Dünya Yaşamı Kozmik Açıdan Bir Erken Doğum mu?
Evren 13.8 milyar yaşındayken, gezegenimiz ise yalnızca 4.5 milyar yıl önce oluşmuştur. Bazı bilim insanları, bu zaman farkının diğer gezegenlerdeki yaşamın bizimkinden milyarla...
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Evren 13.8 milyar yaşındayken, gezegenimiz ise yalnızca 4.5 milyar yıl önce oluşmuştur. Bazı bilim insanları, bu zaman farkının diğer gezegenlerdeki yaşamın bizimkinden milyarlarca yıl daha önce oluşmuş olabileceği anlamına geldiğini düşünüyor. Ancak, yeni bir kuramsal çalışma bugünkü yaşamın kozmik açıdan aslında bir erken doğum olduğunu ileri sürüyor.
Bildiğimiz üzere yaşam, muhtemelen Büyük Patlama'dan yaklaşık 30 milyon yıl sonra, ilk yıldızlar evrene yaşam için gerekli elementleri (karbon ve oksijen gibi) saldığında mümkün olabildi. Son yıldız ortadan kaybolup öldüğünde, bugünden itibaren 100 trilyon yıl sonra yaşam sona erecek. Loeb ve beraberindeki ekip, yaşamın bu iki sınır arasındaki göreceli olasılığını dikkate aldılar.
Başat öge ise yıldızların yaşam süreleri çıktı. Bir yıldızın kütlesi ne kadar fazla ise yaşam süresi de o kadar kısadır. Güneşin kütlesinden yaklaşık 3 kat daha büyük yıldızlar; yaşam evrimleşmek için bir şans bulamadan söneceklerdir.
Öte yandan, en küçük yıldızlar Güneş'in %10'u bir kütleye sahiptirler. Bu yıldızlar 10 trilyon yıl kadar parlamaya devam edecek ve bu açıdan --uygun koşullara sahip-- herhangi bir gezegende yaşamın ortaya çıkması için yeterli zamanı sağlıyorlar. Aslında, yaşamın ortaya çıkma şansı; uzak gelecekte, şimdiden 1000 kat daha fazladır.
O halde akıllara şöyle bir soru geliyor: Öyleyse neden gelecekte daha küçük kütleli bir yıldızın yanında yaşamıyoruz?
Bir ihtimal; biz zamanından önce ortaya çıktık. Bir diğer ihtimal ise küçük kütleli bir yıldızın etrafındaki çevre yaşam için risklidir.
Her ne kadar küçük kütleli, kırmızı cüce yıldızlar uzun süre yaşasalar da, onlar da kendilerine has bazı tehlikeleri ortaya çıkarırlar. Gençliklerinde güçlü alevler ve herhangi bir yaşanabilir yerin atmosferini sıyırabilecek ultraviyole ışınlar saçarlar.
Hangi ihtimalin (erken ortaya çıkma ya da küçük kütleli yıldız riski) daha güçlü olduğunu belirlemek için, araştırmacılar; kırmızı cüce yıldızlar ve onların gezegenleri üzerinde yaşanabilirlik işaretlerine dair çalışmalar yapmayı öneriyor. Transiting Exoplanet Araştırma Uydusu ve James Webb Uzay Telekobu gibi uzay görevleri gelecekte bu sorulara cevaplar bulmamıza yardımcı olabilir.
Kaynak ve İleri Okuma:
- Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. "Is Earthly life premature from a cosmic perspective?." https://www.cfa.harvard.edu/news/2016-17 (accessed August 1, 2016).
- Loeb, Abraham, Rafael A. Batista, and David Sloan. "Relative Likelihood for Life as a Function of Cosmic Time." arXiv preprint arXiv:1606.08448 (2016).
Bildiğimiz üzere yaşam, muhtemelen Büyük Patlama'dan yaklaşık 30 milyon yıl sonra, ilk yıldızlar evrene yaşam için gerekli elementleri (karbon ve oksijen gibi) saldığında mümkün olabildi. Son yıldız ortadan kaybolup öldüğünde, bugünden itibaren 100 trilyon yıl sonra yaşam sona erecek. Loeb ve beraberindeki ekip, yaşamın bu iki sınır arasındaki göreceli olasılığını dikkate aldılar.
Başat öge ise yıldızların yaşam süreleri çıktı. Bir yıldızın kütlesi ne kadar fazla ise yaşam süresi de o kadar kısadır. Güneşin kütlesinden yaklaşık 3 kat daha büyük yıldızlar; yaşam evrimleşmek için bir şans bulamadan söneceklerdir.
Öte yandan, en küçük yıldızlar Güneş'in %10'u bir kütleye sahiptirler. Bu yıldızlar 10 trilyon yıl kadar parlamaya devam edecek ve bu açıdan --uygun koşullara sahip-- herhangi bir gezegende yaşamın ortaya çıkması için yeterli zamanı sağlıyorlar. Aslında, yaşamın ortaya çıkma şansı; uzak gelecekte, şimdiden 1000 kat daha fazladır.
O halde akıllara şöyle bir soru geliyor: Öyleyse neden gelecekte daha küçük kütleli bir yıldızın yanında yaşamıyoruz?
Bir ihtimal; biz zamanından önce ortaya çıktık. Bir diğer ihtimal ise küçük kütleli bir yıldızın etrafındaki çevre yaşam için risklidir.
Her ne kadar küçük kütleli, kırmızı cüce yıldızlar uzun süre yaşasalar da, onlar da kendilerine has bazı tehlikeleri ortaya çıkarırlar. Gençliklerinde güçlü alevler ve herhangi bir yaşanabilir yerin atmosferini sıyırabilecek ultraviyole ışınlar saçarlar.
Hangi ihtimalin (erken ortaya çıkma ya da küçük kütleli yıldız riski) daha güçlü olduğunu belirlemek için, araştırmacılar; kırmızı cüce yıldızlar ve onların gezegenleri üzerinde yaşanabilirlik işaretlerine dair çalışmalar yapmayı öneriyor. Transiting Exoplanet Araştırma Uydusu ve James Webb Uzay Telekobu gibi uzay görevleri gelecekte bu sorulara cevaplar bulmamıza yardımcı olabilir.
Kaynak ve İleri Okuma:
- Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. "Is Earthly life premature from a cosmic perspective?." https://www.cfa.harvard.edu/news/2016-17 (accessed August 1, 2016).
- Loeb, Abraham, Rafael A. Batista, and David Sloan. "Relative Likelihood for Life as a Function of Cosmic Time." arXiv preprint arXiv:1606.08448 (2016).
Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir
27 Temmuz 2019
Biyokimyasal Benzeri Bir Kimyasal Tepkime Ağı Keşfedildi
31 Temmuz 2015
Dünya'nın Manyetik Alanı Düşünülenden Daha Yaşlı
24 Temmuz 2015
Neden Venüs’te Değil de Dünya’da Yaşıyoruz?
18 Mart 2018
Hücreler Neden Proton Derecesine Bağlı Çalışır?
04 Haziran 2016
En Temel Ölçekte Evrim: Amino Asit Sıra Değişimleri
07 Kasım 2016
Yaşamın Kökeninde Metaller mi Var?