Aseksüel mantar hücrelerinin de sosyal hücreler olduğu ortaya çıkarıldı : Tekil bir hücre büyüyüp, diğer hücrelerle koloni oluşturmak üzere birleşirken, bazı komşularına yakınlaşarak tutunuyor ve bu sırada diğerlerinden uzaklaşıyor. Şimdi ise araştırmacılar, bu mikrobik canlılardan birisi olan ve latince Neurospora crassa ismi ile tanınan turuncu renkli 'kırmızı ekmek küfü' üzerinde bu konuyu irdeliyor.

Araştırmanın sonucunda, bu canlıların aseksüel üreme birimlerinin veya sporlarının birbirleri ile iletişim kurmalarının genetik altyapısı keşfedildi. Etkileşim, sporların üzerindeki proteinler diğer birimlerin üzerindeki proteinler ile uçlarını bir araya getirerek senkronize biçimde bireyleri birleştirmesi ile başlıyor. Burada bahsedilen tutunma aralığı, videoda da görüleceği üzere, 15 mikrondur.

Mikroskop altında çalışan bilimciler, bu spor çiftleri arasındaki interaksiyonları izleme şansı buldu. Araştırmada 110 adet genetiği birbirinden farklı mantar soyunun kullanılması şu soruyu da beraberinde getirdi : Acaba alakasız (birbirinden farklı genetik özelliği ve dolayısıyla farklı yüzey proteinlerine sahip olan) sporlar da bir araya geliyor muydu?

Bu soru üzerine sporları üç ayrı 'iletişim grubu*' oluşturacak şekilde birbirinden ayıran araştırmacılar, grup üyelerinin genlerini incelemeye aldı. İncelemenin ardından grupları, üç farklı gen seti (doc-1, doc-2 ve doc-3) birbirlerinden farklı olan toplamda 5 gruba daha ayırdı. Bu genlerin oynadığı iletişim rolünü tespit edebilmek için araştırmacılar farklı grupların genlerini birbirleri ile değiştirdi. Bunun üzerine mutant yapılan bu mantarların etkileşim davranışları incelendi.

Geni değiştirilmiş olan soylar, yeni genlerinin hakim olduğu grubun üyeleri gibi davranmaya başladı. Bunun sonucunda genlerin; grup üyeliğinin birincil göstergesi ve mantar soylarının kimlerle etkileşim kurarak koloni oluşturacağının teminatı olduğu görülmüş oldu. Tüm detayları ve sonuçları ile   PLOS Biology'de yayımlanan araştırma, genetik olarak benzer olan basit ökaryotların, uzun mesafelerden haberleşebildiğini göstermesi bakımından ilklerden birisi oluyor.

Bir şekilde tahmin edebileceğimiz gibi, bir sonraki aşama, bu boşluk üzerinden sporların hangi moleküler yollarla haberleşmeyi başardığını araştırmak olacaktır.

iletişim grubu* - Birbirleri ile bir araya gelerek koloni oluşturan ancak diğer grup üyelerinden de kaçan veya onlarla grup oluşturmayan spor grupları - genetik soya göre.

---

Kaynak : Characterization of Greenbeard Genes Involved in Long-Distance Kind Discrimination in a Microbial Eukaryote, Jens Heller, Jiuhai Zhao,  Gabriel Rosenfield, David J. Kowbel, Pierre Gladieux, N. Louise Glass, Published: April 14, 2016, DOI: 10.1126/science.aaf4128

---