Post Author Avatar
Dilan Şafak Özdemir
Boğaziçi Üniversitesi - Çevirmen
Güncel araştırmalar, nöronların vücut saati olarak adlandırılan beslenme, metabolizma, uyanma ve dinlenme döngülerinin düzenlendiği bağlantıda önemli bir rol oynadığını ortaya koyuyor. Beyinde dopamin üretiminde rol alan nöronlar aynı zamanda beynin sirkadiyen merkezine de etki ediyor.

Sirkad merkezi ile doğrudan dopamin nöron bağlantısını tanımlayan bu bulgu, spesifik nöronları hedefleyen benzersiz uyuşturucuların geliştirilmesine yönelik ön açıcı olabileceği gibi, jet-lag ve vardiyalı çalışma sisteminin negatif semptomlarına karşı önlem almak ve pek çok tehlikeli patolojiye karşı mücadele etmek için ilk adım olarak görülebilir.

Modern toplum, sıklıkla insan vücudu üzerinde baskı oluşturuyor. Hava yolculuğuna bağlı olarak vücudun zaman algısının değişmesi, gün ışığına uyum sağlayamayan çalışma şartları, yeme alışkanlıkları gibi pek çok koşul sebebiyle vücudun doğal döngülerinde dengesizlik yaratıyor. Bunlar evrimsel olarak da gece gündüz senkronize ediliyor. Ancak bu dengesizlikler depresyon, obezite, kardiyovasküler hastalıklar ve hatta kanser gibi pek çok hastalığa yol açabilir.

İçerisinde biyoloji ve sinirbilim alanlarından pek çok profesörün de yer aldığı araştırma ekibinden Profesör Ali Deniz Güler bilim insanlarının vücudun sirkadiyen sisteminin değişken çalışma ve yemek düzeni gibi zamanlamalarını kolayca senkronize edebilmesine yardımcı olmak için onlarca yıldır bu konu üzerine çalışma sürdürdüğünü dile getiriyor. Dopamin üretimini sağlayan nöronlar ile sirkadiyum merkezi arasındaki bu bağlantının bulunması gezginler, vardiyalı işçiler ve muhtemelen insomnia’lı hastalar için semptomların hafifletilmesini sağlayacak terapilerin önünü açabilecek.

Anormal sirkadiyen ritimler ve uyku bozuklukları, beyin ve diğer organları etkileyen parkinson, depresyon, dikkat eksikliği, hiperaktivite, bipolar bozukluk, şizofreni ve uyuşturucu bağımlılığı da dâhil olmak üzere pek çok patolojiyi olumsuz etkileyebilir. Araştırmada edinilen bulgu bu hastalıkların zararlı etkilerini hafifletmek için tedavi yöntemleri geliştirilmesini sağlayabilecek.

Current Biology’de yayınlanan araştırma için iki fare türü kullanılıyor. Fare türlerinden birinin dopamin sinyali kesiliyor ve iki grubun ışık çizelgelerini altı saat kaydırarak zaman geciktirmesi sağladıklarında, dopamini parçalanmış hayvanların, altı saatlik zaman kaymasına tekrar uyum sağlamalarının çok daha uzun sürdüğü gözlemleniyor. Bu da dopamin nöronları ve sirkadiyen merkez arasında bir geri bildirim mekanizması olduğunu açıkça gösteriyor.

Yemek yemek gibi ödüllendirici faaliyetlerde bulunduğumuzda, bilinçli olmayarak biyolojik ritimlerimizi etkiliyoruz. Araştırmaya göre haz veren etkinlikler ve sirkadiyen sistemin birbirine etki ettiğine dair bir bağ ortaya çıkmış durumda.




Kaynak:
-University of Virginia “Neurons That Control Brain’s Body Clock Identified.” circadian-rhythm-neurons-7237/ (accessed August 3, 2017).



Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir