Proteinlerin Yanlış Katlanması Beyin Hastalıklarına Sebep Olabilir

Proteinlerin Yanlış Katlanması Beyin Rahatsızlıklarına Davetiye Çıkarıyor

Alzheimer gibi bazı beyin rahatsızlıklarında, yapısı bozulmuş olan proteinler bulaşıcı ajanlar gibi davranırlar. Bu proteinler genellikle beyin hücreleri arasında yayılır ve diğer proteinlerin de yapısını bozar. Yeni bilimsel çalışmalar Alzheimer gibi hastalıkların, bulaşıcı partiküllerin (daha çok bilinen adıyla prionlar*) sebep olduğu rahatsızlıklar arasına dahil edilmesini öngörüyor.

Creutzfeldt-Jakob hastalığı* gibi klasik prion enfeksiyonları ölümcüldür. Bazı bilim insanları Alzheimer ve diğer nörodejeneratif* rahatsızlıkların prion hastalıkları olarak ifadelendirilmesinin, nöral tahribatların durdurulması ya da önlenmesi konusunda çeşitli yollar sunacağını umuyorlar. Bir diğer grup ise, yapılması planlanan bu yeniden sınıflandırma biçimini fuzili ve endişe verici olarak değerlendiriyor.

`Ben bir prion'um. Beynini istiyorum.' `Ben bir prion'um. Beynini istiyorum.'

*Prionlar : Esasen yanlış katlanmış protein dizileridir. Bu yanlış katlanmış proteinler beyin gibi merkezi sinir sitemine ait organlarda birikerek tüm bilinç ve haraket sistemini felç edip, ölümlere yol açabilir.

*Creutzfeldt-Jakob hastalığı : Bu hastalık prion denilen protein parçacıklarının neden olduğu,uzun bir kuluçka dönemini takiben ortaya çıkan beyin fonksiyonlarının bozulması, hızlı yaşlanma ve ölümle sonuçlanan bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalığın yiyeceklerle bulaştığını gösteren deliller vardır. Genellikle ileriki yaşlarda ortaya çıkan hastalık en sık 57-62 yaşlarında görülür. Hastalığın en sık rastlanan belirtileri uykusuzluk, depresyon, kişilik değişiklikleri ve hafıza kaybıdır. Bu bulguların ardından kısa bir sürede hızlı bir bunama, konuşamama, yürüme zorlukları, kas seğirmeleri ve kramplar görülür. Hasta genellikle 6-12 ayda mental ve fiziksel fonksiyonlarını kaybeder. Hastalık ölümle sonuçlanır. Hayvanlarda görülen Deli Dana Hastalığı’nın (Bovin spongiform ensefalopati) insanlarda görülen Creutzfeld- Jacob hastalığının bir çeşidine (vCJD) neden olduğu düşünülmektedir.
*Nörodejeneratif rahatsızlıklar: Denge, haraket, nefes alma ve kalp fonksiyonu gibi birçok vücut aktivitesinin kötüleşmesine sebep olan rahatsızlıklardır. Çoğu genetiktir. Yani aileden geçmiş veya genetik mutasyon sonucu oluşmuştur. Toksinler, kimyasallar ve virüsler de bu tip rahatsızlıkların belirmesine yol açabilirler. Alzheimer, Lewy body hastalığı, Parkinson hastalığı, Spinal musküler atrofi vb. bu gruba dahil olan rahatsızlıklardır.

Kaynak : Misfolded proteins implicated in more brain diseases, https://www.sciencenews.org/article/misfolded-proteins-implicated-more-brain-diseases

Kaynak ve İleri Okuma

Etiket

biyokimya proteomik prionlar hastalıklar (patoloji)

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol