Polijini, hayvanlar arasında oldukça yaygın olduğu düşünülen ve daha önce kemikli balıklarda, sürüngenlerde, memelilerde, kuşlarda ve hatta bazı omurgasızlarda bile görülebilen bir eşleşme sistemidir. Bu eşleşme biçiminde, türün bir erkek bireyi kendisine sadık iki ya da daha fazla dişi birey ile birlikte yaşar ve çiftleşir.

12 Ağustos (2020) Çarşamba günü Science Advances'da yayımlanan bir çalışmada polijinin tüm tetrapotlarda (dört bacaklı hayvanlar) bulunduğu ortaya koyuldu. Araştırma kapsamında ilk kez, Brezilya'nın yağmur ormanlarında yaşayan bir kurbağa türünün polijini yaşamını benimsediği ve ilk kez bir amfibinin bu yaşam biçimine sahip olduğu görüldü.  

Hayvan çiftleşme sistemleri, evrimin daha önceki aşamalarıyla ilişkilendirilen çok eşlilik ve bir türün yavrularının yoğun ebeveyn bakımına ihtiyaç duyduğunda ortaya çıkan tek eşlilik arasındaki bir süreklilikte yer alır. Polijini ise (çok dişi partnerlilik), erkeklerin, su ve yiyecek gibi düzensiz çevresel kaynaklar ve dişiler için birbirleriyle rekabet etmeye zorlandıklarında ortaya çıkma eğilimindedir.

Araştırma ekibi, Brezilya'nın Atlantik yağmur ormanlarında bulunan ve kaynak bolluğu bulunan alanlarda çok eşli (poligami) olduğu bilinen bir kurbağa türü olan Thoropa taophora'nın uygun koşullar altında polijini (çok dişi partnerlilik) sergileyip sergilemeyeceğini araştırmaya karar verdi.

Agresif Uyarılar ve Çıkıntılı Başparmak Saldırıları

Bu kurbağalar, kayaları severler ve çevreleriyle uyum sağlamalarına yardımcı olan kırmızımsı kahverengi bir renge sahiptirler.

Türün erkekleri, savaşta kullandıkları uzun ve çıkıntılı başparmaklara sahiptir. Araştırma ekibi, kurbağaları yağmur ormanlarının kenarındaki --nispeten az sayıda tatlı su üreme alanı bulunan ve daha fazla Güneş'e maruz kalınan kayalık çıkıntılarda kayda almaya başladı.

Çevre şartlarınının kaynakları sınırlı hâle soktuğu bu ortamlarda, erkeklerin, üreme alanlarında devriye attıkları, davetsiz misafirleri engellemek için daha agresif sesler çıkardıkları ve yumurta ve iribaşları korumak için onlara daha yakın durdurkları gözlemlendi. 

Diğer erkek işgalciler, bu agresif uyarıları dikkate almadığında ise, bölge sahibi erkeğin zıplama ve bacak ataklarıyla işgalciye saldırdığı; çıkıntılı başparmağını kullanarak rakiplerini yakalayıp fırlattığı görüldü.

Uzun Süreli İlişkiler

Araştırma ekibi, erkek bireyin, baskın olanla daha sık olmak üzere yalnızca iki dişi bireyle çiftleştiğini gözlemledi. Çiftleşme davranışlarında, baskın dişilerin, erkeğin kur yapma çağrılarına kendi sesleriyle cevap vererek çiftleşmeyi teşvik etmeye çalıştıkları görüldü. Bu dişilerin, ayrıca erkeklere yaklaştığı ve kendilerini onların altında konumlandırarak, erkeğin dişiyi arkadan kavradığı bir çiftleşme pozisyonunu (amplexus-kurbağa çiftleşmelerindeki pozisyona verilen özel ad) sergilediği gözlemlendi. Araştırma ekibi, tüm bunlar devam ederken, ikinci dişinin kenarda hareketsiz olarak beklediğini kayıt altına aldı.

Öte yandan, dişilerin, erkek bireyin döllediği bazı yumurtaları yiyerek de bir çiftleşme seansını başlattığı gözlemlendi. Dişinin bu davranışı, erkeğin çoğu zaman onu durdurmak için peşine takıldığı bir kovalamacaya dönüşürken; bazen eğer bu davranışı gerçekleştiren baskın dişiyse; onunla çiftleştiği ve genlerini taşıyan yeni yumurtaların oluşmasına yol açtığı görüldü.

Araştırma ekibi, gözlemlerini bölgeden elde edilen genetik materyali inceleyerek de doğruladı. Yapılan analizlerde kurbağa yavrularının hepsinin aynı babadan ve baskın dişiden daha fazla olmak üzere iki anneden birine ait olduğu görüldü. Aynı ebeveynlerden olan çok daha yaşlı iribaşların varlığı ise çiftleşme ilişkilerinin uzun süreli olduğunu doğruladı.

Bu ilişki biçiminin her iki cinsiyet için de bazı avantajları var gibi görünüyordu. Thoropa taophora erkekleri açısından, diğer erkeklerin ulaşması zor üreme alanlarını kullanmasını mümkün hale gelirken, birden fazla eşe sahip olmanın da gen havuzunu çeşitlendirmek için avantaj sağladığı bir gerçek.

Dişi açısından ise, zorlu koşullarda hayatta kalabilen iyi kalitede bir erkeğe ve onu başka bir dişiyle paylaşan kaliteli bir üreme alanına sahip olmanın; başka bir kurbağa bulamamak ya da daha düşük kaliteli bir kurbağa bulmaktan daha iyi olmasıdır. Öte yandan, bu çiftleşme ortamı, kurbağalar arasında nadir görülen dişi-dişi rekabetini de ortaya çıkardı: Baskın dişilerin erkek çağrılarına daha çok cevap verdikleri görülürken; kur yapma sırasında da ikincil dişileri ittikleri gözlemlendi.