Cerebral Cortex dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre iki dil konuşabilen insanların beyinlerinin yönetici kontrol bölgesinde daha fazla gri maddeye rastlandı.

Geçtiğimiz yıllarda, iki dillilik anlayışının oldukça değiştiği bir gerçek. Eskiden iki ana dile sahip olmak bir dezavantaj olarak görülüyordu çünkü iki farklı sözcük dağarcığı varlığının çocuklarda geç dil gelişimine neden olduğu iddia ediliyordu. Ancak, iki dilli insanların tek dilli insanlara göre yönetim kontrolü denen ve dikkat, ket vurma ve kısa süreli hafıza gerektiren mekanizmalarının daha iyi çalıştığı gözlemlendi.

İkidillilik avantajının (bilingual advantage) iki dilin de uzun süre kullanımında ortaya çıktığına inanılıyor. Ancak bazı çalışmalarda yer aldığı gibi bu konuda da şüpheci kişiler mevcut ve hala bu avantajın varlığından emin değiller. Avantajın kanıtları sağlam olsa da beyindeki mekanizmanın varlığı halen tartışılıyor.

Georgetown Üniversitesi Tıp Merkezi'ndeki Öğrenme Çalışmaları Merkezi'nin (Center for the Study of Learning at Georgetown University Medical Center – GUMC-) direktörü Guinevere Eden, “Bu ikidilliğin avantajıyla ilgili raporlardaki tutarsızlık, avantajı ortaya çıkarmak için kullanılan görev çeşitliliğinden kaynaklanmaktadır,” diyor. “Bu durumu göz önüne alarak, biz farklı bir yaklaşım uyguladık ve tek dilli ve iki dilliler arasındaki gri madde hacmini karşılaştırdık. İspanyolca-İngilizce iki dilli birinin beyninde, ikidillilik tecrübesi ve bu dilleri kullanmak için kullanılan bilişsel kontrol deneyimi yaşanırken, tekdilller bu deneyime sahip değiller. Bu deneyimden yola çıkılarak, iki dilli kişilerde, beynin ön ve yan bölgelerinde daha fazla gri madde gözlemlendi.” Ayrıca, gri maddenin hacminin insanların deneyimlerine bağlı olarak değiştiği tespit edildi.

Peki ikidilliliğin bu avantajlara yol açmasına ne demeli? Bu sorunun cevabını bulmak için araştırma ekibi bir adım daha ileri gitti ve çalışma yazarlarından Olumide Olulade çalışmanın amacını, “Bizim amacımız iki farklı dili sürekli olarak konuşma becerisinin bilişsel avantaja ve İspanyolca-İngilizce konuşan ikidilli bireylerde gözlediğimiz gibi daha fazla gri maddeye yol açıp açmadığını tespit etmek ya da ikidilliliğin neden olduğu daha büyük sözcük dağarcığı gibi durumların buna neden olup olmadığını,” diyerek açıkladı.

Araştırmaya, Amerikan İşaret Dili (American Sign Language -ASL-)’nden ikidilli kişiler katıldı. Hem işaret dili-İngilizce hem de İspanyolca-İngilizce iki dilli bireylerin, geniş sözcük dağarcığı gibi, ikidillilik özellikleri taşıdığı ortaya çıkarıldı. Ancak iki dil konuşan kişilerden farklı olarak, işaret dili ve İngilizce konuşan iki dilliler, aynı anda hem işaret diliyle hem de sesli şekilde konuşabiliyorlar. Bu da araştırmaların diğer dile ket vurma ihtiyacının ikidillilik avantajını açıklayıp açıklamamasını test etmelerine yardımcı oldu.

Olulade, “İspanyolca-İngilizce ikidillilerinden ortaya çıkan sonuçların aksine, İşaret dili-İngilizce ikidillilerinde fazladan gri maddeye ilişkin bir kanıt bulamadık,” dedi. “Bu yüzden aynı yöntemdeki iki dilli konuşma becerisi, daha geniş bir sözlük dağarcığından ziyade bizim İspanyolca-ingilizce ikidilliliğinde gördüğümüz farklılıklara yol açıyor.”

Araştırma ekibi bulgularının, iki dil yeteneğinin var olduğu durumlarda, uzun dönemli dil deneyimlerinin beyni değiştirdiği anlayışına katkıda bulunduklarını söylüyorlar.

Bu çalışmaya, Olulade ve Eden’in yanı sıra, Pittsburgh Üniversitesi’nden Nasheed I. Jamal, MD, Charles Perfetti, PhD, ve Gallaudet Üniversitesi’nden Daniel S. Koo, PhD, ve Carol J. LaSasso, PhD, katılmıştı.

 

---

Kaynak: Georgetown University Medical Center. "Bilinguals of two spoken languages have more gray matter than monolinguals." ScienceDaily. ScienceDaily, 16 July 2015. <www.sciencedaily.com/releases/2015/07/150716135054.htm>.

Akademik Kaynak: O. A. Olulade, N. I. Jamal, D. S. Koo, C. A. Perfetti, C. LaSasso, and G. F. Eden. Neuroanatomical Evidence in Support of the Bilingual Advantage Theory. Cereb. Cortex, July 16, 2015 DOI:10.1093/cercor/bhv152

---