Her ne kadar sürekli gündemde olmasa da, bilim insanları kafa nakli üzerine çalışmalar yürütmeye devam ediyorlar. Adından da anlaşılabileceği gibi, bir kafanın başka bir vücuda nakledilmesi olarak kısaca tanımlanabilecek kafa nakli ile ilgili ilk hayvan deneyleri 1908 yılında Amerikalı fizyolog Charles Claude Guthrie tarafından gerçekleştirildi. Guthrie, bir köpeğin başını başka bir köpeğin boynunun yan tarafına yerleştirmesi ile gerçekleşen kafa nakli, daha sonra 1950’lerde Sovyet doktor Vladimir Demikhov ve 1970 yılında onun çalışmasından etkilenen beyin cerrahı Robert J. White önderliğindeki bir ekip tarafından maymunlar üzerinde denendi. Bahsi geçen tarihler arasında da, bugün de konu ile ilişkili veya direkt uygulaması olan sayısız araştırma farklı ülkelerde gerçekleştirilmiş, birbirlerinden farklı sebeplerle belli oranlarda başarılı olmuş veya olamamıştır.

Şimdi ise Çin’den bilim insanları yaptıkları çalışma kapsamında bir sıçanın kafasını kendisinden daha büyük bir sıçana naklederek iki kafalı bir sıçan oluşturdular. Tabii ki burada önemli bir bilginin altını çizmemiz gerekiyor. Nakil gerçekleştirildikten sonra sıçan uzun süre yaşamadı, fakat bilim insanlarının amacı da bu değildi. Araştırmacılar da sıçanın uzun süre yaşamayacağının farkındalardı çünkü bir organizmanın kafasının başka bir organizmaya başarılı bir şekilde nakledilmesi ve sonrasında bu organizmanın yaşamasının sağlanması için çözülmesi gereken birçok teknik ve bilimsel sorun mevcut.

Fakat, bu çalışma ile uygulanabilir kafa naklinin başarılmasında büyük bir adım atıldı. Bilim insanları yaptıkları çalışmada beyne zarar verecek kan kaybının önüne geçerek kafa naklini gerçekleştirmeyi başardılar.

Yapılan çalışmanın amacı aslında oldukça basit. Bilim insanları, bir organizmanın kafasını başka bir organizmaya naklederken beynin zarar görebileceği miktarda kan kaybetmesinin önüne geçilip geçilemeyeceğini sınadılar. Bu konuda başarılı olduklarını da söyleyebiliriz. Araştırmacılar kafa nakli sırasında bir sıçanın kan damarlarını diğer bir sıçana bağlayarak kan dolaşımını düzenli tutmayı başardılar.



Yani CNS Neuroscience and Therapeutics dergisinde yayımlanan bu çalışmada, kafa nakli konusunda iki başlı (bicephalic) bir model geliştirilip bu modelin detaylı incelenmesi mümkün oldu.

Hala tartışmalı bir konu olsa da araştırmacılar kafa naklinin çalışılmak için oldukça değerli bir alan olduğunu düşünüyorlar. Etik tartışmaları bir kenara bırakacak olursak da haklı oldukları söylenebilir. Çünkü başarılı kafa nakilleri sayesinde milyonlarca kas ve sinir hastasının hayatı değişebilir. Ayrıca ölümcül bir kanserle boğuşan birisinin kafasının sağlıklı bir vücuda nakledilmesi mümkün olabilir. Anlaşılır bir şekilde, kafa naklinin mümkün olabilmesi için çözülmesi gereken birçok problem mevcut. Örneğin, kafa nakli sırasında beynin kan kaybından zarar görmemesi ya da bağışıklık sisteminin nakledilen kafayı reddetmesinin önüne geçilmesi gerekiyor.

Bununla birlikte, bazı bilim insanları insan kafalarını nakletmekle ilgili sorunların bilimsel ve teknik kaygıların ötesine geçtiğini ve insan psikolojisinin temel doğasına dokunulduğunu iddia ediyorlar. Örneğin, NYULMC’den Arthur Caplan, böyle bir prosedürde insanın benzeri görülmemiş derecede delilik yaşayabileceğini, bunun da beyindeki yeni kimya ve vücudun sinir sisteminden gelen alışılmadık girdiler gibi şeylerden kaynaklanabileceğini öne sürüyor.

Her ne kadar, daha önceleri kafa naklinin başarılı bir şekilde gerçekleştirildiğinin öne sürüldüğü haberleri okumuş olsak da, henüz bu iddiaları destekleyen açık bir kanıta sahip değiliz.

Fakat her durumda, ileride böyle bir prosedürü başarıyla tamamlayacaksak, bu en yeni çalışma bulmacanın önemli bir parçasını oluşturacak. Çünkü araştırmacıların da belirttiği gibi bu model sayesinde uzun vadeli hayatta kalma olasılığının sağlanması mümkün olabilir.