Post Author Avatar
Sevkan Uzel
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör

Kaliforniya Üniversitesi San Diego Kampüsü ve Michigan Eyalet Üniversitesi araştırmacıları, türleşmenin sanıldığından çok daha hızlı gerçekleşebileceğine tanıklık etti. Laboratuvar ortamında gerçekleştirdikleri bir ay süren deneyde, bilimciler insanlara zararsız olan bir virüsten evrimleşen iki alt tür saptadı. Çalımanın ayrıntılarının derlendiği makale Science dergisinde yayımlandı.

"Türleşmeyi açıklamak için öne sürülen çok sayıda kuram var. Bu kuramlar fosillerin, genomların, doğal bitki ve hayvan topluluklarının özelliklerinin çözümlenmesi yoluyla sınandılar. Ancak türleşme, bütünüyle incelenebilirliğinin güçlüğü ile ünlüdür. Çünkü doğrudan gözlemlenemeyecek denli yavaş gerçekleşir. Türleşmenin doğrudan gözlem kaynaklı kanıtını görmemeleri, bazı insanların evrime ve Darwin'in doğal seçilim kuramına karşı kuşku duymalarına yol açıyordu," diyor makalenin başyazarı Justin Meyer. Kendisi bu çalışmaya Michigan Eyalet Üniversitesi'nde öğrenciyken Prof.Richard Lenski'nin laboratuvarında başlamış.

"Türleşmeyi laboratuvarda gözlemlemek amacıyla hazırlanmıştık ama bu kadar çabuk olması bizi de şaşırttı. Justin araştırmayı derinleştirdikçe, virüslerin farklı konakları nasıl enfekte ettiğini ve DNA dizilimlerini anladıkça, türleşmenin ilk evrelerini görmekte olduğumuza ilişkin kanıtlar giderek güçlendi," diyor Lenski. Bu deneylerin türleşmeye ilişkin kuşku duyanlar için kolay anlaşılabilir bir kanıt teşkil ettiğini belirten Meyer, şunu ekliyor: "Daha da önemlisi, sürece ilişkin önceden sınanabilirliği olmayan fikirleri artık sınayabileceğimiz bir deneysel sistem var elimizde."

Deney Nasıl Yapıldı?

Meyer, Lenski ve çalışma arkadaşları, E. coli bakterisini iki almaç (hücre duvarının dışındaki moleküller olan almaçlara virüsler tutunur ve sonra hücreyi enfekte ederler) kullanarak enfekte edebilen bir virüsü kültürlediler. Bakteriofaj lambda adlı virüsün örneklerine, almaçları farklı iki tür hücre sağlayan ekip, sonuç olarak her biri bir almaç tipine özelleşen iki yeni virüs türünün evrildiğini gördü.

"Her iki tüpte de, deneye başladığımız virüs, yani almaç türleri arasında ayrım yapmayan başlangıçtaki tür yok oldu. Türleşme sürecinde onun yerini, bulundukları ortamdaki hücre tipinin almacına özelleşen ardılları aldı," şeklinde açıklıyor Meyer.

Peki neden yeni tür hücreler ortaya çıkarken, eski tür bütünüyle kayboldu? Meyer bunu ustalaşmanın önemi ile açıklıyor. Özelleşen virüslerin, seçtikleri almaç yolu ile enfekte etme konusunda çok daha iyi olduklarını ve artık gereksizleşen bir beceriye daha sahip olan atalarının hücre enfekte edip üremelerine meydan bırakmadıklarını ifade ediyor. Böylece "en iyi uyum sağlayanın hayatta kalması" olgusu itibariyle, iki yeni özelleşmiş virüs türü ortaya çıkmış oluyor.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir