Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Heidelberg gökbilimcilerinden oluşan iki ayrı araştırma ekibi, birbirlerinden bağımsız olarak ender bir gezegeni keşfettiler. Gök cismi, Kepler-432b olarak adlandırıldı ve gezegen bugüne kadar bilinenlerin en büyüğü ve kütlece en yoğunu.  Ekiplerden biri Heidelberg Üniversitesi Astronomi Merkezi diğeri ise Heidelberg'de bulunan Max Planck Astronomi Enstitüsü (MPIA) grubu.. Rapora göre gezegen Jüpiter'in kütlesinin 6 katına sahip ama yaklaşık aynı boyutta.. Bu yüzden de yoğunluğu çok yüksek.. Yörüngesinin de şekli ve boyutu Kepler-432b gibi bir gezegen için son derece beklenmedik ve kocaman bir yıldızın etrafında dolanmaya devam ediyor. Tahminen de 200 milyon yıldan daha kısa bir süre içinde bu dev kızıl yıldız tarafından yutulacak. Bu çarpıcı açıklamalar ve bilgiler Astronomy & Astrophysics 'de yayımlandı.

Dev yıldızların etrafında dolanan gezegenlerin yörüngeleri çoğunlukla geniş ve daireseldir, ne var ki ezberbozan Kepler-432b eliptik ve dar bir yörüngeye sahip. Kepler-432b 'nin çevresinde döndüğü dev yıldız çok uzun zamandır çekirdeğindeki nükleer yakıtı tüketmiş durumda ve gittikçe büyümeye devam ediyor. Şu an bile yarıçapı Güneş 'in 4 katı büyüklüğe sahip ve daha da büyük olacak.Kızılımsı renginden dolayı gökbilimciler ona 'kızıl dev' adını taktı.

Yörünge , Kepler-432b gezegenini kimi zaman yıldıza çok yaklaştırıyor ve bazen de çok fazla uzaklaştırmaktadır. Böylelikle gezegenin bir yılı (yaklaşık 52 Dünya günü) içerisinde sıcaklık seviyesi ciddi oranda değişiklik göstermektedir.  Kış sezonu süresince sıcaklık 500 derece ve kısa süren yaz sezonu süresince sıcaklık 1000 santigrat derecenin üzerine çıkmaktadır.

Görsel : Graphic Dr. Sabine Reffert – Kepler-432b’nin yörüngesi (içerde ve kırmızı) , Güneş çevresinde dönen Merkür ile karşılaştırılmış (dış çember ve turuncu renkte).Ortadaki kırmızı nokta ‘kızıl dev’ yıldızının göstergesi. Yıldızın boyutu bir ölçekle tanıtılmış ve gezegenler görünür kılınmak için 10 kat büyütülmüş durumda. Kepler-432b’nin yörüngesine bakıldığında ne kadar eliptik olduğu görülmektedir. Buna bağlı olarak aralarındaki uzaklık ve dolayısıyla da gezegendeki sıcaklık da büyük değişiklikler göstermektedir. Görsel : Graphic Dr. Sabine Reffert – Kepler-432b’nin yörüngesi (içerde ve kırmızı) , Güneş etrafında dolanan Merkür ile karşılaştırılmış (dış çember ve turuncu renkte).Ortadaki kırmızı nokta ‘kızıl dev’ yıldızının göstergesi. Yıldızın boyutu bir ölçekle tanıtılmış ve gezegenler görünür kılınmak için 10 kat büyütülmüş durumda. Kepler-432b’nin yörüngesine bakıldığında ne kadar eliptik olduğu görülmektedir. Buna bağlı olarak aralarındaki uzaklık ve dolayısıyla da gezegendeki sıcaklık da büyük değişiklikler göstermektedir. Görsel : Graphic Dr. Sabine Reffert – Kepler-432b’nin yörüngesi (içerde ve kırmızı) , Güneş etrafında dolanan Merkür ile karşılaştırılmış (dış çember ve turuncu renkte).Ortadaki kırmızı nokta ‘kızıl dev’ yıldızının göstergesi. Yıldızın boyutu bir ölçekle tanıtılmış ve gezegenler görünür kılınmak için 10 kat büyütülmüş durumda. Kepler-432b’nin yörüngesine bakıldığında ne kadar eliptik olduğu görülmektedir. Buna bağlı olarak aralarındaki uzaklık ve dolayısıyla da gezegendeki sıcaklık da büyük değişiklikler göstermektedir.


İki araştırmacı grup da İspanya, Andalucía'da bulunan Calar Alto Gözlemevi'ndeki 2.2 metrelik teleskobu kullanarak verileri topladı. Kanarya Adaları'nda bulunan Nordic Optik Teleskobu ile yapılan gözlemlerle ise gezegenin kütlesini hesaplamaya yarayacak yüksek hassasiyetli ölçümler yapılabildi. Astronomi Merkezi araştırmacılarından birisi olan Dr. Gandolfi "Kepler-432b 'nin keşfi de ancak bu iki teleskoptan yapılacak esnek zamanlı gözlemlerle ve iki teleskobun da operatörlerinin tam zamanlı desteği ile mümkün olabilirdi " şeklinde bir açıklama yaparak minnetlerini iletti.

Maalesef bu dev ama şirin gezegenin fazla zamanı kalmadı ve 200 milyon yıl içinde kendi yıldızı tarafından yutularak yok olacak. Bu durumda aslında neden çok fazla böyle olağan dışı gezegenlerin keşfedilemediğinin de bir göstergesi, çoktan yok olmuş oluyorlar.




Kaynak: Heidelberg University. "Astronomers discover rare planet: Kepler-432b is a dense, massive celestial body with extreme seasons." ScienceDaily. ScienceDaily, 12 February 2015. < www.sciencedaily.com/releases/2015/02/150212114243.htm >.

Referans:

  1. Mauricio Ortiz, Davide Gandolfi, Sabine Reffert, Andreas Quirrenbach, Hans J. Deeg, Raine Karjalainen, Pilar Montañés-Rodríguez, David Nespral, Grzegorz Nowak, Yeisson Osorio, Enric Palle. Kepler-432 b: a massive warm Jupiter in a 52-day eccentric orbit transiting a giant starAstronomy & Astrophysics, 2014; 573: L6 DOI: 10.1051/0004-6361/201425146

  2. S. Ciceri, J. Lillo-Box, J. Southworth, L. Mancini, Th. Henning, D. Barrado. Kepler-432 b: a massive planet in a highly eccentric orbit transiting a red giantAstronomy & Astrophysics, 2014; 573: L5 DOI: 10.1051/0004-6361/201425145






Bu içerik BilimFili.com yazarı tarafından oluşturulmuştur. BilimFili.com`un belirtmiş olduğu "Kullanım İzinleri"ne bağlı kalmak kaydıyla kullanabilirsiniz.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir