Post Author Avatar
Melis Soyumgürbüz
Boğaziçi Üniversitesi - Çevirmen
Araştırmacılar, şimdiye kadar, çiftçiliğin 12,000 yıl önce insanoğlunun bilinen en eski uygarlıklarının bulunduğu ve uygarlığın beşiği olarak bilinen, Irak’ta, Levant bölgesi’nde ve Türkiye ve İran’ın bazı kısımlarında ortaya çıktığına inanıyorlardı. Tel Aviv, Harvard, Bar-Ilan ve Haifa Üniversiteleri’nden araştırmacıların yeni bir keşfi, bu ilk kanıtların, yani ilk bitki ekiminin daha da öncesinde başladığını, yaklaşık 23,000 yıl öncesine dayandığını iddia ediyor.

Çalışma temel olarak İsrail’deki Taberiye Gölü kıyısında sedanter bir yaşam alanında bulunan ilk yabani ot türlerinin keşfine odaklandı. PLOS One’da yayımlanan çalışmaya, Bar-Ilan Üniversitesi’nden Prof. Ehud Weiss, TAU Moleküler Biyoloji ve Ekoloji Anabilim Dalı’ndan Prof. Marcelo Sternberg ve Harvard Üniversitesi’nden Prof. Ofer Bar-Yosef önderlik etmiştir.

Prof. Sternberg "Tam ölçekli tarım yapmak oldukça sonra gerçekleşse de, bizim çalışmamız deneme ekimlerinin inandığımızdan çok daha öncesinde gerçekleştiğini gösteriyor ve bizi atalarımızın becerileri hakkında tekrar düşünmeye teşvik ediyor,” dedi. “İnsanların ilkel ataları bildiğimizden çok daha akıllı ve zekidir.”
Yabani Otların İçindeki Kanıt

Yabani otlar, tarımda genellikle bir tehdit ya da sıkıntı olarak kabul edilse de, bu otların aynı zamanda, Ohalo-II yerleşim bölgesindeki bitki ekimi denemelerinin erken belirtilerinden olduğu da öne sürüldü. Bu denemelerden bazılarının ise tarımın başlangıcı olarak sayılan 11,000 yıl öncesinden daha da erken olduğu tespit edildi.
Bitki materyali Ohalo-II halkının mevkisinde bulundu. Bu halk balıkçılık, avcı ve toplayıcılıkla yaşayan ve sedanter bir insan kampında yaşayan kişilerce kurulmuştu. Bu mevki beklenmedik şekilde çok iyi korunmuş, kömürleşmiş denilebilecek, göl sediman tarafından çevrelenmiş ve düşük oksijen koşullarında mühürlü kalmış bir bölge yani bitki materyallerinin korunabilmesi için ideal görülüyor. Bu otların varlığı ilkel dönem çiftçiliğin açık bir kanıtı olsa da, araştırmacılar, yerli tahıllar ve hasat araçlarının morfolojik işaretleri için bu ot türlerini incelemişlerdi.

Prof. Sternberg, bu alana ilişkin, “Benzersiz şekilde korunmuş bu alan dünya çapında avcı ve toplayıcı hayat tarzının en iyi arkeolojik örneklerinden biri,” dedi. “Bu alanı ve onun halkı hakkında oldukça fazla bilgiyi kurtarmamız mümkün oldu.”

Araştırmaya göre, "Yabani otlar işlenmiş alanlarda ve bozulmuş topraklarda daha iyi yetişir. Yabani otların arkeobotanik topluluklardaki bu önemli varlığı Neolitik Çağ ve sonrası dönemlerden kalma sistematik ekimin bir göstergesi olarak kabul ediliyor.”

İlkel Toplayıcılar


Çalışmanın yapıldığı alanın altı barınak kalıntısını ve zengin bir bitki topluluğunu taşıdığı görüldü. Yaklaşık 150,000 bitki örneğinin üzerinde yapılan incelemelerin ardından, erken dönemlerde yaşayan insanların 140 tür bitki türünü topladığına karar verildi. Bu türlerden 13’ü, yabani buğday, yabani arpa ve yabani yulaf gibi yenilebilir tahıllarla karıştırılan bilinen yabani otlardan oluşmaktadır.

Araştırma sürecinde, tahılları öğütmek için kullanılan bir alet olan öğütme taşı bulundu. Araştırmaya göre, tohumların dağıtımı da aynı şekilde bu aletin çevresinde gerçekleşmekte ve hatta tahıl taneleri de tüketim için işlenmekteydi. Bu alet birçok tahıl tohumunun üzerinde belirli izler bırakmış ve bu da bu tahılların bu alanlarda büyümüş olma ihtimalini gösteriyor. Diğer yandan, orak bıçaklarının varlığı da insanların tahılları hasat etmeyi planladıklarının işareti olarak yorumlandı.

Yapılan bu yeni çalışmayla, ilkel dönemlerdeki insanların tarım hakkında temel bilgilerinin bulunduğunu açık bir şekilde sergileniyor ve belki de daha önemlisi, tarım hakkında sahip olunan öngörü ve geniş tarımsal planlamaların inanıldığından çok daha eskilere dayandığı ihtimalini bizlere sunuyor.

 




Referans: Ainit Snir, Dani Nadel, Iris Groman-Yaroslavski, Yoel Melamed, Marcelo Sternberg, Ofer Bar-Yosef, Ehud Weiss. The Origin of Cultivation and Proto-Weeds, Long Before Neolithic Farming. PLOS ONE, 2015; 10 (7): e0131422 DOI: 10.1371/journal.pone.0131422




 
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir