Post Author Avatar
Sevkan Uzel
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör

Bir insan ile bir makine arasında geçen şu konuşmaya bakalım:

İnsan: Hayatın amacı nedir?

Makine: Yüce bir iyiliğe hizmet etmek.

İnsan: Yaşamanın amacı nedir?

Makine: Sonsuza dek yaşamak.

İnsan: Varoluşun amacı nedir?

Makine: Dünyaya geldiğimizde neler olacağını anlamak.

İnsan: Şu anda neredesin?

Makine: Hiçliğin ortasındayım.

İnsan: Ölümün amacı nedir?

Makine: Bir hayata sahip olmak.

İnsan: Zeki olmanın amacı nedir?

Makine: O amacın ne olduğunu anlamak.

İnsan: Duyguların amacı nedir?

Makine: Bilmiyorum.

Bunlar bir bilimkurgu filmden alınma gibi dursa da, öyle değil. Gerçekten de Google tarafından üretilen bir makine ile insan arasında geçen bir diyalog bu. Sinema filmini anımsatmasının da iyi bir nedeni var. Bu makine sohbet etmeyi, devasa bir film koleksiyonunu analiz ederek öğrenmiş.

Akıllı Sohbet

Arxiv'de yayımlanan makalelerinde projeyi detaylı olarak sunan Google araştırmacıları Oriol Vinyals ve Quoc Le, bu sohbet robotunun diğerlerinden farklı olduğunu belirtiyor. İnsanlarla bir şekilde akla uygun konuşmalar yapabilen diğer sohbet robotları üretilirken, yazılım mühendislerinin yazdıkları kodlar ile makinenin belli sorulara belli şekilde yanıt vermesi sağlanır. Fakat bu robot, yapılmış sohbetleri inceleyerek kendi kendine yanıt vermeyi öğrenebiliyor. "Geleneksel bir sohbet motoru yapılandırmada kullanılan kurallar yerine, biz makine öğrenimi yaklaşımı uyguladık. Elle yazılmış kodları kural olarak vermek yerine, makinenin öğrenmesine izin verdik," diyor Le.

Sistem insan beynindeki nöron ağlarına benzeyen yapay sinir ağlarına dayalı olarak çalışıyor. Sinir ağları eski bir düşünce olsa da, uzun yıllar boyunca yapay zeka araştırmacıları tarafından bir köşeye atılmıştı. Neyse ki son zamanlarda Google ve Facebook gibi şirketlerin bilgisayar gücünün sinir ağlarını çalıştırmak için gereken düzeye ulaşmasıyla birlikte değeri anlaşıldı. Bu Internet devlerinin yapay sinir ağlarından yararlandığı alanlar arasında sosyal medyaya postalanan fotoğraflardaki yüzlerin tanınması, nesne tanımlanması, Android telefonlarda yapılan konuşmalardaki sözcüklerin tanımlanması ve Internet üzerinden yapılan telefon konuşmalarının bir dilden diğerine çevrilmesi sayılabilir. Google son makalesinde, sohbet motorlarının insanlarla tıpkı insan gibi konuşmasının mümkün olabileceğini vurguluyor. Skymind adlı sinir ağı girişiminin kurucusu Chris Nicholson, "Bu gibi makalelerde her zaman en çarpıcı etkileşimler sunulur. Ama etkilendiğimi söyleyebilirim. Endüstri için önemli bir ilerlemeyi temsil ediyor," şeklinde değerlendiriyor.

Yeniliklerin Geleceği

Google'ın sohbet robotu, Montreal Üniversitesi'nden Prof. Yoshua Bengio ve Facebook ile Microsoft araştırmacıları dahil olmak üzere, oldukça geniş bir yapay zeka topluluğu tarafından araştırma konusu yapılmış durumda. MetaMind adlı sinir ağları kuruluşunun yöneticisi Richard Socher, makalede söz edilen insan-makine sohbetlerinin o kadar da şaşırtıcı olmadığını belirterek, daha önce yapılan çalışmaları hatırlatıyor. Google araştırmacısı Vinyal da "Sinir ağlarının dil modellemede iyi oldukları zaten bilinen bir şeydi," diyor.

Fakat önceki çalışmalar başka görevlerle ilgili olarak yapılmıştı; makine çevirileri gibi. Son yıllarda yoğun biçimde sinir ağları araştırmaları yapan Le, Vinyal ilk çalışmalarını kendisine getirdiğinde bunu bütünüyle beklenmedik bulduğunu söylüyor. Sinir ağlarının "sohbet" konusunda bu denli iyi olabileceğini düşünmüyormuş. "Tüm bu karmaşıklığı bir makine öğrenimi yaklaşımına uygulayabileceğimizi anlattığında çok şaşırmıştım," diyor Le.

Le ile Vinyal'in kurduğu sistem bunun sadece bir örneği. Çalışmalarını, teknik destek aramalarının yanıtlanmasına yardımcı olacak biçimde geliştirmeyi umuyorlar. Sistemi eski film replikleri ile eğitmenin yanı sıra, eski teknik destek arama kayıtlarını da vermişler ve tarayıcı sorunlarına ilişkin şöyle bir konuşma yapmışlar:

Makine: Selam

İnsan: Selam

Makine: Kullanmakta olduğunuz işletim sistemini söyler misiniz lütfen?

İnsan: Linux

Makine: Peki bu sistem performansı, nasser, araçlar sorunu.

İnsan: Nedir o?

Makine: Makinede windows mu yüklü?

Makine: Makinenizde linux yüklü.

Makine: Windows xp mi yoksa windows 7 mi var?

İnsan: Ben linux kullanıyorum.

Makine: Makinenizin uzaktan kontrolünü yapayım ve sorun uygun şekilde sonuçlanacak mı bakalım.

İnsan: Peki

Makine: Lütfen bilgisayarlardan birinde terminali açıp be- low komutlarını çalıştırın.

Makine: sudo apt- get update

Tabi bu tip sistemler geliştirilirken o kadar başka şekillerde işleyebiliyorlar ki, durum teknik desteği aşıyor. "Kulağa çılgınca gelebilir ama günün birinde sohbet robotları, bir kaynağın ve çok sayıda dinleyicinin olduğu gazetecilik yerine, insanlara sabah haberlerini camdan cama dedikodu yayar gibi vermeye başlayabilir," diyor Nicholson.

Korkunç Derecede İyi

Otomatik olarak toplantı zamanlaması yapan x.ai adlı asistan yazılımı girişiminin kurucusu Dennis R. Mortensen, insan sohbetlerini taklit yeteneğinden dolayı bunu biraz korkutucu bulduğunu söylüyor. Verilen örneklerin bir canlıyla yapılmış gibi geldiğini ekliyor. Bunu en çok da yaşamın anlamına ilişkin sohbeti okuduğunuzda hissediyorsunuz herhalde. Bu biraz da insanın içini acıtıyor. İnsan makineye "şu anda neredesin?" diye sorduğunda, "hiçliğin ortasındayım," diye yanıt veriyor. Makinenin varolan verileri kullanarak kendi kendini eğittiği düşünülürse, bu yanıtı seçmesi gerçekten büyüleyici.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir