Pluto'nun bir kuyruğu var !

New Horizons isimli uzay aracı Pluto'ya yakın geçişinde, 14 Temmuz'da cüce gezegenin gölgesinde doğrudan bir güzergah izledi, dolayısıyla bu geçiş; Pluto'nun Güneş tarafından yakılan atmosferine dair büyüleyici bir bakışı da mümkün kıldı. Bununla birlikte; bu durum, uzay aracına Güneş rüzgârlarının Pluto üzerindeki etkilerini de görebilecek ortam sağladı.

New Horizons'un Pluto atmosferine dair bulgusu ise; atmosferin Güneş rüzgârları tarafından soyuluyor oluşu ve bu durumun çok büyük bir soğuk bölge ve Pluto'nun onbinlerce kilometre ötesine kadar genişleyen yoğun iyonlaşmış gaz oluşturmasıydı. Bu da esasında Pluto'nun arkasında 77.000 ve 109.000 kilometre arasında değişen Güneş rüzgârları tarafından çevrelenmiş bir oyuk ya da delik oluşturuyor.

Bu oyuk; plazma kuyruğu oluşturan --çoğunlukla-- nitrojen iyonlarından oluşuyor. Öte yandan bilim insanları, kuyruğun şekline ya da boyutuna dair kesin bilgi sahibi değiller. Daha çok; Güneş Sistemi boyunca dolaşan kuyruklu yıldızların gaz iyonlu kuyruklarına benziyor.

Bunun Pluto'nun plazma çevresine dair ilk büyüleyici bakış olduğunu söyleyen Fran Bagenal (University of Colorado):

"Pluto'nun atmosferini kaybettiğine dair daha önce elde edilen atmosferik ölçümlerle birleştirebileceğimiz daha fazla veriyi Ağustos'ta elde edebileceğiz. Bunu öğrendikten sonra Pluto yüzeyine ve atmosferine dair mevcut soruları yanıtlayabileceğiz ve Pluto'nun güneş rüzgarı etkileşiminin tıpkı Mars gibi hangi ölçüde olduğunu belirleyebileceğiz" diyor.

Bagenal'ın da belirttiği gibi, bu kuyruk oldukça ilginç çünkü benzer plazma kuyruğu Mars ve Venüs'te de bulunmuştu. Öte yandan New Horizons'un yakın geçişinden önce de Pluto'nun önünde nitrojen gazı bulunmuştu ve bu da Pluto'nun atmosferini her yönde kaybettiğini ortaya koyuyordu.

Pluto'nun atmosfer kayıp oranı üzerinde çalışmalar cüce gezegenlerin zamanla nasıl evrildiklerine dair kavrayışımız için önemli olabilir. Ancak şimdilik bu uzak cüce gezegenin neler sakladığını öğrenmek için önümüzdeki ay gelecek olan verileri beklememiz gerekiyor.

---

Kaynak: Jonathan O'Callaghan, "Scientists Find Something Very Bizarre Behind Pluto", http://www.iflscience.com/space/plutos-atmosphere-being-stripped-away-sun-and-forming-comet-tail