Bu yılın en yoğun göktaşı yağmurlarından birinin daha zamanı geldi. Kasım ayı ortalarında iyice yoğun yağan Leonidlerin bu adla anılmalarının nedeni, Leo (Aslan) takım yıldızından geliyorlarmış gibi görünmelerinden kaynaklanıyor. 16 ve 17 Kasım tarihlerinde zirve döneminin yaşanacağı Leonid göktaşı yağmuru gözlemi ile ilgili sıkça sorulan sorular için küçük bir hatırlatma yapalım.

Ne zaman izlenebilir?

Leonidler her sene aynı tarihlerde gezegenimize misafir oluyorlar. Bu yılki göktaşları 13 Kasım civarında Dünya'ya ulaşmaya başladı ve 21 Kasım'a kadar buralara uğramayı sürdürecekler. Ancak gökyüzünde kayan yıldız görmek isteyenlerin şansının en yüksek olacağı tarihlerin 16 Kasım ile 18 Kasım tarihleri arasında olduğu söylenebilir.

1833 ya da 1966 yıllarının efsanevi Leonid yağmurları kadar bardaktan boşanırcasına olmayacak olsa da, gözlemlerin doruk noktasının yaşanacağı gece 17 Kasım. Özellikle gece saat 1 ile 4 arasında gökyüzüne bakmakta olanların, şayet ışık kirliliği olmayan bir bölgedelerse, kayan yıldız olarak bilinen bu göktaşlarına tanık olma şansları artabilir.

Nasıl izlenebilir?

Kayan yıldızları görmek için mümkün olduğunda karanlık alanlarda olmak gerekiyor. Şehirde olanlar için ise yapacak pek fazla bir şey yok ama yine de göktaşı görme olasılıkları bulunuyor. Gözlerin karanlığa alışması için en az 30 dakikalık bir zaman ayırmak yararlı olabilir. Gözlem süresi uzadıkça, göktaşı görme olasılığı da artacaktır.

Göktaşları gökyüzünün herhangi bir noktasında belirebilirler. Yine de dikkatinizi belli bir bölgede tutmaya karar verdiyseniz, ufuktan yukarı doğru üçte ikilik bir kısmı tercih edebilirsiniz; tabii orada aşırı bir ışık kirliliği yoksa. Meteorların geliyor gibi göründüğü Leo takım yıldızı, gökyüzünün tepesi çevresinde dönüyor olacak.

Leonidlerin kökeni nedir?

Her yıl yaşadığımız bu yağmurları, Güneş çevresindeki yörüngesi 33,3 yıl olan Tempel-Tuttle kuyruklu yıldızına borçlu olduğumuz söylenebilir. Gezegenimizle yörünge kesişimi zamanı geldiğinde, bu kuyruklu yıldızdan kopan parçacıkların oluşturduğu bir perdeden geçiş yapmış oluyoruz.

1833 yılındaki Leonid yağmuru öylesine yoğun olmuştu ki, göktaşlarının (meteorların) atmosfer dışından geldiği ancak o zaman netleşmişti. Ancak adları yine de hava/atmosfer koşullarını konu alan meteorolojiye yakın biçimde "meteor" olarak yerleşik kaldı. Bir sonraki çok yoğun Leonid yağmuru ise 2033'te bekleniyor.

---

Kaynak: Space.com, "Leonid Meteor Shower 2016: When, Where & How to See It"
< http://www.space.com/34500-leonid-meteor-shower-guide.html>
< https://leonid.arc.nasa.gov/meteor.html >
< http://faculty.kfupm.edu.sa/PHYS/alshukri/Leonids/cometinfo.html >

---