Post Author Avatar
Gürkan Akçay
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Burnumuz tıkandığında ya da dolu olduğunda, çoğumuz (umarım) bir peçete ile burnumuzu temizleriz. Fakat ya Brezilya'nın kayalıklarla dolu uzak dağlarındaysanız ve elinizde bir peçeteniz yoksa? Peki o halde; şimdi Kapuçinler size alternatif bir yol öğretecek.

Oxford University'den araştırmacılar; Serra da Capivara Ulusal Parkı'nda bu maymunları gözlemlerken, yetişkin bir dişi dikkatlerini çekti. Dişi Kapuçin maymunu araştırmacıların daha önce hiç tanık olmadıkları bir şey yapıyordu: Yavaşça fakat bir amaç güderek, dişi maymun ince bir dal parçası alıp burnuna doğru götürüp karıştırmaya başladı, sonra dal parçasını burnundan dışarı çıkararak yaladı. Burun karıştırma davranışı, dişi Kapuçin'in bir araç olarak dal parçasını kullanması bilinen tek örneklerden birisidir. Fakat yalnızca bu da değil; dişi maymun aynı zamanda başka bir ince dal parçası aldı ve onu da kürdan olarak kullandı. Çalışma Primates 'de yayımlandı.

Bu zeki maymunlar araç-gereç kullanma noktasında bilinen en iyi canlılardandır. Taşları sıklıkla bir yerden başka bir yere taşıyıp kabuklu yiyecekleri ve tohumları kırarak içindeki lezzetli besinlere ulaşırlar. Fakat --henüz bilinmeyen bir sebeple-- ince dalları kullanmaları cinsiyet temelli bir davranış. Primatlar geçtiğimiz 10 yıl boyunca gözlemlenmesine rağmen, ince dal kullanımlarının (burun ve diş karıştırma) büyük çoğunluğuna erkeklerde hiç rastlanmadı. Erkekler ince dalları; bal çıkarmada, kayaların yarıklarındaki kertenkeleleri dürtmede ve böcek deliklerini sondajlamada kullanıyor. Oysa bu besinlerin hepsini dişiler de tüketiyorlar, ancak dişilerin de tıpkı erkekler gibi bu besinlere ulaşmada dal parçalarını neden kullanmadıkları ise kafalarda soru işareti olarak duruyor.

Aslında, araştırmacılara göre; yetişkin dişinin dal parçasını kullandığı tek örnek, Kapuçin'in eş seçtiği bireyi dürtmesiydi. Artık, burun --ve diş-- karıştırma da bu listeye eklenebilir. Öte yandan sebebini anlamak ise oldukça güç. Primatların dal parçasını kullanarak burun karıştırma davranışlarının yazılı kayıtlara dayanan tek örneği Tanzanya'da nezle belirtilerine sahip bir erkek şempanze idi. Bununla birlikte Kapuçin maymununun hasta gözükmemesine rağmen hapşırdığında iki eliyle burnunu ovuşturduğu da görüldü.

Araştırmacılar; bu davranışın dişi maymunun burnuna bir şey takılmış olabileceğinden kaynaklandığının muhtemel olduğunu söylüyorlar. Ve aynı olayın diş karıştırmada da görülmesine dair araştırmacılar; dişi maymunun hangi dal parçasını kullanma noktasında oldukça seçici olduğunu ve burnu için kullandığı dal parçası kadar esnek olmadığından emin olduklarının akıldan çıkarılmaması gerektiğini söylüyorlar.
Videoda dişi maymunun bu davranışını izleyebilirsiniz.





Kaynak: Josh L Davis, "Female Capuchin Picks her Nose – Using a Stick", http://www.iflscience.com/plants-and-animals/female-capuchins-pick-their-nose-using-stick
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir