Burgess Şisti Kurtçuğu Halüsijenya'nın İngiltere'de Akrabası Bulundu
İngiltere'nin batısında bulunan Herefordshire Lagerstätte bölgesinde, yeni bir antik deniz kurtçuğu türü fosili keşfedildi. Silüryen Dönem'de yaşamış olan türe Thanahita distos ...
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör
İngiltere'nin batısında bulunan Herefordshire Lagerstätte bölgesinde, yeni bir antik deniz kurtçuğu türü fosili keşfedildi. Silüryen Dönem'de yaşamış olan türe Thanahita distos adı verildi. Thanahita ve aynı bölgede bulunan diğer deniz hayvanları, çoğu fosil gibi ezilerek iki boyutlu hâle gelmiş olmayıp, üç boyutlu şekilde fosilleşmeleriyle dikkat çekiyor.
Yaklaşık 3 cm uzunluğundaki Tanahita, boru şeklinde bir bedene ve uçlarında bir ya da iki küçük pençe olan en az dokuz çift ayağa sahip. Ayaklarının her biri spagettiye benziyor; boynundaki iki çift ayağın ise diğerlerinden daha küçük olduğu görülüyor. Tanahita'nın sırtı, her biri kendi ufak yükseltisinde duran küçük yıldız çiçekleriyle bezenmişe benziyor. Kurtçuğun sırtını kaplayan bu çiçeksi yapılar, dört sütun üzerinde dizili ve her dördüncü yatay sıra bir bacak hizasına denk geliyor. Şu anda sadece bir adet Tanahita örneği var ve ne yazık ki onun da kafası eksik.
Derek J. Siverter liderliğindeki araştırmacılar bu yumuşak bedenli küçük kurtçuğun ince anatomik ayrıntılarını keşfetmek için örneği parçalamak zorunda kaldı. Zarifçe korunmuş olmakla birlikte, fosili kayadan ayırmak olanaksızdı. Ekip, örneği 20 mikrometre aralıklarla dikkatlice laboratuvara taşıdı ve her seferinde çıkarılan yüzey fotoğraflandı. Bu fotoğraflar dijital olarak üç boyutta birleştirilerek, kurtçuğun modeli oluşturuldu.
Sonuç olarak Siverter ve çalışma arkadaşları, Tanahita'nın en yakın akrabasının, o zamandan 80 milyon yıl kadar önce yaşamış olan ve Kambriyen Patlaması'nın ikonlarından olan Hallucigenia olduğunu buldu. İlk kez Burgess Şisti'nde keşfedilen Halüsijenya, uzun yıllar gizemini korudu. Önce sırtındaki dokunaç benzeri yedi ağızla beslenip, uzun ayakları üzerinde yürüdüğü düşünüldü. Sonraları yapılan keşifler, bu yorumu tersine çevirerek, dokunaç benzeri ağızların aslında ayak çiftleri olduğunu, uzun ayakların ise hayvanın sırtındaki kılçıklar olduğunu gösterdi; ağzı da alışıldık yerdeydi.
Burgess Şisti'nde ve dünyanın başka yerlerindeki Kambriyen alanlarında bulunan hayvanlar, Kambriyen Patlaması olarak adlandırılan kısa bir zaman dilimi içerisinde aniden beliren karmaşık hayvanlarla doludur. Bu erken dönem hayvanlarının beden planlarının baş döndüren çeşitliliği, Dünya tarihinde benzersizdir. Bazıları öylesine garip görünür ki, evrimsel ilişkileri hakkında fikir yürütülememiştir. Yakın zamanda yapılan araştırmalar ise bunların ne kadar garip olsalar da, açık evrimsel tarihlere sahip olduklarını gösterdi.
Hem Tanahita hem de Halüsijenya, sırtında süslemeler olan boru biçimli bir bedene ve ince uzun ayaklara sahip. Halüsijenya türlerinin çoğunun sırtından çıkan kılçık çiftleri var ama H. hongmeia türünde kılçıklar canlıyken kıvrık olabilir. Halüsijenya fosilleri genellikle süngerlerin üstünde ya da yanında bulundu ki bu da onların süngerle beslendiklerini düşündürüyor.
Halüsijenya ve akrabası Tanahita, lobopodyan (Kambriyen kayalarında yaygın bulunan, uzuvlu kurtçuk benzeri hayvanlar) olarak sınıflandırılıyor. Halüsijeniidlerin günümüzde yaşayan ardılları yok ama panartropod (şu anda yaşayan hayvanlarn büyük bölümünü kapsar) soyunun erken dönem üyeleri olarak kabul ediliyorlar.
Yaklaşık 3 cm uzunluğundaki Tanahita, boru şeklinde bir bedene ve uçlarında bir ya da iki küçük pençe olan en az dokuz çift ayağa sahip. Ayaklarının her biri spagettiye benziyor; boynundaki iki çift ayağın ise diğerlerinden daha küçük olduğu görülüyor. Tanahita'nın sırtı, her biri kendi ufak yükseltisinde duran küçük yıldız çiçekleriyle bezenmişe benziyor. Kurtçuğun sırtını kaplayan bu çiçeksi yapılar, dört sütun üzerinde dizili ve her dördüncü yatay sıra bir bacak hizasına denk geliyor. Şu anda sadece bir adet Tanahita örneği var ve ne yazık ki onun da kafası eksik.
Derek J. Siverter liderliğindeki araştırmacılar bu yumuşak bedenli küçük kurtçuğun ince anatomik ayrıntılarını keşfetmek için örneği parçalamak zorunda kaldı. Zarifçe korunmuş olmakla birlikte, fosili kayadan ayırmak olanaksızdı. Ekip, örneği 20 mikrometre aralıklarla dikkatlice laboratuvara taşıdı ve her seferinde çıkarılan yüzey fotoğraflandı. Bu fotoğraflar dijital olarak üç boyutta birleştirilerek, kurtçuğun modeli oluşturuldu.
Sonuç olarak Siverter ve çalışma arkadaşları, Tanahita'nın en yakın akrabasının, o zamandan 80 milyon yıl kadar önce yaşamış olan ve Kambriyen Patlaması'nın ikonlarından olan Hallucigenia olduğunu buldu. İlk kez Burgess Şisti'nde keşfedilen Halüsijenya, uzun yıllar gizemini korudu. Önce sırtındaki dokunaç benzeri yedi ağızla beslenip, uzun ayakları üzerinde yürüdüğü düşünüldü. Sonraları yapılan keşifler, bu yorumu tersine çevirerek, dokunaç benzeri ağızların aslında ayak çiftleri olduğunu, uzun ayakların ise hayvanın sırtındaki kılçıklar olduğunu gösterdi; ağzı da alışıldık yerdeydi.
Burgess Şisti'nde ve dünyanın başka yerlerindeki Kambriyen alanlarında bulunan hayvanlar, Kambriyen Patlaması olarak adlandırılan kısa bir zaman dilimi içerisinde aniden beliren karmaşık hayvanlarla doludur. Bu erken dönem hayvanlarının beden planlarının baş döndüren çeşitliliği, Dünya tarihinde benzersizdir. Bazıları öylesine garip görünür ki, evrimsel ilişkileri hakkında fikir yürütülememiştir. Yakın zamanda yapılan araştırmalar ise bunların ne kadar garip olsalar da, açık evrimsel tarihlere sahip olduklarını gösterdi.
Hem Tanahita hem de Halüsijenya, sırtında süslemeler olan boru biçimli bir bedene ve ince uzun ayaklara sahip. Halüsijenya türlerinin çoğunun sırtından çıkan kılçık çiftleri var ama H. hongmeia türünde kılçıklar canlıyken kıvrık olabilir. Halüsijenya fosilleri genellikle süngerlerin üstünde ya da yanında bulundu ki bu da onların süngerle beslendiklerini düşündürüyor.
Halüsijenya ve akrabası Tanahita, lobopodyan (Kambriyen kayalarında yaygın bulunan, uzuvlu kurtçuk benzeri hayvanlar) olarak sınıflandırılıyor. Halüsijeniidlerin günümüzde yaşayan ardılları yok ama panartropod (şu anda yaşayan hayvanlarn büyük bölümünü kapsar) soyunun erken dönem üyeleri olarak kabul ediliyorlar.
Kaynak ve İleri Okuma
- Late-living kin of iconic Burgess Shale worm found in England http://www.eartharchives.org/articles/late-living-kin-of-iconic-burgess-shale-worm-found-in-england/
- A three-dimensionally preserved lobopodian from the Herefordshire (Silurian) Lagerstätte, UK" http://rsos.royalsocietypublishing.org/content/5/8/172101
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir
08 Ekim 2015
48 Milyon Yaşında At-Benzeri Fetüs
23 Eylül 2019
Yeni Keşfedilen Uçan Dev Pterozor Türü
22 Nisan 2015
Dünya'nın En Eski Fosili Ünvanı El Değiştirdi
19 Mart 2018
Zar Kanatlı Dinozor: Yi qi
12 Haziran 2016
Kılıç-Dişli Kedilere Ait İlk Ayak İzi Fosili
27 Ağustos 2017
Yeni Keşfedilen Dinozor Türü, Modern Kuşlar Gibi Tünüyordu
20 Ağustos 2016
Büyük Ölçüde Korunmuş Bir "T. rex" Fosili Daha Keşfedildi