

Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör

Ksenolitlerin, Permiyan sonu yok oluşuna sebep olan volkanik patlama sırasında magmadan gelerek fışkıran akıntı gücüyle yakalanıp yüzeye çıkmış olan litosfer segmentleri olduğu ise oldukça iyi biliniyor.
27 Ağustos 2018`de Nature Geoscience`ta yayımlanan araştırmada, dünya tarihinde gerçekleşmiş olan en büyük kitlesel yok oluş olayının ardındaki yürütücü güç veya güçlerin daha iyi anlaşılması bekleniyor. Araştırmada, analiz edilen jeolojik örnekler ile litosfer katmanının maddesel kompozisyonu belirlenmeye çalışıldı.
Permiyan periyodu sonlandıran bu dev yok oluş olayı orijinal olarak Great Dying (Büyük Ölüm) olarak da anılıyor. 250 milyon yıl önce gerçekleşen Permiyan sonu yok oluşu, bugünkü Sibirya topraklarında oluşan bir volkanik patlama ile başlamış ve tüm canlı hayatın % 90'ını yok etmişti.
Centre for Petrographic and Geochemical Research`den araştırmacı Michael Broadley, Permiyan yok oluşunun ölçeğinin çok büyük olduğunu ve benzer patlamalara oranla çok daha ölümcül olduğunu belirtiyor.
Permiyan sonu yok oluşunda gerçekleşen ve Siberian Flood Basalts (Sibirya Bazalt Tufanı) adı verilen volkanik patlama akıntısının bir milyon yıl kadar sürdüğü biliniyor. Araştırmayı yürüten jeologlar, Sibirya Bazalt Tufanı'nın gerçekleşmesinden önce Sibirya litosferinde bolca klor, brom ve iyot elementleri bulunuyordu. Bu atom grubunun hepsi de Mendeleyev Cetveli'nde 7A grubuna adını veren halojenlerin üyeleri. Ancak araştırmacıların yaptığı analizlere göre volkanik patlamanın hemen ardından bu halojenler yok olmuş görünüyor.
Araştırmacılar Sibirya litosferinde saklanmış olan dev halojen rezervuarının, bahsi geçen volkanik patlama sırasındaki saçılmalarda Dünya atmosferine gönderildiğini ve o dönemde ozon tabakasına da oldukça büyük bir zarar vererek akabinde kitlesel yok oluşunun temel sebebini oluşturduğunu ortaya koydu.
27 Ağustos 2018`de Nature Geoscience`ta yayımlanan araştırmada, dünya tarihinde gerçekleşmiş olan en büyük kitlesel yok oluş olayının ardındaki yürütücü güç veya güçlerin daha iyi anlaşılması bekleniyor. Araştırmada, analiz edilen jeolojik örnekler ile litosfer katmanının maddesel kompozisyonu belirlenmeye çalışıldı.
Permiyan periyodu sonlandıran bu dev yok oluş olayı orijinal olarak Great Dying (Büyük Ölüm) olarak da anılıyor. 250 milyon yıl önce gerçekleşen Permiyan sonu yok oluşu, bugünkü Sibirya topraklarında oluşan bir volkanik patlama ile başlamış ve tüm canlı hayatın % 90'ını yok etmişti.
Centre for Petrographic and Geochemical Research`den araştırmacı Michael Broadley, Permiyan yok oluşunun ölçeğinin çok büyük olduğunu ve benzer patlamalara oranla çok daha ölümcül olduğunu belirtiyor.
Permiyan sonu yok oluşunda gerçekleşen ve Siberian Flood Basalts (Sibirya Bazalt Tufanı) adı verilen volkanik patlama akıntısının bir milyon yıl kadar sürdüğü biliniyor. Araştırmayı yürüten jeologlar, Sibirya Bazalt Tufanı'nın gerçekleşmesinden önce Sibirya litosferinde bolca klor, brom ve iyot elementleri bulunuyordu. Bu atom grubunun hepsi de Mendeleyev Cetveli'nde 7A grubuna adını veren halojenlerin üyeleri. Ancak araştırmacıların yaptığı analizlere göre volkanik patlamanın hemen ardından bu halojenler yok olmuş görünüyor.
Araştırmacılar Sibirya litosferinde saklanmış olan dev halojen rezervuarının, bahsi geçen volkanik patlama sırasındaki saçılmalarda Dünya atmosferine gönderildiğini ve o dönemde ozon tabakasına da oldukça büyük bir zarar vererek akabinde kitlesel yok oluşunun temel sebebini oluşturduğunu ortaya koydu.
Kaynak ve İleri Okuma
- Geologists uncover new clues about largest mass extinction ever, University of Tennessee at Knoxville, 27 Ağustos 2018"
- Michael W. Broadley et al, End-Permian extinction amplified by plume-induced release of recycled lithospheric volatiles, Nature Geoscience (2018)
Etiket
Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol
Yorum Yap (0)
Bunlar da İlginizi Çekebilir

22 Ekim 2014
Eğer Ay Büyük Bir Disko Topu Olsaydı?

05 Temmuz 2015
Neden Okyanuslar Hakkında Uzaydan Daha Az Şey Biliyoruz?

12 Ekim 2019
Dünya'daki Bütün Buzullar Bir Gecede Erirse Ne Olur?

27 Eylül 2016
Kıtalar Sanılandan Çok Daha Erken Belirmiş Olabilir

17 Mayıs 2016
Dünya'nın Havaküresine Bakterilerin Etkisi

20 Temmuz 2018
Göl Depozitleri Eski Dünya Havaküresi Hakkında Fikir Veriyor

02 Eylül 2015
Dünya'nın Ay Yerine Halkası Olsa Nasıl Olurdu?