İlk kez, ölen grup üyesinin cesedini temizlemek için alet kullanan bir şempanze gözlemlendi. Bu davranış insanların kendi türlerinin ölülerine karşı yaptıkları uygulamalarının evrimsel kökenine ışık tutabilir.
Zambiya'daki bir hayvan barınağında bulunan dişi şempanze Noel, daha önce evlat edindiği genç erkek şempanze Thomas'ın cesedinin yanında oturdu. Daha sonra sert bir kök ile cesedin dişlerindeki kirleri çıkarmaya başladı. Grubun geri kalanı cesedin yanından ayrıldıktan sonra bile bunu yapmaya devam etti. Davranışı gözlemleyen St Andrews University’den araştırma grubu, bunun şempanzelerin oluşturduğu uzun süreli toplumsal bağların, bağlandıkları şempanze öldükten sonra bile davranışlarını etkilediği anlamına gelebileceğini düşünüyor.
Bu gözlem üzerinden yapılan çalışma oldukça önemli. Çünkü merhamet duygularının yalnızca insanlara ait olmadığı bir kez daha bu çalışma ile gösteriliyor. Şempanzeler de tıpkı insanlar gibi, özellikle de ölen kişi yakınları ise, onlara cansız nesneler gibi davranmak yerine daha hassas yaklaşıyorlar. Aslında bu ilginç olay, ölen grup üyelerinin huzurunda alışılmadık davranış gösteren başka bir şempanze vakası. Çünkü Uganda'daki Budongo ormanındaki vahşi şempanze grubunda, kısa süre önce öldürülen yetişkin bir dişi şempanzenin uzun süre tımar edildiği gözlemlenmişti. Bu davranış aynı zamanda şempanzelerin ölüm ve ölümlülük hakkında meraklı olduklarını da gösteriyor olabilir. Bu davranışlar üzerine yapılacak çalışmalar, insanlarda defin törenlerinin nasıl başladığına da ışık tutabilir.
Fakat, araştırmacılara göre, bu gözlemler üzerinden herhangi bir farkındalık ya da zihinsel süreçleri açısından anlamlı bir çıkarım yapılması neredeyse imkansız. Bu tür toplumsal davranış, insana benzeyen yasın tezahürü olabilir ya da şempanzeler, bir grup üyesinin birdenbire tamamen hareketsiz kalmasını merak edip bu duruma itiraz ediyor olabilirler.
https://www.youtube.com/watch?v=bDZcmmxmsxI
İlgili Makale: Scientific Reports, DOI: 10.1038/srep44091
Kaynak: Chimp filmed cleaning a corpse’s teeth in a mortuary-like ritual, NewScientist, Retrieved from https://www.newscientist.com/article/2124821-chimp-filmed-cleaning-a-corpses-teeth-in-a-mortuary-like-ritual
Zambiya'daki bir hayvan barınağında bulunan dişi şempanze Noel, daha önce evlat edindiği genç erkek şempanze Thomas'ın cesedinin yanında oturdu. Daha sonra sert bir kök ile cesedin dişlerindeki kirleri çıkarmaya başladı. Grubun geri kalanı cesedin yanından ayrıldıktan sonra bile bunu yapmaya devam etti. Davranışı gözlemleyen St Andrews University’den araştırma grubu, bunun şempanzelerin oluşturduğu uzun süreli toplumsal bağların, bağlandıkları şempanze öldükten sonra bile davranışlarını etkilediği anlamına gelebileceğini düşünüyor.
Bu gözlem üzerinden yapılan çalışma oldukça önemli. Çünkü merhamet duygularının yalnızca insanlara ait olmadığı bir kez daha bu çalışma ile gösteriliyor. Şempanzeler de tıpkı insanlar gibi, özellikle de ölen kişi yakınları ise, onlara cansız nesneler gibi davranmak yerine daha hassas yaklaşıyorlar. Aslında bu ilginç olay, ölen grup üyelerinin huzurunda alışılmadık davranış gösteren başka bir şempanze vakası. Çünkü Uganda'daki Budongo ormanındaki vahşi şempanze grubunda, kısa süre önce öldürülen yetişkin bir dişi şempanzenin uzun süre tımar edildiği gözlemlenmişti. Bu davranış aynı zamanda şempanzelerin ölüm ve ölümlülük hakkında meraklı olduklarını da gösteriyor olabilir. Bu davranışlar üzerine yapılacak çalışmalar, insanlarda defin törenlerinin nasıl başladığına da ışık tutabilir.
Fakat, araştırmacılara göre, bu gözlemler üzerinden herhangi bir farkındalık ya da zihinsel süreçleri açısından anlamlı bir çıkarım yapılması neredeyse imkansız. Bu tür toplumsal davranış, insana benzeyen yasın tezahürü olabilir ya da şempanzeler, bir grup üyesinin birdenbire tamamen hareketsiz kalmasını merak edip bu duruma itiraz ediyor olabilirler.
https://www.youtube.com/watch?v=bDZcmmxmsxI
İlgili Makale: Scientific Reports, DOI: 10.1038/srep44091
Kaynak: Chimp filmed cleaning a corpse’s teeth in a mortuary-like ritual, NewScientist, Retrieved from https://www.newscientist.com/article/2124821-chimp-filmed-cleaning-a-corpses-teeth-in-a-mortuary-like-ritual
Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu “Kullanım İzinleri”ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir

02 Aralık 2014
Diş Plağında Süt Tüketimi İzleri

14 Eylül 2015
Darwinius'un Diş Dizgesi ve Evrimsel İlişkisi

30 Temmuz 2017
Çocuk Diş Macunu ve Gerçekler

27 Haziran 2019
Diş Fırçalamak, Alzheimer Hastalığı Riskini Azaltıyor Olabilir

29 Ağustos 2017
"Homo naledi"nin Diyet Meselesi, Dişleriyle Çözülüyor

26 Ocak 2020
Tarih Öncesinin Sarmal Dişli Dev Balığı: Helikoprion

29 Haziran 2016
Evrim, Yirmilik Dişlerimizin Yok Olmasına Sebep Olacak

10 Aralık 2015
Dolgular, Diş Tedavisinde Gereksiz Olabilir Mi?