Diz eklemi yaralanan kişilerin, kıkırdaklarını yenileyebilme umudu belki de burunlarının ucundadır. Geçtiğimiz günlerde, İsviçre Basel Üniversitesi'nden Ivan Martin liderliğinde çalışan doktorlar ilk kez olarak burun kıkırdağını, bağ dokusunda ciddi hasar bulunan (bu tür yırtılmalar ağrıya ve hatta osteoartrite yol açabiliyor) hastaların dizlerine nakletti.

Doktorların şu anda kıkırdak yenilemek için ellerindeki araçlar çok sınırlı: Ya bir kadavradan ya da hastanın kendi eklemindeki sağlıklı kısımdan aldıkları kıkırdak hücrelerini nakledebiliyorlar. Başvurdukları bir diğer yol ise alttaki kemikte küçük çatlaklar yaratıp, kıkırdağı yenileyebilecek olan progenitör hücrelerin salınmasını umuyorlar.

Ancak geçtiğimiz on yılda, araştırmacılar burunda bulunan kıkırdak hücrelerinin, diz ekleminde oluşan mekanik gerilimi almaya yardımcı olacak şekilde yeni doku oluşturmaya uyumlu olduklarının farkına vardı. Ayrıca bu hücreleri almak, birinin dizinin çevresinden almaya çalışmaktan çok daha az zarar verici.

Yöntem Her Yaşta Başarılı Olabilir

Çalışmalarının ayrıntılarını The Lancet dergisinde yayımlanan makale ile paylaşan ekip, 10 farklı katılımcının (18-55 yaş arası) burun deliklerini ayıran septumdan, lokal anestezi altında kurşun kalem çapı kadar düz bir parça alarak, dokuyu enzimlerle parçaladıklarını ve ardından hücreleri geçirgen bir zar üzerinde iki hafta süresince yetiştirdiklerini belirtiyor.

Bu hücreler diz eklemlerine aktarıldıktan 2 yıl sonraki kontrolde, diz kıkırdağının karakteristik özelliklerini (kolajen proteini ve glikozaminoglikan denilen şeker molekülleri gibi önemli yapısal moleküllerin yoğunluğu vb) sergilemeye başladıklarının görüldüğü ifade ediliyor. Hastaların aktarımın ardından ağrılarının azaldığı ve günlük yaşamlarından daha rahat ettiklerinin gözlemlendiği bildiriliyor.