Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Gökbilimciler geçtiğimiz ay içinde yayımlanan bir araştırma kapsamında, yıldızlararası bir gaz bulutunun üzerindeki etkileri ve bu etkilerin sonuçlarını takip ederek, Samanyolu gökadası içinde gizlenmiş bir kara delik keşfetti. Keşfedilen bu orta kütleli kara delik, araştırmacılara göre gökadamız içerisine serpiştirilmiş 100 milyonun üzerinde gizli kara delikten yalnızca bir tanesi.

Mevcut araştırma ile, bahsi geçen diğer gizli kara delikleri aramak ve keşfetmek için geçerli bir yol keşfedilmiş ve başarılı ile uygulamaya konmuş oldu. Yine gaz bulutları üzerlerindeki etkilerine bakılarak, gizli kara delikler gibi diğerlerinin de nasıl büyüdüğü, geliştiği ve evrildiği daha iyi anlaşılabilecek.

Kara delikler devasa çekim kuvvetlerine sahip ve bu kütleçekim kuvvetleri sayesinde olay ufkuna giren ışık dahil her şeyi yutan gök cisimleridir. Son dönemde belirli bir miktar radyoaktif titreşimi yaydığını öğrendiğimiz kara delikler, genel anlamda ışık yayan gök cisimleri olmadıkları için, gökbilimciler de kara deliklerin etrafında bulunan diğer gökcisimlerinin, gaz bulutlarının, tozların veya ışığın davranışlarından ve kara deliğin yüksek kütleçekiminin bunlar üzerindeki etkilerinden varlıklarını tespit edebiliyor.

Bizim Güneş'imizin ağırlığının 5 mislinden, süperkütleli kara delikler diye andığımız Güneş kütlesinin milyonlarca misline sahip kara delikler evrenin her yerine yayılmış durumdadır. Gökbilimciler de uzun yıllardır küçük kütleli kara deliklerin birleşerek veya birbirlerini yutarak büyüyebileceğini öne sürüyordu. Ne var ki, şu ana kadar kimse, yüzlerce veya birkaç bin Güneş kütlesine sahip bir kara delik keşfedememişti.

Japon'yadaki National Astronomical Observatory'den Shunya Takekawa öncülüğündeki bir araştırma ekibi, Dünya'dan 25.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve gökadamızın merkezine yakın bir noktada konuşlanmış olan HCN-0.009-0.044 adlı bir gaz bulutunun alışılmışın dışında davranışlar sergilediğini tespit etti.

Sagittarius takımyıldızı içinde sayılabilecek bu gaz bulutunun, ALMA'nın (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array)  yüksek çözünürlüklü gözlem yeteneği ile incelendiğinde görünmez bir kara deliğin etrafında girdap etkisi altında tur atmakta olduğu tespit edildi.

Takekawa'ya göre bu hareketin detaylı kinematik analizi, etrafında döndüğü kara deliğin, 30.000  Güneş kütlesine sahip büyük bir kara delik olduğu görüldü. Ancak tüm bu sistem Güneş Sistemi'nden daha küçük bir hacmin içine sıkışmış olarak bulunuyor. Bu bilgiler ve yakın bir alanda herhangi bir başka gökcisminin bulunmuyor olması ışığında, araştırmacılar bunun bir orta kütleli kara delik olduğuna kanaat getirdi.

Araştırmacılar şimdi diğer normal dışı davranışlar sergileyen diğer gaz ve toz bulutlarını incelemeye başlayıp, diğer gizlenmiş kara delikleri de tespit edebilmeyi planlıyor.

Araştırmanın yürütücülerinden Keio University'den Prof. Tomoharu Oka'ya göre, gökadamızın merkezinde bulunan süperkütleli kara delikten yalnızca 20 ışıkyılı uzaklıkta orta kütleli bir kara deliğin varlığı ve olası diğer gizlenmiş orta kütleli kara deliklerin varlığı büyük bir önem arz ediyor. Çünkü, muhtemelen bu kara delikler gelecekte merkezdeki devin içine düşecek, bu da kara deliklerin birleşerek büyüdüklerini merkeze alan teorileri güçlendirecek bir veri demektir.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir