Post Author Avatar
Gürkan Akçay
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Çin'deki bir araştırma grubunun yürüttüğü çalışmalar sonucunda, hücrelerinin küçük bir kısmı sinomolgus maymunu hücrelerinden oluşan normal görünümlü iki domuz yavrusu dünyaya geldi. Ancak ilk kez oluşturulan domuz-primat kimeraları (iki veya daha fazla canlının karışımı) canlı olarak dünyaya gelmelerine rağmen bir hafta gibi kısa bir süre sonra öldüler.

Pekin'deki Kök Hücre ve Üreme Biyolojisi Laboratuvarı'ndan araştırmacıların yürüttüğü çalışmanın nihai amacı, organ nakli için kullanmak üzere insan organlarının hayvanlarda geliştirilmesini içeriyor. Ancak elde edilen sonuçlar, bu amacı gerçekleştirmenin hâlâ çok uzağında olduğumuzu ortaya koyuyor.

Kasım 2019'da Protein&Cell'de yayımlanan araştırmada, önce kültürde yetiştirilen sinomolgus maymunu hücrelerinin genetiği değiştirildi ve böylelikle de GFP isimli bir floresan proteini üretilebildi. Bu durum, ekibin hücreleri takip edebilmesini mümkün hale getirdi. Ardından, ekip, genetiği değiştirilmiş hücrelerden embriyonik kök hücreler elde etti ve bu hücreleri döllenmeden 5 gün sonra domuz embriyolarına enjekte ettiler.

4000'den fazla embriyo, dişi domuzlara nakledildi. Sonuçta 10 domuz yavrusu dünyaya gelirken, bunlardan iki tanesinin domuz-primat karışımı olduğu görüldü. Ancak dünyaya gelen bütün domuzların bir hafta içerisinde hayatını kaybettiği görüldü. Domuz-maymun karışımını içeren domuz yavrularında; kalp, karaciğer, dalak, akciğerler ve deri gibi birçok doku, bir miktar maymun hücresinden oluşuyordu fakat oranlar 1/1000 ve 1/10000 gibi bir aralıkta çok düşük bir seviyedeydi.


İn Vitro Dölleme


Domuz yavrularının neden öldükleri henüz tam olarak anlaşılabilmiş değil, çünkü karışım olmayan yavrular da dahil olmak üzere tamamı bir hafta içerisinde hayatını kaybetti. Araştırma ekibi, ölümlerin sebebinin kimerizmden ziyade in vitro dölleme (bir yumurtanın sperm tarafından, vücut dışında (in vitro) yapay olarak döllenmesi) sürecinden kaynaklanıyor olabileceğinden şüpheleniyor. Çünkü in vitro dölleme, insanlarda ve diğer bazı hayvanlarda işe yararken domuzlarda bu kadar başarılı olmuyor.

Araştırma ekibi, şimdi, daha yüksek bir oranda maymun hücresi içeren sağlıklı hayvanlar dünyaya getirme üzerine çalışıyor. Eğer bu çalışmalar başarılı olursa, bir sonraki adım; neredeyse tamamen primat hücrelerinden oluşmuş bir organa sahip domuz üretmek olacak.

Esasında böyle bir şey, kemirgenlerde başarılı olmuştu. 2010 yılında Cell'de yayımlanan bir araştırmada, kendi hücrelerinin pankreas organı geliştirmemesi için genetiği değiştirilen farelerin, sıçan pankreası geliştirmesi sağlanmıştı.

Domuz-İnsan Kimeraları


Ocak 2017`de ABD’deki Salk Enstitüsü’den bir grup bilim insanının insan-domuz hibritleşmesinden oluşan bir fetusu üretmesi bilim dünyasında oldukça geniş bir yankı uyandırmıştı. Ancak bu hibritlemede de hücrelerin neredeyse 1/100.000'i insan hücresiydi ve etik nedenlerden kaynaklı, embriyoların bir ay boyunca geliştirilmesine izin verildi. Buradaki endişe de, bir kimeranın beyninin kısmen insan olabileceği yönündeydi.



Bu yüzden de Çin'deki bu yeni çalışmada, insan hücreleri yerine başka bir primat olan maymun hücreleri kullanıldı. Bu kez kullanılan maymun hücresi oranı, insan hücresi oranından daha fazlaydı ancak yine de düşük seviyelerdeydi.

Kimerik organizmalardan alınan verimin yetersizliği, çalışmaların pek de umut verici olmadığı konusunda tartışmalara neden olmuş durumda. Bazı bilim insanları, organ naklinde kullanılabilecek organların insan-hayvan melezlerinde geliştirilebileceğini düşünmüyor. Ancak, bu yaklaşımın doku mühendisliği gibi başka alanlarda işe yarar sonuçlar üretebileceği fikri de araştırmaya devam etmenin mantıklı olduğunu gösteriyor.

Öte yandan İspanyol El País Gazetesi'nde Temmuz ayında yayınlanan bir haber, Çin'de insan-maymun kimeralarının oluşturulduğunu ancak sonuçların henüz yayımlanmadığını duyurmuştu
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir