Güney Amerika'da yaklaşık 52 milyon yıllık bir meyveye ait iki tane fosil keşfedildi. Bulunan fosiller, patates ve domates de dahil olma üzere, günümüzde en bol bulunan bitkilerden bazılarının evriminin aydınlatılmasında kilit rol oynayabilir. Şimdilik anlaşıldığı kadarıyla, pek çok modern bitkinin genetik geçmişi sanılandan daha eskiye dayanıyor.



Fosili bulunan dutsu meyve (İng. berry), patlıcangiller (Lat. Solanaceae, İng. Nightshade) familyasına mensup. Bu familyanın diğer üyelerinden bazıları ise patates, domates, kırmızı biber, dolmalık biber ve tütün. Bu bitkiler bugün dünyanın her tarafında yaygın olarak bulunmakla birlikte, erken dönem tarihçeleri gizemini koruyordu. Onlara ilişkin fosil kaydı, sadece birkaç tohumdan ibaretti. Yani şimdiye dek, ne zaman ve nereden geldikleri bilinmiyordu. İşte yeni bulunan fosiller, bu konuda bazı boşlukları dolduruyor.

Fosiller bir tür fenerli meyveye (İng. lantern fruit) ait. Bu türlerin meyveleri, kağttan yapılan Çin fenerlerine benzeyen ince bir zarf ile çevrili olur. Bunlar Physalis cinsine (İng. genus) üyedir; dolayısıyla tomatillo (domatescik, Meksika zarflı domatesi ) ile yakın akrabadır.

Penn State Üniversitesi'nden ekip üyesi Mónica Carvalho, fenerli meyvelerin narin kağıtsı zarflarının ender olarak fosilleşebilmesi dolayısıyla, bulunan fosillerin eşsiz olduğunu belirtiyor: "Fosillerimiz, bu bitki familyasının evrimsel tarihinin, sanılandan çok daha eski olduğunu gösteriyor; özellikle de Güney Amerika'da. Ayrıca familyanın çeşitlenmesinin anlaşılması açısından önem taşıyan ipuçları veriyor."



Meyve fosilleri, meyvelerin yetiştiği zamanlarda, yani 52 milyon yıl kadar önce, ılıman bir yağmur ormanının bulunduğu Arjantin'in Patagonya Bölgesi'ndeki Chubut'ta bulundu. Ekip aynı alanda 6000 başka bitki fosili daha buldu; fakat Physalis cinsine ait olanlar sadece bu iki meyveydi. Üstelik inanılmaz incelikte ayrıntılar bile korunmuştu; kağıtsı zarf ve meyvelerin kendileri gibi.



Bu keşfe kadar, bu tür dutsu meyvelerin And Dağları'nın oluşumuyla eşzamanlı evrildikleri düşünülüyordu; yani hemen hemen 25 milyon yıl önce. Ama görünüşe bakılırsa çok daha erken belirmişler. O zamanlar bölge hâlâ Gondvana'nın parçasıymış ve çok daha sıcakmış. Antartika'ya ve Avustralya'ya daha yakınmış. Ayrıca Physalis cinsi, patlıcangiller familyasının soy ağacında oldukça yeni bir dal olduğundan, familya bir bütün olarak da çok daha eski demektir.

---

Kaynak: Phys.org, "South American fossil tomatillos show nightshades evolved earlier than thought"
<http://phys.org/news/2017-01-south-american-fossil-tomatillos-nightshades.html>

İlgili Makale: Science, "Eocene lantern fruits from Gondwanan Patagonia and the early origins of Solanaceae," science.sciencemag.org/cgi/doi/10.1126/science.aag2737

---