Post Author Avatar
Erhan Güven
Sağlık Bakanlığı - Yazar
Havaların ısınması, okulların kapanması, internet sayfalarında ve diğer basın organlarında otel ve tur reklamlarının artması… Yaz tatili için zamanın geldiğini, yaz tatili denince de akla gelen ilk şey olan deniz-güneş-kum üçlüsüyle buluşma planlarının yapılması gerektiğini anımsatan belirteçlerdir bunlar.

Tatil günlerini zehir etmemek, daha da önemlisi sağlığınızdan olmamak için dikkat etmeniz gereken mevsimsel bir hastalıktır güneş yanığı. Aslında sadece tatilcilerin değil yaz aylarında açık havada uzun süre çalışanların belki de daha dikkatli olması gereken bu duruma karşı almanız gereken basit önlemler ve bunların yetmediği durumlarda yapmanız gerekenlere kısa bir göz atalım istedik.

“Güneşin zararlı ışınları” olarak aklımıza kazınmış iki tür ışın vardır: Ultraviole A (Morötesi A - UVA) ve Ultraviole B (Morötesi B – UVB). Yerküreye ulaşan morötesi dalga boyundaki ışınların çoğunluğu UVA’dır ve ciltte esas olarak erken yaşlanma, kırışıklık ve yaşlılık benekleri oluşumundan sorumludur. UVB ise çoğunlukla atmosferdeki ozon tabakası tarafından tutulur. Çok daha ciddi bir sağlık sorunu olan cilt kanserlerinden (özellikle malign melanom) sorumlu olan ışın tipi UVB’dir. Akıldan çıkarılmamalıdır ki, bulutlu havalarda bile atmosferden yansıyan morötesi ışınlar yerküreye ulaşabilmektedir.

Korunmanın ilk ve en önemli adımı ışınların daha yoğun olarak yerküreye ulaştığı 10-16 saatleri arasında doğrudan güneş ışığına maruz kalmamaktır. Aslında bu önlem sadece yaz ayları için değil, tüm yıl için akılda tutulması gereken bir durumdur. Güneşe doğrudan maruz kalınacağı durumlarda uzun kollu kıyafetlerin giyilmesi, geniş siperli şapkaların tercih edilmesi ve gözleri koruyacak uygun güneş gözlükleri kullanılması da önerilmektedir.

Bir diğer önemli korunma yöntemi güneş koruyucularıdır. Uygun ve ideal güneş koruyucusunun güneş koruma seviyesi (SPF) en az 15 olmalı ve hem UVA hem de UVB’ye karşı koruyucu etkiye sahip olmalıdır. 15’in altındaki faktörler sizi sadece bir süre için güneş yanığından koruyabilirler ancak cildiniz yaşlanması ve cilt kanserine karşı koruyuculuk sağlayamazlar. Suya dayanaklı olan güneş koruyucuları 40-80 dakikalık su/ter temas testlerini geçerler ve bu sürelerin sonunda koruyuculuğun devamı için tekrar uygulama gereklidir. Güneş koruyucuları, ideal korumayı sağlamaları için dışarı çıkmadan yaklaşık yarım saat önce uygulanmalı ve dışarıda kalındığı sürece 2 saatte bir tekrar uygulama yapılmalıdır.

Güneşe maruziyet sonrası kızarık, ağrılı ve yanma hissi veren bir cilt, daha ileri durumlarda su dolu kabarcıklar, baş ağrısı, üşüme-tireme ve bitkinlikle seyreden bir tablodur. Bu durumda hekime başvurmadan önce evde yapabileceğiniz birkaç uygulamaya değinelim; ağrınızı dindirmek için basit ağrı kesiciler, soğuk çeşme suyu ile hazırlanmış kompresler veya ılık duşlar, nemlendirici veya hidrokortizon içeren kremlerin uygulanması rahatlık sağlayabilir. Bu esnada bol su içmeye özellikle dikkat edilmelidir. Kabarcıkları mümkün olduğunca patlatmamak gerekir. Kendiliğinden patladıklarında üzerlerindeki ölü deri nazikçe uzaklaştırılıp antibiyotik içeren kremlerle pansuman yapılabilir. Lokal anestezik içeren kremler allerjiye neden olabilecekleri için tercih edilmemelidir.

Kabarcıklar vücudunuzun geniş bir alanını kaplıyorsa, şiddetli ağrı varsa, baş ağrısı yanında bulantı, şuur değişikliği ortaya çıkıyorsa ve evde yaptığınız basit uygulamalara rağmen şikâyetleriniz 2 günü geçiyorsa mutlaka bir hekime başvurun. Çocuklarda hekime başvurma eşiğini düşük tutmak gerektiğini aklınızdan çıkarmayın.

 




MAYO Clinic Website, Best sunscreen: Understand sunscreen options, www.mayoclinic.org/healthy-living/adult-health/in-depth/best-sunscreen/art-20045110?pg=1

Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sunburn/basics/definition/con-20031065




Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir