Post Author Avatar
Umut Can Yıldız
Boğaziçi Üniversitesi - Çevirmen/Yazar

Warwick Üniversitesi Matematik Enstitüsü’nden Dr. James Sprittles oluşturduğu yeni teori su bir yüzeye çarptığında –su ile yüzey arasında kalan küçük boşlukta – neler olduğunu ve neden sıçradığını açıklıyor. Araştırma American Physical Society tarafından 16 Mart 2017 tarihinde yayımlandı.

Bir damla su düştüğü zaman damla ile yüzey arasındaki oluşan ve etrafa itilemeyen mikroskobik hava katmanı onu pürüzsüzce yüzeye yayılmaktan alıkoyuyor. Böylelikle su yüzeyi anında ıslatmak yerine bir miktarı hava tarafından geri itiliyor ve yeniden havalanıyor, böylece sıçrama oluşuyor.

Hava katmanı öylesine ince ki (bir mikron, insan saçı kalınlığının 50’de biri) kendisinden 1000 kat büyük olduğu için 1 milimetrelik suyu dahi engelleyebiliyor. Ölçeği gözümüzde canlandırmak istersek 1cm’lik hava tabakasının plaja çarpan bir tsunamiyi durdurarak tüm plaja dağıttığını hayal edebiliriz.

Sprittles bu incecik katmanda süper hızlı gerçekleşen olayı bazı mikroskobik dinamikleri ele alarak teorileştirdi. Teori sıvının viskositesi(ağdalık, sıvının akışkanlığa karşı direnci), hava basıncı gibi farklı fiziksel koşulları hesabı katarak, sıçramanın meydana gelip gelmeyeceğini öngörebiliyor.

Daha düşük hava basıncında, hava sıkıştırıldığı katmandan daha çabuk kurtulabiliyor (yani su damlasına daha az direnç gösteriyor) ve sıçramanın gerçekleşmesi daha az muhtemel oluyor. Örneğin dağlarda damlaların daha az sıçramasının sebebi işte bu düşük hava basıncıdır.


Sıçramaya sebep olan koşulları anlamak araştırmacıların sıçramanın nasıl önüne geçebileceklerini çözmelerine imkân tanıyor ve bu çeşitli alanlarda potansiyel atılımlara öncülük edebilir. Örneğin 3 boyutlu baskıda, işitme cihazı gibi kişiye özel üretilen ürünlerin yapı taşları sıvıların damlaması ile şekillendirilebiliyor, sıçramayı durdurmak bu ürünlerin istenilen kalitede olması için kilit bir rol oynuyor. Sıçramalar aynı zamanda adli tıbbın önemli bir parçası, kan damlasının sıçrayıp sıçramadığı nereden geldiğine dair bilgi sağlayabilir, bir cinayetin araştırılmasında bu bilgi çok önemli olabilir.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir