Geçtiğimiz iki hafta boyunca, 195 ülkeden delegeler ve liderler iklim değişikliği üzerine global bir anlaşma formülü geliştirmek için 2015 Paris İklim Konferansı'nda çeşitli müzakereler yürüttüler. Yapılan müzakereler sonucunda mutabık kalınan anlaşma metni imzalandı ve detayları açıklandı. Tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Bu pakt, karbon salınımlarının azaltılması amacıyla bütün ülkelere sorumluluk yükleyen ilk anlaşma. Bu anlaşma, yasal olarak bağlayıcılığı olmasının yanı sıra bir parça da gönüllülük içeriyor. Anlaşma ile ilgili yükümlülükler ise 2020 yılı itibariyle var olmaya başlayacak.

Paris Anlaşması, global sıcaklık artışının eğer mümkün ise, 1.5 santigrad derecede tutulması için çaba sarfedileceğini vurguluyor. Ayrıca, 2050 yılından sonra da sera gazları salınımını arttıran unsurlar ile azaltan unsurlar arasında denge sağlanması hedefleniyor. Bunların yanı sıra anlaşmada, bilim insanlarından 1.5 derece sanitgrad hedefinin tutturulması için neler yapılabileceği yönünde çalışmalar yapmaları bekleniyor. 2015 yılı için sıcaklık artışının 1 derece santigrad olduğunu ve bu yılın kayıtlardaki en sıcak yıl olduğunu da belirtelim.

Paris Paktının gelişmelerle ilgili ilk resmi durum değerlendirmesi 2023 yılında yapılacak. Süreç ile ilgili geri bildirimlerin de her 5 yılda bir yapılması planlanıyor.

Global sıcaklık artışının 2 santigrad derecenin alında tutulması için gerekli çabaların karşılığı, sera gazı emisyonlarının 2030 yılında global olarak 55 milyar metrik tona karşılık gelmesi gerekiyor. Şu anda bu rakam kabaca 35 milyar metrik ton civarında.

Sıcaklık Artışı

Anlaşmada belirtildiğine göre, global ortalama sıcaklık artışı, sanayileşme öncesi dönem baz alınarak 2 C°'nin altına çekilecek ve yine sanayileşme öncesi dönem baz alınarak 1.5 C° artışa indirilmesi için çaba sarfedilecek. Bu rakamlar tutturulabilinirse, iklim değişikliğinin riskleri ciddi ölçüde azaltılabilir.

Ağaçların Korunması

Anlaşmada yer alan bir diğer maddede de, dünya genelinde ormanlık alanların git gide azalmasının küresel ısınmaya yaptığı katkı göz önüne alınmış. Bu anlaşmadan sonra artık, bir ülke kendi sınırları içerisindeki ormanlık alanların azalmasının hesabını yalnızca kendi halkına değil tüm dünya halklarına vermek durumunda.

Maliyeti Paylaşmak

Anlaşmada ayrıca; gelişmekte olan ülkelerin, karbon salınımlarını azaltmak için gerekli tedbirlerinin maliyetinin, gelişmiş ülkelerin desteğiyle karşılanacağı belirtiliyor. Gelişmekte olan ülkelere bu amaçla, 2020 yılı itibariyle 100 milyar dolar kaynak aktarılacak.

Dengenin Sağlanması

2050 yılından sonra, insan eliyle ya da doğa tarafından salınan sera gazları ile bu gazların atmosferdeki etkinliğini azaltan faktörler arasında denge sağlanması hedefleniyor.

---

Kaynaklar:

''World's First Global Deal to Combat Climate Change Adopted in Paris'' Scientific American, Retrieved from http://www.scientificamerican.com/article/world-s-first-global-deal-to-combat-climate-change-adopted-in-paris1/

''Here's what you need to know about the new Paris climate deal'' Science Alert, Retrieved from http://www.sciencealert.com/here-s-what-you-need-to-know-about-the-climate-deal-from-paris

''Adoption of the Paris Agreement'' FCCC, Retrieved from https://www.documentcloud.org/documents/2646274-Updated-l09r01.html

---