Post Author Avatar
İdris Kalp
Akdeniz Üniversitesi - Çevirmen
Araştırmacılar, “büyük beşli” kişilik özellikleri olarak bilinen (dışa dönüklük, duygusal dengesizlik, uzlaşılabilirlik, titizlik ve deneyime açıklık) bir dizi psikolojik faktör arasında genetik bağlantılar tanımladı ve bunların ayrıca belirli psikiyatrik hastalıkların risk faktörlerini de etkileyebileceğini açıkladı.

Kişiliğin kısmen genetikle bağlantılı olduğu zaten bulunmuş olsa da, son zamanlarda yapılan böylesi gen araştırma çalışmaları araştırmacıların, DNA kodlarımızın hangi kısımlarının, karakterimizin hangi belirli özelliklerini etkilediğine daha yakından bakmalarına olanak sağlıyor.

“Kişilik özellikleri kalıtsal olarak aktarılabilmesine rağmen, bu son ve büyük ölçekli genom araştırmasına kadar kişilikle bağlantılı genetik değişiklikleri karakterize etmek çok zordu” diye anlatıyor California Üniversitesi’nden baş araştırmacı Chi-Hua Chen.

Chen ve ekibi, 23andMe adındaki özel bir firmadan alınan 60.000 genetik örnek ve Kişilik Genetiği Konsorsiyumu’ndan (Genetics of Personality Consortium) alından 80.000 örnek üzerinde analiz yaptı. Çalışacak bu kadar DNA verisi ile belirli genetik özellikler, kişilik özellikleri ve psikiyatrik hastalıklar arasındaki ilişkileri gözlemleyebilme şansı buldular.

Kişiliğimizin zekâ gibi kısımlarının, doğumdan beri sahip olduğumuz genlerin yani ailemizden aldığımız DNA’mızın ve büyürken ne kadar iyi öğretmenlere sahip olduğumuz gibi yaşam deneyimlerimizin kombinasyonuna bağlı olduğunu biliyoruz. Fakat bilim insanlar bu iki faktörün birbirini nasıl dengelediğinden emin değil, dolayısıyla bu türden geniş çaplı çalışmalar bu konuda faydalı olabiliyor.

Araştırmacılar belirli genler ve belirli özellikler arasında bağlantılar keşfetti. Örneğin WSCD2 ve PCDH15 genleri dışa dönüklükle bağlantılıyken, L3MBTL2 ve 8p23.1 kromozomu nevrotizm yani duygusal dengesizlikle bağlantılı.

Ayrıca nevrotizm ve deneyime açıklıkla bağlantılı genlerin, belirli psikiyatrik hastalıklarla bağlantılı genlerle aynı bölgelerde kümelendiği keşfedildi.

Diğer genetik ilişkiler, dışa dönüklük ile dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu arasında, deneyime açıklık ile şizofreni ve bipolar bozukluk arasında ve nevrotiklik ile depresyon ve anksiyete arasında bağlantılar ortaya koydu.

Diğer bir deyişle, kişiliğimizin şekillenmesini sağlayan DNA kodlarımızın aynısı kısımları, aynı zamanda ruhsal ve zihinsel hastalığa yakalanma olasılığımızı da etkiliyor. Bu, doğumdan itibaren sahip olduğumuz genlerin kişiliğimizi tamamıyla belirlediği ve kaçınılmaz psikiyatrik hastalıklara neden olduğu anlamına gelmiyor ama bir etkisinin olduğu görünüyor ve bulgulara bakılırsa birbirlerine çok yakından bağlılar.

Öte yandan, çalışma zihinsel hastalıklarla uzlaşılabilirlik (işbirliği içinde ve şefkatli olma) veya titizlik (sorumluluk sahibi ve disiplinli olma) arasında genetik bir örtüşme ortaya koymadı.

Yine de araştırma daha ilk günlerinde ve çalışma sadece bir bağlantı ortaya koydu, kişilik özellikleri ile belirli psikolojik hastalıklar arasında nedensel bir bağlantı değil. Fakat ekibe göre, daha fazla araştırma ile gelecekte bu hastalıkları öngörmek ve tedavi etmek için yollar bulabileceğiz.

“Kişiliğin genetik araştırması üzerine yaptığımız bu çalışma daha ilk aşamalarında ve kişilik özellikleriyle bağlantılı daha pek çok genetik değişken bulunmayı bekliyor. Biz psikiyatrik hastalıklar ile kişilik özelikleri arasında genetik ilişkiler bulduk fakat bu ilişkiler altında yatan özel değişkenler hala bilinmiyor” diye açıklıyor Chen.




Kaynak:

--Scientists have found genetic links between personality traits and psychiatric diseases http://www.sciencealert.com/scientists-find-genetic-links-between-personality-traits-and-psychiatric-diseases

--Genome-wide analyses for personality traits identify six genomic loci and show correlations with psychiatric disorders http://www.nature.com/ng/journal/vaop/ncurrent/full/ng.3736.html DOI: 10.1038/ng.3736




 
Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir