Astonomlar, ilk kez bir kara deliğin etrafındaki manyetik alanların görüntüsünü elde etti.
Event Horizon Teleskobu, Messier 87 galaksisinin merkezindeki süper kütleli karadeliğin etrafındaki sıcak ve parlayan gazın manyetizmasını ortaya çıkardı. 24 Mart'ta (2021) Astrophysical Journal Letters'da yayımlanan iki araştırmada, kara deliğin etrafındaki bu manyetik alanların, kara deliğin maddeyi nasıl alt üst ettiği ve binlerce ışık yılı uzaktaki yerlere güçlü plazma jetleri nasıl fırlattığı konusunda çok önemli bir rol oynadığı ileri sürülüyor.
On yıllardır, jetlerin bir anlamda süper kütleli kara deliklere birikerek güç sağladığını ve içe doğru spiral yapan gazın ve dışarı yayılan plazmanın oldukça manyetize olduğunu biliyorduk, ancak olayın ayrıntılarında çok fazla belirsizlik vardı. Bir kara deliğin olay ufkunun yakınındaki plazmanın manyetik alan yapısı tamamen yeni bir bilgidir.
M87 içerisindeki süper kütleli bu kara delik, bugüne kadar görüntüsü elde edilen ilk kara deliktir. 2019 yılında yayınlanan bu görüntü ile, kara deliğin karanlık merkezi etrafında dönen --birikim halkasındaki-- süper sıcak gazın parlak girdabını görmüştük.
Yeni yapılan analizler, 2019 yılında oluşturulan görüntüde kullanılan yöntemlerle aynı yöntemleri kullanıyor. Ancak kara deliğin ilk portresinden farklı olarak, bu yeni görüntü, kara deliğin etrafındaki gazın yaydığı ışık dalgalarının kutuplaşmasını açıklıyor. Polarizasyon, bir ışık dalgasının yönelimini (ister yukarı ister aşağı, sağa ve sola veya bir açıda kıpırdatıyor olsun) ölçer ve ışığın çıktığı manyetik alandan etkilenebilir. Böylece araştırmacılar, M87 galaksisinde bulunan bu kara deliğin etrafındaki ışığın kutuplaşmasını haritalayarak, buna sebep olan manyetik alanların yapısını izleyebildiler.
Ekip, bazı manyetik alanların kara deliğin etrafında dolanan malzeme diski ile birlikte ddolandığına dair kanıt buldu. Bu beklenen bir durumdur, çünkü "gaz dolanırken, temelde manyetik alanı da beraberinde taşıyabilir.
Ancak ne var ki; bu manyetik alanın yalnızca gazın hareketini takip etmeyen ilginç bir bileşeni daha bulunuyor. Manyetik alan çizgilerinin en azından bir kısmı, birikim halkasından dikey olarak yukarı veya aşağı yapışıyor veya doğrudan kara deliğe doğru veya uzağa yöneliyor. Araştırmacılara göre, bu manyetik alanların, içeri giren gazın girdabıyla sürüklenmeye direnebilmesi için çok güçlü olmaları gerektiğini düşünüyor.
Astrofizikçilere göre, böylesine güçlü manyetik alanlar, karadeliğe doğru spirallenen materyalin bir kısmını geri itebilir ve kütleçekimine karşı direnmesine yardımcı olabilir. Bununla birlikte, birikim halkasından (birikim diskinden) yukarı ve aşağı yöneltilen manyetik alanların, malzemeyi kara deliğin kutuplarına yönlendirerek ve hızını artırarak kara deliğin plazma jetlerinin fırlatılmasına da neden olabileceği düşünülüyor.- A new black hole image reveals the behemoth’s magnetic fields. ScienceNews/Maria Temming (accessed March 27, 2021). https://www.sciencenews.org/article/black-hole-picture-magnetic-fields-event-horizon-telescope
- New picture of famous black hole reveals its swirling magnetic field. NewScientist/Leah Crane https://www.newscientist.com/article/2272226-new-picture-of-famous-black-hole-reveals-its-swirling-magnetic-field/
Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.
Destek Ol