Post Author Avatar
Baran Bozdağ
Boğaziçi Üniversitesi - Yazar / Editör
Spermatozoa , yani spermler kendilerini boyun kısımlarından sağa doğru çevirmezlerse sağ tarafa dönemiyorlar. Çünkü kuyruk kısımlarındaki sola doğru (saat yönünün tersi olarak düşünülebilir) daireler çizen hızlı hareketleri aslında onların sola doğru meyil etmelerine sebep oluyor. Bu bulgular; University of Warwick Fizik Bölümü tarafından gerçekleştirilen bir araştırma ile elde edildi.

Aynı bölümden Dr Vasily Kantsler öncülüğünde yürütülen araştırma ile tüm sperm kuyruklarının (flagella) spermler salındıkça, akan sıvı içerisinde hem aynı yönlü hem de sıvının tersi yönünde hareket etmelerini sağlayacak biçimde saat yönünün tersine rotasyon yaptığı tespit edildi. Elbette bu durum bir sonucu beraberinde getirecektir; yani rotasyondan dolayı bütün spermler sola dönecektir. Ne var ki yapılan incelemelerde spermlerin yüzde 50'sinin de sağa döndüğü keşfedildi.



Baş, orta boyun kısmı ve flagella olmak üzere 3 ana kısımdan oluşan spermler sola dönmelerine sebep olacak fiziksel etmenlere direnebilmek için orta kısımdan vücutlarını kıvırıyorlar.

Hareket yönleri ve flagella hareketi ile ilgili bilinenler bir araya getirildiğinde şu olasılık ortaya çıkıyor: spermatozoa içerisinde hareket kabiliyeti ve dönme yönlerine göre farklı alt gruplar var olabilir.

Flagella vuruşunun (kırbaç gibi vurma etkisi düşünülebilir) detaylarını üç boyutlu olarak inceleyen araştırma ekibi tüm hücrelerde ortak olarak flagella'nın sola döndürüldüğünü ve buna karşılık sağa dönmek için yeterli gücü sağlayacak şekilde orta kısmın sağa büküldüğünü keşfetti.

Tek ince çizgilerin her biri yalnızca bir spermin izlediği yolu gösteriyor. Kalın çizgiler ise sağa ve sola dönen spermlerin sayısına göre belirlenmiş ve yaklaşık aynı kalınlıkta oldukları görülüyor. Tek ince çizgilerin her biri yalnızca bir spermin izlediği yolu gösteriyor. Kalın çizgiler ise sağa ve sola dönen spermlerin sayısına göre belirlenmiş ve yaklaşık aynı kalınlıkta oldukları görülüyor. Bu da oluşan kalp benzeri şekil ile iki tarafa da dönen sperm sayısının eşit olduğunu gösteriyor. Tek ince çizgilerin her biri yalnızca bir spermin izlediği yolu gösteriyor. Kalın çizgiler ise sağa ve sola dönen spermlerin sayısına göre belirlenmiş ve yaklaşık aynı kalınlıkta oldukları görülüyor. Bu da oluşan kalp benzeri şekil ile iki tarafa da dönen sperm sayısının eşit olduğunu gösteriyor.


Bu keşfi gerçekleştirmek için, peristaltik şartlar altında sperm hücrelerinin davranışlarını anlamak üzere kasların kasılıp gevşemesi sırasında oluşan akış yönü gibi bir deneysel ortam dizayn edildi. Spermin bırakılmasından sonra dişinin döl yatağına giden kanallarda olan da tam olarak bu aslında : peristaltik kas kasılmaları sıvıyı ileri ve geri atarak spermin yayılmasını kolaylaştırıyor.

Araştırmanın bulguları Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayımlandı.
Organizmaların üremesi, DNA molekülünün aktarımından ibaret değildir. Eşeyli üreme, bir yumurta hücresi ile bir sperm hücresi kullanır. Sperm hücresi, yumurta hücresine kodun ulaşımını sağlayacak mekanizmaya yerleştirilmiş DNA olarak düşünülebilirse de, yumurta hücresi DNA molekülünün yanı sıra eksiksiz bir canlı hücre mekanizması içerir: organeller, proteinler, ribozomlar. Bu gereklidir çünkü DNA kendi başına eşleme yapamaz; DNA'nın kendisi canlı değildir. Çoğalmak için DNA'nın bir hücre mekanizmasına gereksinimi vardır.





Kaynak : University of Warwick. "Sperm crane their neck to turn right." ScienceDaily. ScienceDaily, 7 December 2015. <www.sciencedaily.com/releases/2015/12/151207164036.htm>.




 
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir