Eosen'in 15 Metrelik En Büyük Deniz Avcısı
Bartonyan Çağ'dan Priyabonyan Çağ'a (İng. Priabonian Age) geçilen yaklaşık 37.8 milyon yıl öncesinde yaşayan bir antik balinanın fosilize sindirim sistemi kalıntıları, bu tür il...


Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör

Bartonyan Çağ'dan Priyabonyan Çağ'a (İng. Priabonian Age) geçilen yaklaşık 37.8 milyon yıl öncesinde yaşayan bir antik balinanın fosilize sindirim sistemi kalıntıları, bu tür ile ilgili bilinenden daha uç bir yere sahip olduğuna dair bilgiler veriyor.
9 Ocak 2019 tarihinde PLOS ONE'da yayımlanan makalede Museum für Naturkunde Berlin'den Manja Voss'un ve ekip arkadaşlarının Basilosaurus isis adı verilen türe ait kalıntılara dayanarak, türün yaşadığı dönemin en zirvede yaşayan avcısı olduğu belirtildi.
Mısır, Kahire'deki Wadi Al Hitan (Balina Vadisi) adı verilen kazı alanında 2010'da çıkarılan B. isis kalıntıları araştırmanın konu mankeniydi. Kazı alanının bulunduğu arazi Geç Eosen'in sonunda sığ bir denizdi ve dolayısıyla şimdi de deniz canlılarının fosilleri açısından oldukça zengin bir nokta.
Bölgede yapılan kazılarda B. isis'in çıkarılması sırasında, birçok köpek balığı, kemikli dev balıklar ve antik balinaların görece küçük bir üyesi olan Dorudon atrox türüne ait sayısız kemik kalıntısına da rastladı. Elbette bir Basilozor iskeleti diğer iskeletlerden, sivri ve keskin yanak içi dişleri ve diş etinin bulunacağı bölgedeki diş çıkıklığı ve sivriliğini belirleyen incelmeler ile kolaylıkla ayırt edilebiliyor. Bulunan diğer balıklara ve hatta yine bir balina olan Dorudon'a ait kemik kalıntılarındaki kırılma, parçalanma ve ısırma (diş) izleri parçalanıp B. isis'in vücut boşluğunun olacağı yerde kümelenmiş görünüyordu.
Bu kalıntıların kavite içerisinde kümelenmiş olmasının muhtemel bir açıklaması olarak, araştırmacılar D. atrox'un, B. isis öldükten sonra onu ve çevredeki balıkları besin olarak kullanmış olmasından kaynaklanabileceğini öne sürdüler. Ne var ki, bu D. atrox'un henüz bir yavru olduğu ve ancak anne sütü içebiliyor olması ve D. atrox kafatası üzerindeki ısırık izleri, avcıların çoğunlukla avlarının kafalarını hedef almaları göz önünde bulundurularak, bir leşçilikten ziyade sistemli bir av-avcı ilişkisinin söz konusu olduğuna işaretti. Yani kalıntılar, B. isis'in ölmeden önceki öğünleriydi. Bunlara dayanarak araştırmacılar, B. isis'i yaşadığı ekosistemin ve çağın en üst avcısı olarak nitelendirdi.
A) Basilosaurus isis ve B) Dorudon atrox University of Michigan'da sergilenen bu iki tür de yetişkin ve erişkin büyüklüğüne ulaşmış ve aynı ölçekte resmedilmiş. Isıs'in burada 15 metre civarında olduğu görülmektedir. A) Basilosaurus isis ve B) Dorudon atrox University of Michigan'da sergilenen bu iki tür de yetişkin ve erişkin büyüklüğüne ulaşmış ve aynı ölçekte resmedilmiş. Isıs'in burada 15 metre civarında olduğu görülmektedir.
Voss ve diğer araştırmacılar çalışmalarında bugünün orkaları (Lat. Orcinus orca) ile karşılaştırmak için iki türe ait çizimler kullandı. Yine daha küçük balinalar ve balıklar özellikle de yavrulama döneminde yavru balinalara saldırarak onlar ile beslenen bu keskin dişli modern avcıdan yola çıkarak, araştırmanın yazarları Balina Vadisi'nin muhtemel bir balina yavrulama alanı olduğunu belirtti. Böylelikle bu bölgede avlanmakta olan Dorudon da B. isis canavarı için bir av durumuna gelmiş olabilir.
9 Ocak 2019 tarihinde PLOS ONE'da yayımlanan makalede Museum für Naturkunde Berlin'den Manja Voss'un ve ekip arkadaşlarının Basilosaurus isis adı verilen türe ait kalıntılara dayanarak, türün yaşadığı dönemin en zirvede yaşayan avcısı olduğu belirtildi.
Mısır, Kahire'deki Wadi Al Hitan (Balina Vadisi) adı verilen kazı alanında 2010'da çıkarılan B. isis kalıntıları araştırmanın konu mankeniydi. Kazı alanının bulunduğu arazi Geç Eosen'in sonunda sığ bir denizdi ve dolayısıyla şimdi de deniz canlılarının fosilleri açısından oldukça zengin bir nokta.
Bölgede yapılan kazılarda B. isis'in çıkarılması sırasında, birçok köpek balığı, kemikli dev balıklar ve antik balinaların görece küçük bir üyesi olan Dorudon atrox türüne ait sayısız kemik kalıntısına da rastladı. Elbette bir Basilozor iskeleti diğer iskeletlerden, sivri ve keskin yanak içi dişleri ve diş etinin bulunacağı bölgedeki diş çıkıklığı ve sivriliğini belirleyen incelmeler ile kolaylıkla ayırt edilebiliyor. Bulunan diğer balıklara ve hatta yine bir balina olan Dorudon'a ait kemik kalıntılarındaki kırılma, parçalanma ve ısırma (diş) izleri parçalanıp B. isis'in vücut boşluğunun olacağı yerde kümelenmiş görünüyordu.
Bu kalıntıların kavite içerisinde kümelenmiş olmasının muhtemel bir açıklaması olarak, araştırmacılar D. atrox'un, B. isis öldükten sonra onu ve çevredeki balıkları besin olarak kullanmış olmasından kaynaklanabileceğini öne sürdüler. Ne var ki, bu D. atrox'un henüz bir yavru olduğu ve ancak anne sütü içebiliyor olması ve D. atrox kafatası üzerindeki ısırık izleri, avcıların çoğunlukla avlarının kafalarını hedef almaları göz önünde bulundurularak, bir leşçilikten ziyade sistemli bir av-avcı ilişkisinin söz konusu olduğuna işaretti. Yani kalıntılar, B. isis'in ölmeden önceki öğünleriydi. Bunlara dayanarak araştırmacılar, B. isis'i yaşadığı ekosistemin ve çağın en üst avcısı olarak nitelendirdi.

Voss ve diğer araştırmacılar çalışmalarında bugünün orkaları (Lat. Orcinus orca) ile karşılaştırmak için iki türe ait çizimler kullandı. Yine daha küçük balinalar ve balıklar özellikle de yavrulama döneminde yavru balinalara saldırarak onlar ile beslenen bu keskin dişli modern avcıdan yola çıkarak, araştırmanın yazarları Balina Vadisi'nin muhtemel bir balina yavrulama alanı olduğunu belirtti. Böylelikle bu bölgede avlanmakta olan Dorudon da B. isis canavarı için bir av durumuna gelmiş olabilir.
Kaynak ve İleri Okuma
- Manja Voss, Mohammed Sameh M. Antar, Iyad S. Zalmout, Philip D. Gingerich. Stomach contents of the archaeocete Basilosaurus isis: Apex predator in oceans of the late Eocene. PLOS ONE, 2019; 14 (1): e0209021 DOI: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0209021
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir

06 Ağustos 2016
Gülümseyen Yavru Maymunlar ve Gülmenin Kökeni

10 Ocak 2015
Maymunlar, Aynaları İnsanlar Gibi Kullanabilirler

01 Ekim 2017
Kedi ile Köpeğin Son Ortak Atası Ne Zaman Yaşadı?

03 Kasım 2017
Bazı İnsanlar Köpekleri İnsanlardan Daha Çok Seviyor

10 Haziran 2017
Balinalar Nasıl “Dev” Haline Geldi?

13 Ağustos 2019
Dikenleriyle Öten Memeli: Çizgili Ova Tenreği

30 Ağustos 2017
Dişi Makaklar Birleşerek Sosyal Statülerini Değiştirebiliyor