Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Apeler ve şempanzeler gibi primatlar, çevrelerine verdikleri tepkiler konusunda son derece insan benzeri olabilirler. Örneğin, gözlemlenen bir kalkık burunlu maymun topluluğunda son derece şaşırtıcı bir biçimde ölen bireyin matemini tuttukları gözlemlendi.
Her ne kadar davranışın yas tutma ya da bebeğin ölmüş olduğunu fark etmemek nedeniyle motive olup olmadığı bilinmese de, anne primatların, ölümünden sonra yavrularını taşıdığı biliniyor. Fakat ilk kez, Primates'de yayımlanan bir araştırmada, mumyalaşmış yavrusunu yiyen bir Tonkean makakına (Macaca tonkeana) değiniliyor.
Evalyne isimli dişi makak, İtalya'daki bir hayvan barınağında doğum yaptı, fakat yavru doğumundan yaklaşık 4 saat sonra öldü. Anne makakın iki gün boyunca harap olmuş bir halde, plastik kaplamadan yansıyan kendi görüntüsüne odaklanıp çığlıklar attığı gözlemlendi. Sonrasında, annenin, bütün dikkatini yavrusunun cesedine özellikle de kafasına ve yüzüne verdiği onu taşıyarak tımar ettiği gözlemlendi.
İlk hafta kademeli bir biçimde kuruyan ceset, sekizinci günün sonunda mumyalaşmış kıvama ulaştı. 14. günde ise, kafatasının tamamen ortaya çıktığı görüldü.
İkinci haftada, her ne kadar kafatasındaki deri ve et ortadan kalkmış olsa da Evalyne'in, cesedi kucağına almaya ve onu tımar etmeye devam ettiği görüldü. Annenin, cesedi kendisinden ayırmadığı, mutlaka bir elinde ya da ağzında taşıdığı ve yere düşerse de hızlıca tekrar kucağına aldığı gözlemlendi.
Öte yandan, diğer grup üyelerinin Evalyne'e belirgin bir dikkat göstermedikleri ve hiçbirinin cesede dokunmaya çalışmadığı görüldü. 19. günde, Evalyne'in cesedin küçük parçalarını yediği gözlemlendi. 22. gün itibariyle, anne makakın her ne kadar ölü yavrusunun bir parçasını ağzında ya da elinde taşımasına rağmen, cesedin tamamen parçalara ayrıldığı görüldü. 25. günde ise, anne makakın cesedi küçücük bir kemiğe kalana kadar yediği gözlemlendi.
Ölü yavrularını yeme davranışı, diğer primat türlerinde de gözlemlenmiş bir durumdu. Her ne kadar bu davranışın nedeni tam olarak bilinmese de babunlar, orangutanlar, vahşi bonobolar, Japon makakları ve rhesus makakları da aynı davranışı göstermiştir. Fakat, Endonezya'daki Sulawesi adasına özgü olan ve büyük oranda meyvelerle beslenen Tonkean makaklarında bu davranış hiç gözlemlenmemişti.
Anne Tonkean makakının, ölü yavrusuna gösterdiği yamyamlık davranışının herhangi bir besin yetersizliği ya da sosyal stresten kaynaklı olabileceğine dair bir işaret yoktur. Böyle bir davranış, makakların davranışsal örgüleri için son derece nadir olsa da normal olarak görülebilir. Yamyamlık davranışı gösteren annenin, mumyalaşmış kalıntıların tam olarak ne olduğuna dair algısını yitirmiş olmasından kaynaklı böyle bir davranışı ortaya çıkarması muhtemeldir.
Kaynak ve İleri Okuma
- A Monkey Mother Ate Her Mummified Dead Baby in a Never-Before-Seen Case. ScienceAlert. (accessed September 30, 2017). http://www.sciencealert.com/a-monkey-mother-has-been-seen-cannibalising-her-baby-s-mummified-corpse
- Monkey Eats Own Mummified Baby in Bizzare Case of Cannibalism That Baffles Researchers. Newsweek/Science. (accessed September 30, 2017) http://www.newsweek.com/monkey-eats-own-mummified-baby-bizzare-case-cannibalism-baffles-researchers-672144
- Hayvanlar Nasıl Yas Tutar? Bilimfili.com " https://bilimfili.com/hayvanlar-nasil-yas-tutar/
- Prolonged transport and cannibalism of mummified infant remains by a Tonkean macaque mother. Primates, (2017). https://rd.springer.com/article/10.1007%2Fs10329-017-0633-8
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir
09 Haziran 2017
İnsanın Kas Anatomisi, Bonoboya Daha Çok Benziyor
04 Haziran 2018
Bonobolarda da İğrenme Hissi Bulunuyor mu?
05 Aralık 2014
Primat Merakı Hastalıkların Sebebi
05 Ağustos 2015
Bonoboların "Konuşma" Biçimi Bebeklerinkine Benziyor
25 Aralık 2016
İş Birliği ve Fedakarlığın Evrimi - Birinci Bölüm
06 Şubat 2015
Şempanzeler de Dil Öğrenebiliyor!