinde dünyaya getirilen volkanik numunelerin içinde de suyun varlığını keşfetmişlerdi. Ancak bu numuneler, son araştırmada keşfedilen büyük volkanik çöküntülerden değildi. Bu durum, getirilen bu numunelerin, Ay’ın yüzeyinin genelini temsil edip edemeyeceği sorusunu akıllara getirmişti. Yani bu numuneler, su açısından zengin bölgelerden mi getirilmişti, yoksa Ay’da genel olarak bir su varlığından söz edilebilir miydi?

Araştırma ekibi, yürüttükleri çalışmanın bütün büyük volkanik çöküntülerin su bulundurduğunu ortaya koyduğunu, bundan dolayı bu durumun Ay’ın yerkabuğunun altındaki magma için genel bir durum olabileceğini söylüyor. Yani bu da demek oluyor ki, Ay’ın manto tabakası büyük oranda su bulunduruyor olabilir. Ancak bu suyun, yer kabuğunun altına nasıl ulaşmış olabileceği hala gizemini koruyor.

Elde edilen sonuçlar; Ay’daki bu volkanik çöküntülerden su çıkarılabileceğine işaret ediyor. Ayrıca araştırmacılar, bu bulguların, dünyamızdaki suyun da nasıl oluştuğuna veya Dünya’ya geldiğine dair ipuçları verebileceğini düşünüyor.




Kaynak ve İleri Okuma:
-Remote detection of widespread indigenous water in lunar pyroclastic deposits. Nature Geoscience. http://www.nature.com/ngeo/journal/vaop/ncurrent/full/ngeo2993.html
- The Moon's Interior Could Contain Lots of Water, Study Shows. Space.com https://www.space.com/37596-moon-interior-could-have-water.html (accessed July 27, 2017)




Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir