NASA'nın bilim insanları bütün zamanlarını yıldızlara bakarak geçirmiyorlar. Kurumun en son yaptığı çalışmalardan biri, şehirlerimizi serin tutmada yeşilliklerin sahip olduğu başlıca rol ile ilgili. Ağaçlar ve bitkiler sadece güneşli bir günde gölgede oturacak bir yer sağlamıyorlar, aynı zamanda da bir şehrin genel sıcaklığını etkiliyorlar, ki bu durum taşınmayı düşündüğünüz bir sonraki sefer için göz önüne almanız gereken bir şey.

Bu olay kısmen, terleme yoluyla buharlaşma olarak adlandırılan bir işlemden dolayı oluyor: İnsanların terlemesiyle aynı şekilde ağaçlar da yaprakları ve gövdelerindeki gözenekler üzerinden su buharı salıyor. Bu işlem herkesçe biliniyor fakat NASA'nın yaptığı çalışma bunu daha ileriye götürerek onu çevreleyen ortam ile karşılaştırarak şehirdeki sıcaklığı nasıl etkileyebileceğini inceliyor.

Araştırmacılar uydu verisi ve sıcaklık algılama donanımı kullanarak, en az yüzde 65 oranında ağaç yaprağı örtüsüne sahip şehir bölgelerinin, etraflarını saran bölgenin devamlı olarak 1.3˚C üstünde kaldığını buldular. Bu rakam yüzde 65'in altına düştüğü zaman sıcaklık yükselmeye başlıyor ve yüzde 35'e indiği zaman, sıcaklık yükselişi ortalama 1.6˚C oluyor.
Bu bir derecelik sıcaklık yükselmesinin klima kullanımlarının yüzde 20 oranında artışına yol açabileceğini göz önünde bulundurduğunuzda, bitki örtüsünün bir şehrin güç kullanımı üzerinde sahip olabileceği çarpıcı etkileri kolaylıkla görebilirsiniz.

Çalışmada kullanılan veriler Birleşik Devletler kıtasının tamamından alındı ve (tahmin edeceğiniz gibi) farklılığın en belirgin olduğu zaman Güneş ışınlarının en güçlü olduğu gündüz vaktiydi. Keşfedilen bir diğer şey ise, daha büyük şehirlerdeki sıcaklık farklılığının daha küçük şehirlerde olandan daha belirgin olmasıydı.

Binalarla dolu şehir bölgeleri, geleneksel olarak ısı adaları şeklinde düşünülür, sahip oldukları hava geçirmez yüzeyler (yollar, binalar, betonlar vs.) güneşin ısısının bir çoğunu tutar. NASA'nın raporu, şehirlerin sahip olduğu bu ısı yutucular üzerinde ağaçlı sokakların ne kadar önemli bir etkisi olabileceğini gösteriyor. Çorak bölgelerde ağaçlarla kaplanmış bir şehir alanı, yakın çevresiyle karşılaştırıldığında gerçekte sıcaklığı düşürebilir (ağaç örtüsü ve sulama sayesinde, yoksa doğal biçimde olmazdı).

Raporun eş yazarı Kurtis Thome, bir basın toplantısında şu açıklamalarda bulunuyor: "Herkes şehirdeki ısı adasının sıcaklığı yükselttiğini düşünüyor. Fakat bu o kadar basit değil. Bitki örtüsünün miktarı ve türü, şehirleşmenin sıcaklığı ne kadar değiştirdiği üzerinde büyük bir paya sahip."Thome ve meslektaşları, elde ettikleri verinin şehir planlamacılarına ağaçları ve diğer bitki örtüsünü doğal soğutma yardımcıları olarak geleceğin şehirlerine daha iyi bir şekilde dahil etmeyi hesaplamalarında yardımcı olacağını umuyorlar.

---

Kaynak: EurekAlert, "NASA finds vegetation essential for limiting city warming effects", http://www.eurekalert.org/pub_releases/2015-08/nsfc-nfv082515.php

---