Dinozorlar İki Ayaklarının Üzerinde Yürümeyi Nasıl Öğrendi?
University of Alberta'daki paleontolojistler dinozorların atalarının neden dört ayak üzerinde yürümeyi bırakıp, iki arka ayağının üzerine kalktığını açıklayan yeni bir teori gel...
University of Alberta'daki paleontolojistler dinozorların atalarının neden dört ayak üzerinde yürümeyi bırakıp, iki arka ayağının üzerine kalktığını açıklayan yeni bir teori geliştirdi.
Dinozorlardaki pipedalizm (iki ayak üzerinde yürüme) atalardan ve çok daha küçük proto-dinozorlardan miras kalmıştı. Bu evrimin sırrı ise kuyruklarında saklı. Proto- dinozorların kuyrukları bacaklara güç veren büyük kaslara sahipti. Bu iri kaslar, erken dönem dinozorlara ayağa kalkmak ve iki arka ayak üzerinde hareket edebilmek için güç ve dayanıklılık sağladı.
Zaman içerisinde, proto-dinozorlar daha hızlı ve daha uzun mesafe koşacak şekilde evrildi. Arka bacakların uzaması gibi adaptasyonlar ise dinozor atalarının hızlı koşabilmesine, kısalan ön bacaklar ise vücut kütlesini azaltarak dengeyi sağlamaya yardımcı oldu. Sonucunda ise, bazı proto- dinozorlar dört ayak üzerinde yürümeyi tamamen bıraktı. İki ayak üzerine kalkma ihtiyacının sebebi ise avlarını yakalayabilmek için ellerini boşta bırakmaları gerekmesiydi.
Öte yandan da, bu konu birçok tartışmayı beraberinde getiriyor. Örneğin; bipedalizm hayvanların hızlı koşmasını sağlıyorsa neden atlar ve çitalar gibi memeliler neden hala dört ayak üzerindeydi?
Bu sorunun cevabı büyük oranda memelilerin kuyruktan güç alan bacak kaslarının olmamasında saklı. Fosil kayıtlarına bakıldığında, proto-memeli atalarımızın o kasları ne zaman kaybettiğinin izi sürülebilmekte. Bunun, 252 milyon yıl önce, Permiyen dönemde gerçekleştiği görülmekte.
O dönemde memeli soyu kazmaya ve tünel, oyuk gibi çukurlarda yaşamaya adapte olmaya çalışıyordu. Kazabilmek içinse, güçlü ön bacaklara sahiplerdi. Kaslı arka bacaklar ve kuyruk ise, bu dar alanlarda manevra yapmayı zorlaştıracaktı.
Oyuklarda yaşamak, atalarımızın Permiyan dönem sonundaki kitlesel yok oluşta hayatta kalmalarına yardımcı oldu. Proto-memelilerin oyuklarından çıkmaları ile birlikte bir kısmı hızlı koşucu olmak üzere evrimleşti, bipedalizme yatkınlık sağlayacak kuyruk kasları ise eksik kaldı.
Makale Referans: W. Scott Persons, Philip J. Currie. The functional origin of dinosaur bipedalism: Cumulative evidence from bipedally inclined reptiles and disinclined mammals. Journal of Theoretical Biology, 2017; 420: 1 DOI: 10.1016/j.jtbi.2017.02.032
Dinozorlardaki pipedalizm (iki ayak üzerinde yürüme) atalardan ve çok daha küçük proto-dinozorlardan miras kalmıştı. Bu evrimin sırrı ise kuyruklarında saklı. Proto- dinozorların kuyrukları bacaklara güç veren büyük kaslara sahipti. Bu iri kaslar, erken dönem dinozorlara ayağa kalkmak ve iki arka ayak üzerinde hareket edebilmek için güç ve dayanıklılık sağladı.
Zaman içerisinde, proto-dinozorlar daha hızlı ve daha uzun mesafe koşacak şekilde evrildi. Arka bacakların uzaması gibi adaptasyonlar ise dinozor atalarının hızlı koşabilmesine, kısalan ön bacaklar ise vücut kütlesini azaltarak dengeyi sağlamaya yardımcı oldu. Sonucunda ise, bazı proto- dinozorlar dört ayak üzerinde yürümeyi tamamen bıraktı. İki ayak üzerine kalkma ihtiyacının sebebi ise avlarını yakalayabilmek için ellerini boşta bırakmaları gerekmesiydi.
Öte yandan da, bu konu birçok tartışmayı beraberinde getiriyor. Örneğin; bipedalizm hayvanların hızlı koşmasını sağlıyorsa neden atlar ve çitalar gibi memeliler neden hala dört ayak üzerindeydi?
Bu sorunun cevabı büyük oranda memelilerin kuyruktan güç alan bacak kaslarının olmamasında saklı. Fosil kayıtlarına bakıldığında, proto-memeli atalarımızın o kasları ne zaman kaybettiğinin izi sürülebilmekte. Bunun, 252 milyon yıl önce, Permiyen dönemde gerçekleştiği görülmekte.
O dönemde memeli soyu kazmaya ve tünel, oyuk gibi çukurlarda yaşamaya adapte olmaya çalışıyordu. Kazabilmek içinse, güçlü ön bacaklara sahiplerdi. Kaslı arka bacaklar ve kuyruk ise, bu dar alanlarda manevra yapmayı zorlaştıracaktı.
Oyuklarda yaşamak, atalarımızın Permiyan dönem sonundaki kitlesel yok oluşta hayatta kalmalarına yardımcı oldu. Proto-memelilerin oyuklarından çıkmaları ile birlikte bir kısmı hızlı koşucu olmak üzere evrimleşti, bipedalizme yatkınlık sağlayacak kuyruk kasları ise eksik kaldı.
Makale Referans: W. Scott Persons, Philip J. Currie. The functional origin of dinosaur bipedalism: Cumulative evidence from bipedally inclined reptiles and disinclined mammals. Journal of Theoretical Biology, 2017; 420: 1 DOI: 10.1016/j.jtbi.2017.02.032
Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu “Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir

21 Temmuz 2015
Çin'de Yeni Dinozor Türü Keşfedildi

06 Mayıs 2015
Dinozorların Yok Olmasında Volkanik Patlamaların Etkisi

24 Mart 2015
Krokodil Ataları Dinozorlardan Önce Baş Avcıydı

24 Ağustos 2018
Kuş Benzeri Dinozorların Evrimine Işık Tutan Yeni Fosil

20 Ocak 2016
Yeni Dev Dinozor Fosili Keşifleri

06 Mayıs 2017
Son Afrikalı Dinozor, Fas'ta Bir Madende Keşfedildi

15 Aralık 2015
İlk Dinozorlar Hızla Ortaya Çıkıp Evrimleştiler