Bilimciler A ve B kan grubu tiplerinden antijenleri çıkararak, onları "evrensel" kan grubu olduğu düşünülen 0 (sıfır) grubuna dönüştürebilen belirli tipte bir enzim keşfettiler. Bildiğiniz üzere; 0 (sıfır) kan grubu, bağışıklık sistemi için hayati bir risk oluşturmamasından kaynaklı olarak her kan grubuna kan bağışı yapabilecek tek kan grubu tipidir.

Kanada'daki University of British Columbia'dan araştırma ekibi; Streptococcus pneumoniae (pnömokok) 'den elde edilen 98 glikosit hidrolaz isimli bir enzim cinsi üzerinde çalıştılar.  Ekip, kandaki antijenleri etkin bir biçimde ayırabilen güçlü bir enzim tipi düzenlediler.

İhtiyaç duyulduğunda doğru kan grubundan kan almak önemlidir ve kırmızı kan hücrelerinin yüzeyinde farklı tipte çökeltiler birikmelidir. Her iki kan grubu A ve B, bu çökeltiye sahiptirler. A grubu N-asetilgalaktozamin çökeltisine sahipken, B grubu galaktoz çökeltisine sahiptir ve AB grubu bu iki çökeltinin karışımına sahiptir. Ancak, 0 kan grubunda çökelti meydana gelmez, bu da demek oluyor ki; hangi kan grubuna ait olduğunun bir önemi olmaksızın her hasta bu kan grubundan kan alabilir.

Journal of the American Chemical Society'de yayımlanan araştırmada, ekip; gen içerisine çeşitli mutasyonların yerleştirebilmeyi mümkün kılan "yönlendirilmiş evrim" isimli teknolojiyi kullanarak kandaki antijenleri en iyi ayırabilen cinsi seçip, ata cinsten 170 kat daha etkili olan "mutant" enzimi oluşturdular.

Araştırma ekibinden Stephen Withers:

"Konsept yeni değil, ancak şimdiye kadar bu durumu gerçekleştirmek için çok fazla enzime ihtiyaç duyuyorduk, dolayısıyla da uygulama pratik olmuyordu. Şu an bu yöntemle işi daha da ileri boyutlara taşıyabileceğimize inanıyorum" diyor.

Mevcut enzim cinsi A ve B kan gruplarından antijenleri %100 çekip ayıracak kapasiteye henüz sahip değilse bile, ekip klinik denemelerde bunu gerçekleştirebilecekleri noktasında kendilerine güveniyorlar. Çünkü bağışlanan kanda en küçük miktarda antijen olması bile alıcıda tehlikeli bir bağışıklık tepkisini ortaya çıkarabilir. Fakat araştırmacılar; şu ana kadarki elde edilen başarılarına bakarak çalışmanın işe yarayacağı noktasında oldukça iyimser olduklarını söylüyorlar.

---

Kaynak: The University of British Columbia, "Blood for all: Making universal blood through enzymes", http://www.chem.ubc.ca/blood-all-making-universal-blood-through-enzymes

---