Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Çok eşli dişi semender, gen devamlılığı için basit bir genetik formül bulmuş görünüyor: birden fazla erkek ile birlikte olarak, her partnerinin genetik materyalinden eşit parçalar kullanarak, yavrusu için genomik başarı şansını artırıyor.

University of Iowa biyologları önderliğinde gerçekleştirilen araştırmada, sadece dişi yavrular üreten 6 milyon yıldır da soyları devam eden Ambystoma semenderinin genetik analizi yapıldı. Ambystoma laterale, Ambystoma texanum ve Ambystoma tigrinum adları ile bilinen üç ayrı semender türünden farklı erkek bireyler ile çiftleşen dişinin yavrusunda üç türden de dağılım olarak eşit oranda genetik profil izine rastlandı.

Araştırmacılara göre, tüm dişi semenderlerin dengeli dağılmış genomları, tuhaf bir biçimde balık, sürüngen ve diğer hayvanlardan ayrı olarak farklı bir duruma işaret ediyor: Gen devamlılığı açısından başarı şansını maksimize etmek için bir yol icat etmiş olmalı.

Araştırmacılardan University of Iowa biyologlarından Maurine Neiman'a göre, evrimsel olarak başarılı olmuş bireylerin gen ekspresyonu seviyesi ve kualifikasyonları büyük benzerlik göstermektedir. Genome Biology and Evolution'da yayımlanan araştırmanın makalesine göre, bu denge; belirli bir hibrit soyun sürekli bir başarıya sahip olması için gerekli bir parametre olabilir.

Eşeyli üreme oldukça yaygın bir üreme şekli olmakla birlikte, Ambystoma semenderleri için bu cinsel birleşme ve eşeyli üreme olgusu başka bir amaç ile gerçekleşiyor. Çiftleştiğinde, dişi semender erkeğin genlerini alıp yalnızca bir kısmını tutuyor ve gerisini dışlıyor. Kleptogenez olarak bilinen üreme biçimi, bu şekilde erkek donörlerden genetik materyal hırsızlığı olarak tanımlanabilir.

UI araştırmacıları, bu üniseksüel dişinin ne kadar seçici olduğunu merak etti ve özellikle hangi genleri koruyarak hangilerini diğer türlerden erkekler ile çiftleşmek için kullanmakta olduğunu merak ederek analizlerini dizayn etti. Ohio State University'den laboratuvar örnekleri alınarak H. Lisle Gibbs önderliğinde yaklaşık 3.000 gen analiz ederek 'triploid' yani üç farklı genoma sahip olan dişinin genetik analizi yapıldı. Analizlere göre, totalde yüzde 72'lik bir gen topluluğunun üç farklı semender türünün erkeğinden geldiği bulundu.

Diğer bir deyişle tüm dişi semenderler, yaklaşık olarak her bir semender türünden eşit oranda geni bünyesinde bulunduruyor.

Tüm bu bulgular, akıllara şu soruyu getiriyor: Tüm bu genler hangi mekanizmalar ile seçilerek başarılı bir hibrid bireyi meydana getiriyor ve bu genler neye göre seçiliyor? McElroy'a göre, tüm bu süreç çok basit bir şekilde işliyor olabilir. Öyle ki, tüm partnerler dengeli oranda başarılı bireylerden seçilerek, tamamen rasgele seçilen genlerin tamamının yani genomun başarılı olması sağlanıyor olabilir.
Kaynak ve İleri Okuma
  • Kyle E. McElroy, Robert D. Denton, Joel Sharbrough, Laura Bankers, Maurine Neiman, H. Lisle Gibbs. Genome Expression Balance in a Triploid Trihybrid Vertebrate. Genome Biology and Evolution, 2017; 9 (4): 968 DOI: 10.1093/gbe/evx059
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir