Post Author Avatar
Sevkan Uzel
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör

Görünüşe göre, bakteri türlerinden bazıları uzayda kendilerini evde hissediyor. 2016 yılı Mart ayında PeerJ dergisinde sonuçları yayımlanan bir çalışma, Bacillus safensis türü bakterinin Uluslararası Uzay İstasyonu'nun (ISS) mikrokütleçekim ortamında daha hızlı serpilip büyüdüğünü ortaya koydu. Gelecekte yapılması planlanan uzun süreli uzay yolculukları açısından bu sonuç büyük önem taşıyor.

Halkın katılımıyla gerçekleştirilen MECCURI Projesi kapsamında yapılan araştırmada mikrobiyologlar ve halktan insanlar, çevrelerinden topladıkları örnekleri ISS'e göndererek, nasıl büyüyeceklerine bakılmasını sağladılar. Uzayda dünyadakinden daha memnun olduğu gözlemlenen bir türe rastlamak ise ileride insanların yerleşeceği dünyadışı tesislerde insan sağlığını tehdit edebilecek olasılıklara bir yenisini daha ekledi.

Uzaydaki Gelişimi Daha Hızlı

Bakterilerin uzaydaki dikkate değer dayanıklılıkları, uzay istasyonunun dış yüzeyinde üredikleri fark edildiğinde anlaşılmıştı. MECCURI projesinde ise bakteri örneklerinin uzay istayonunun içindeki yaşamsal işlevlerine odaklanıldı. "Ilık, nemli, oksijence zengin ISS ortamı, uzay boşluğundan çok farklı," diyor California Üniversitesi'nden makalenin baş yazarı Dr.David Coil.

Araştırma sonucunda ISS'e gönderilen 48 bakteri örneğinin neredeyse hepsinin Dünya'dakine çok yakın bir büyüme hızı sergiledikleri saptandı. Fakat içlerinden sadece bir tür, Bacillus safensis uzayda %60 oranında daha hızlı gelişiyordu. Üstelik B. safensis uzay yolculuğuna pek yabancı da sayılmazdı; kendisi 2004 yılında Mars keşif araçları Opportunity ile Spirit'e otostop yapmış olmasıyla da tanınıyor.

uzayi-dunyadan-daha-rahat-bulan-bakteriye-rastlandi-bilimfilicom
Bacillus safensis JPL-MERTA-8-2 örneğinin uzaydaki (yeşil) ve dünyadaki (kırmızı) zaman içinde (saat bazında) büyüme (OD600) grafiği.

Uzayda Neden Daha Rahat?

Uzayda yapılması planlanan deneylerin hazırlanma süreci, mikrobiyologlar için farklı güçlükler barındırıyor. Bunlardan biri geleneksel yetiştirme tekniklerinin uygulanamıyor olması. Sıvı yetiştirme ortamı, mikrokütleçekim ortamında riskli oluyor ve ekibin bu nedenle katı ortam yüzeyleri kullanarak, deneyi uzaya uygun bir biçime dönüştürmeleri gerekiyor.

B. safensis bakterisinin uzayda, dünyada olduğundan daha hızlı büyüdüğü anlaşılmış olsa da, böylesine farklı davranmasının nedeni halen esrarını koruyor. Dr.Coil bakterinin genom diziliminin yapılmasının bazı ipuçları verebileceğini belirtiyor.

Panspermia Kuramını Destekliyor

Güney Queensland Üniversitesi'nden gökbilimci Jonti Horner, bu çalışmanın Panspermia Kuramı'nı akla getirdiğini ifade ediyor. Yunanca "tüm (pan) tohumlar (spermia)" anlamına gelen bu kurama göre, yaşam tohumları evrenin her yanına dağılmaktadır ve biz insanlar da dahil gezegenimizdeki tüm yaşam formlarının çekirdeği gökten (göktaşı, kuyruklu yıldız vb bir araçla) dünyaya düşmüş olabilir.

"Bakteriler aşırı derecede dayanıklıdır ve uzayda hayatta kalabilmeleri o kadar da şaşırtıcı sayılmaz. Burada ilginç olan nokta, insan yapımı bir ortam olan ISS içinde neler olduğudur. Bunu iyice anlamamız gerek, yoksa Mars gibi gezegenlere istemeden bunları bulaştırabiliriz," diyor Dr.Horner.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir