Hücrelere laboratuvarlarda yeni kimlikler kazandırmak  hücre biyolojisi üzerindeki bilgimizi geliştirmesinin yanısıra, rejeneratif ve kişiselleştirilmiş tıp için de oldukça büyük öneme sahip. Kimliği değiştirilen hücreler sayesinde, özellikle tedavisi mümkün olmayan hastalıklar için yeni tedavi yöntemleri geliştirmek mümkün olabilir.

Çin’de birbirlerinden bağımsız çalışma yürüten iki laboratuvarda, yalnızca kimyasalların yardımıyla, deri hücresi nörona dönüştürüldü. Laboratuvarlardan birinde yürütülen çalışma sağlıklı ve Alzheimer hastası bireylerden alınan örnekleri, diğer laboratuvar da farelerden alınan deri hücrelerini kullandı.

Cell Stem Cell’de yayımlanan bu iki çalışma da, küçük moleküllerin karışımını kullanarak hücreleri beyin hücrelerine dönüştürmenin mümkün olduğunu gösteriyor. Ayrıca araştırmacıların deri hücresinden dönüştürdükleri nöronlar, tıpkı gerçek nöronlar gibi davranıp diğer nöronlarla bağlantı kurabilecek.

Bilim insanları laboratuvarda hücresel kimliği bir süredir değiştirebiliyorlardı, fakat bu işlem genellikle transkripsiyon faktörleri olarak adlandırılan proteinleri kullanarak aktif ya da pasif hale gelen genlerin işlenmesini içeriyordu. Bu iki araştırmada kullanılan kimyasal hücre yeniden programlama ise hastalık modellemede ve hatta nörolojik bozukluklarda potansiyel hücre yenileme tedavilerinde yeni bir alternatif oluşturuyor.

İki makalenin de yazarlarının amacı kimyasal olarak uyarılma yoluyla yeniden programlamanın arkasındaki biyoloji ile ilgili daha fazla bilgi edinebilmek ve protokolleri daha verimli hale getirebilmek. Her iki çalışmada elde edilen sonuçlar umut vaadediyor, fakat hala aşılması gereken birçok engel var. Bu yöntemlerle üretilen nöronların hastalıkların tedavisinde kullanılıp kullanılamayacağını da yapılacak yeni araştırmalar gösterecek.

 

Makale Referansları:

1. Wenxiang Hu, Binlong Qiu, Wuqiang Guan, Qinying Wang, Min Wang, Wei Li, Longfei Gao, Lu Shen, Yin Huang, Gangcai Xie, Hanzhi Zhao, Ying Jin, Beisha Tang, Yongchun Yu, Jian Zhao, Gang Pei. Direct Conversion of Normal and Alzheimer’s Disease Human Fibroblasts into Neuronal Cells by Small Molecules. Cell Stem Cell, 2015; 17 (2): 204 DOI: 10.1016/j.stem.2015.07.006


2. Xiang Li, Xiaohan Zuo, Junzhan Jing, Yantao Ma, Jiaming Wang, Defang Liu, Jialiang Zhu, Xiaomin Du, Liang Xiong, Yuanyuan Du, Jun Xu, Xiong Xiao, Jinlin Wang, Zhen Chai, Yang Zhao, Hongkui Deng. Small-Molecule-Driven Direct Reprogramming of Mouse Fibroblasts into Functional Neurons. Cell Stem Cell, 2015; 17 (2): 195 DOI: 10.1016/j.stem.2015.06.003