İlk olarak 1984 yılında geliştirilen 3-boyutlu baskı teknolojisi, sürekli gelişmeye devam ediyor. 3 boyutlu yazıcıların verimi her geçen gün artarken, aynı zamanda üç boyutlu baskı teknolojisi her alanda yapılan çalışmalarda kullanılıyor. Bu çalışamalara tabii ki kök hücre araştırmaları da dahil.

Yeni yayımlanan bir çalışmada da bilim insanları, embriyonik kök hücrelerin oldukça düzenli ‘bloklarını’ üretmeye olanak sağlayacak 3-boyutlu baskı yöntemi geliştirdiklerini duyurdular.

Vücut içerisindeki her tip hücreyi üretme kapasitesine sahip olan bu hücreler, doku yapılarının birer lego parçası gibi kullanılabilir ve bu yolla da, dokuların daha büyük yapılarının yanısıra mikro-organların da üretilmesini mümkün kılabilir.

Biofabrication dergisinde yayımlanan çalışmanın baş yazarı Wei Sun’un belirttiğine göre:

‘’Embriyoid maddenin kontrollü bir şekilde geliştirebileceğini görmek gerçekten heyecan verici. Geliştirilen embriyoid madde düzenli ve homojen, ayrıca daha sonraki doku gelişimi için çok daha iyi bir başlangıç noktası niteliği taşıyor.’’ 

Yürütülen bu çalışmada Çin’deki Tsinghua University’den ve Amerika’daki Drexel University’den bilim insanları, ekstrüzyon temelli 3-boyutlu baskılama kullanarak, embriyoid madde geliştirmek amacıyla, örgü benzeri 3-boyutlu yapılar ürettiler. Bu embriyoid madde, hücrenin yaşama kabiliyetine sahip ve yüksek pluripotent sağlarken 7 gün boyunca kendi kendini hızlı bir şekilde yenileyebiliyor.

Araştırmacılardan Wei Sun’un belirttiğine göre; bu hücrelerin 3 boyutlu yazma ile üretilmesinde kullanılan iki yaygın yöntem daha var. Fakat, bu yöntemler ile geliştirilen hücreler, Sun ve araştırma grubunun geliştirdiği hücreler ile aynı hücre düzenini ve homojen üremeyi gösteremiyorlar.

Wei Sun:

‘’Bana göre, yüksek seviyede hücre çoğalmasının görülmesinin de açıklaması olarak, bu araştırmada gelişmekte olan embriyoid madde için yaşayan canlılarda bulunana çok benzer 3 boyutlu mikro-ortam ürettik.’’

Araştırmacılar bu tekniğin yüksek verimli embriyoid madde üretilmesini sağlayacak şekilde daha da geliştirilebileceğini, doku yenilenmesi ve/veya ilaç taraması gibi çalışmalarda faydalı olabileceğini düşünüyorlar.

---

İlgili Makale: Liliang Ouyang, Rui Yao, Shuangshuang Mao, Xi Chen, Jie Na, Wei Sun. Three-dimensional bioprinting of embryonic stem cells directs highly uniform embryoid body formation. Biofabrication, 2015; 7 (4): 044101 DOI: 10.1088/1758-5090/7/4/044101

---