Dünya Sağlık Örgütü (WHO) araştırmacılarından Marie-Paule Kieny liderliğinde gerçekleştirilen çalışma sonucunda, 5 farklı Ebola virüsü türünden biri olan Zaire ebola virüsü için %100 koruma sağlayan bir aşı elde edildi. Barı Afrika'da yaşayan binlerce insan üzerinde yapılan saha çalışması sonucunda, aşının işe yaradığı kesinlik kazandı. Sonuçlar The Lancet dergisinde yayımlanan bir makale ile duyuruldu.

Gine'de 2014 yılında patlak veren salgına ne yazık ki yetiştirilememiş olan aşı, bir sonraki olası salgın için şimdiden çoğaltıldı ve yaklaşık 300.000 dozluk bir stok yapıldı. "Bundan sonra salgın olursa, hazırlıksız yakalanmamış olacağız," diyor Dr.Kieny. İçinde, veziküler stomatit virüsü (büyükbaş hayvanları hasta eden ama insanları etmeyen bir virüs) ile bir ebola virüsü yüzey proteini (insan vücudunun antikor üretmesini sağlıyor) bulunan aşıya rVSV-EBOV adı verildi.

Saha çalışması sırasında aşı yapılan 5.837 kişiden hiçbiri, 10.günden sonra Ebola geliştirmedi. Aşılanmayan birkaç bin kişilik grupta ise bu sürede 23 yeni Ebola vakası görüldü. Bu sonuç aşının başarısı açısından sevindirici, fakat henüz Ebola'dan bütünüyle kurtulmuş değiliz. Bu hastalığa yol açan toplam 5 tür virüs var: 1.Ebola virüsü (Zaire ebolavirus); 2.Sudan virüsü (Sudan ebolavirus); 3.Taï Forest virüsü (Taï Forest ebolavirus, eski adıyla Côte d’Ivoire ebolavirus), 4.Bundibugyo virüsü (Bundibugyo ebolavirus), 5.Reston virüsü (Reston ebolavirus). Sonuncusu insan dışındaki primatlarda hastalığa yol açabiliyor ama insanları hasta edemiyor.

Ayrıca araştırmacılar, aşının eklem ağrısı ve baş ağrısı gibi bazı yan etkilerinin olduğunu rapor etti. Bir salgın sırasında bunlar önemini yitirse de, sağlıklı zamanlarda rutin aşılama yapılamayacağı anlamına geliyor. Aşının çocuklar ve hassas kişiler (örneğin HIV taşıyıcıları) üzerindeki yan etkileri ise araştırılmaya devam ediliyor. 2017 yılı bitmeden bunların tamamlanması ve aşı lisansının alınması umuluyor.

---

Kaynaklar:

• WHO, "Final trial results confirm Ebola vaccine provides high protection against disease"
  <http://who.int/mediacentre/news/releases/2016/ebola-vaccine-results/en/>


• Science Alert, "It's official: We finally have an Ebola vaccine that's up to 100% effective"
  <http://www.sciencealert.com/researchers-develop-an-ebola-vaccine-that-s-100-percent-effective>


• CDC, "About Ebola Virus Disease"
  <https://www.cdc.gov/vhf/ebola/about.html>

İlgili Makale: <http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(16)32621-6/fulltext>

---