Oregon State University'de yürütülen genetik araştırma aynı türün birbirinden izole olan popülasyonlarının zaman içinde üreme uyumsuzluğu (reproductive incompatibility) ile evrilmesi ile iki popülasyonun farklı türler olmaya başlamasına ışık tuttu.

Bilim insanları pasifik dalga havuzu kabuklularından Tigriopus californicus popülasyonlarının coğrafi ayrım ile evrilmek için model organizmalar olduğunu belirtiyor. Araştırmacılar, canlının erken fazlarında tek bir tür iken birçok türe dönüşebildiğini ortaya koyuyor.

Mitokondriyal ve çekirdek (nükleer) genlerin birlikte ve eş zamanlı evrimini (co-evolution) inceleyen Oregon araştırmacıları tüm hayvanlardaki gibi T. californicus hücresi genlerinin de çekirdeğinde ama küçük bir miktarının da mitokondrilerinde olduğunu belirtiyor.

Mitokondrilerin, hücre içerisinde enerji santralleri gibi çalıştığını ve ATP yani adenozin trifosfat üreterek hücreye ve dolayısıyla canlıya gerekli olan enerjiyi sağladığını biliyoruz. OSU'da biyolog olan Felipe Barreto, mitokondri kromozomunun sadece 37 gen içeren küçük bir kromozom olduğunu belirtiyor. Ancak Barreto'ya göre, bu genler metabolizma için oldukça hayati bir önem taşıyor.

ATP molekülünün hücre içinde düzgün bir biçimde üretilebilmesi için çekirdekteki diğer yüzlerce gen ile mitokondrinin 37 geninin yine düzgün bir etkileşim halinde olması ve ortak çalışması gerekiyor. Mitokondriyal genlerdeki mutasyonlar bu etkileşimlerin vasatın altında gerçekleşmesine ve dolayısıyla metabolik performansın düşmesine sebep olabilir.

Kuzey Amerika'nın Pasifik kıyılarındaki T. californicus populasyonları kendilerinden ayrı olan komşu popülasyonlarından farklı bir mitokondriyal kromozom barındırıyor. Üstelik bu farklılıklar içerisinde göreli olarak iki gruptaki farklı mutasyonlar da bulunuyor.

Sonuç olarak popülasyonlar arası yavrular yani melezler düşük üreme kapasitesine, düşük fitnessa, yavaş gelişim hızına ve düşük ATP üretimine sahip oluyor.

Moleküler istatistiki modellerde, sekiz ayrı popülasyonun genomlarını monitorize etmek için ve bunları karşılaştırmak için topladıkları verileri analiz eden araştırmacılar, tüm bu farklı genlerin dolayısıyla farklı popülasyonların birlikte verimli döl üretmesine nasıl engel olmaya başladığını ve en sonunda bu popülasyonların farklı türler haline gelmesine nasıl sebep olduğunu kavramak için etkili olacağını düşünüyor.