İçine şehirler sığabilecek büyüklükte lav kanalları Ay'da yapısal olarak sabit bir şekilde bulunabiliyor. Bu yargı Ay ve Gezegen Bilimleri Konferansı'nda (Lunar and Planetary Science Conference) teorik olarak sunulan bir çalışmaya ait.

Volkanik özellikler, ileride gerçekleşecek uzay keşif araştırmaları için çok önemli bir hedef olacak; çünkü bu özellikler kozmik radyasyon, meteor etkileri ve ekstrem sıcaklıklara sebep olabiliyor. Lav kanalları (lav tüpleri) volkanik patlamalar sonucundaki lav akışından dolayı oluşuyor. Lav nehrinde ilerlerken akıntı en dış kısmından soğumaya başlıyor ve akışı durana kadar ilerlemeye devam ediyor. Tam akış durduğunda ise kuru ve boş bir tünel oluşuyor.

Ay'da lav tüplerinin var olup olmayacağı üzerine bir tartışma sürüyor; yüzeydeki kıvrılan derecikler, Ay'da bulunabilecek bazı lav tüplerinin ciddi büyüklükte olabileceğini gösteriyor.

Bu çok büyük kıvrımlı derelerin lav akıntılarıyla oluşmuş olabileceği üzerinde duruluyor. 1969 'dan beri bu konuda bir yayın yapılmamıştı ki bu araştırmada bu derelerin 10 kilometre genişliğe ulaştığı gözlemlendi. Araştırma ekibi ise lav tüplerinin de bu büyüklüğe erişip erişmediğini araştırdı.



Araştırma dahilinde 1 kilometreden daha geniş lav tüplerinin teoride Ay'da varlığını koruyabileceği gösterildi. Eğer Dünya'daki gibi geniş lav tüpleri Ay'da varsa bunların 5000 metre genişliğe ulaşabileceği gösterildi. Dünya'da ise bu mümkün değil ancak Ay'da yerçekimi çok daha düşük olduğu için lav kanalları Dünya'daki kadar çok erozyona ve hava koşullarındaki değişimlere maruz kalmıyor. Bu bağlamda bahsedilen büyüklüklerde lav tüpleri teorik olarak Ay'da var olabiliyor.

Araştırma ekibi, lav tüplerinin stabilizasyonunun genişliğe, bulunduğu katmanın kalınlığına , soğuyan lavın gerilme katsayısına bağlı olduğunu buldu ve bu verileri doğru bir şekilde modelledi.

---

Referans : Sciencedaily.com, Theoretical study suggests huge lava tubes could exist on moon, www.sciencedaily.com/releases/2015/04/150404215343.htm

---