Eğitim sistemimizin yapısından dolayı, öğrenciler sürekli bir sınav stresi içerisindeler. Rekabetçi bu sistem içerisinde 'başarılı' olabilmek için de, yapılacak sınavların öncesinde sürekli ders çalışmak zorundalar. Fakat ders çalışırlarken, öğrendikleri bilgileri hatırlayamama ve sınavlarda başarısız olma endişesi içerisindeler. Cognitive Systems Research’de yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, koşu yapmak bu endişeleri gidermede yardımcı olabilir.

Öğrencilerin bir öğrenme sürecinden sonraki aktivite seçimleri, bilgiyi hatırlama yetenekleri üzerinde önemli bir etkiye sahip. Araştırmacılara göre, eğer öğrenciler öğrenme sürecinden sonra bilgiyi daha iyi hatırlamak istiyorlarsa, bilgisayar oyunu oynamak gibi pasif aktiviteler yerine koşu gibi orta tempolu egzersizler yapmalılar.

Yapılan çalışma kapsamında, Dr. Harald Kindermann ve beraberindeki bilim insanları, araştırmaya katılan 16-29 yaş arasındaki 60 erkeğin, şehirde bir rotadan Almanca-Türkçe kelime çiftlerine kadar geniş bir skaladaki bilgileri ezberlemelerini istediler. Daha sonra katılımcılar 3 gruba ayrıldılar. Birinci grup, ezberleme sürecinden sonra şiddet içerikli bilgisayar oyunu oynadı. İkinci grup koşuya çıktı ve kontrol grubu olan üçüncü grup da dışarda temiz havada vakit geçirdi. Daha sonra bilim insanları, bu üç grubun bilgiyi hatırlama seviyelerini karşılaştırdılar.

Araştırmanın bulgularına göre, koşuya çıkan grup, bilgiyi hatırlamada en iyi performansı gösterdi. Bu gruba dahil bireyler koşuya çıktıktan sonra daha öncekinden fazla bilgiyi hatırladılar. Kontrol grubundaki bireyler de kötü performans gösterirken, bilgisayar oyunu oynayanların da hafızalarının ciddi şekilde zedelendiği tespit edildi.

Dr. Kindermann’ın belirttiğine göre; ‘’ Elde ettiğimiz veriler, video oyunları oynamanın öğrenmeyi geliştirici etkisi olmadığını gösteriyor. Aslında gençlere ve yetişkinlere önerilebilecek şey, öğrenme süreçlerinden sonra orta tempolu egzersizler yapmaları.’’

Öğrenme süreci üzerindeki bu etkinin sebebi aslında biraz karmaşık. Stres hormonu olan kortizol, hafızada bilgi tutma üzerinde bir etkiye sahip. Bazı durumlarda bu hormon sayesinde bilgiyi daha kolay hatırlarız fakat bazı durumlarda da bu hormon hafızamızı zayıflatabilir. Bu bağlamda iki tip stresten bahsedebiliriz; fiziksel ve psikolojik stres. Aratştırmacıların bulguları da, koşma gibi fiziksel stres sonucu salınan maddelerin, hafızayı güçlendirebileceğine işaret ediyor.

Araştırmacıların ilgili konu üzerine iki ana hipotezi var. Birincisi, şiddet içerikli bilgisayar oyunlarının beynimizi gerçek bir fiziksel tehdit altında olduğumuza inandırarak kandırıyor olabileceği. Bu durumu oyun oynarken ki psikolojik stres ile birleştirdiğiniz zaman, beyin algıladığı bu potansiyel tehditlere odaklanıyor ve yeni öğrendiği bilgileri reddediyor olabilir.

Alternatif hipotezde ise, koşu ile oluşturulan fiziksel stresin beyni ‘’hafıza depolama moduna’’ geçmesini sağlayıp hatırlanmak istenilen bilginin tutuluyor olabileceği öne sürülüyor. Koşu gibi orta tempolu egzersizler boyunca, insan vücudu sistemlerini dengede tutabilmek amacıyla daha fazla kortizol üretir. Bu noktada üretilen kortizol da hafızayı güçlendiriyor olabilir. Fakat kortizol seviyeleri ve hafızanın gücü arasındaki bağlantı henüz kesin olarak belirlenmiş değil. Dolayısıyla, ilgili konu üzerine yeni yapılacak araştırmaları beklememiz gerekiyor.

---

İlgili makale: Harald Kindermann, Andrija Javor, Martin Reuter. Playing counter-strike versus running: The impact of leisure time activities and cortisol on intermediate-term memory in male students. Cognitive Systems Research, 2016; 40: 1 DOI: 10.1016/j.cogsys.2016.01.002

Kaynak: Harald Kindermann, Want better exam results? Forget gaming and get running, Elsevier, retrieved from https://www.elsevier.com/connect/want-better-exam-results-forget-gaming-and-get-running

---