Yale Üniversitesi'nden astronomlar ilk kez quasarın görüntüsünü değiştirdiğini belirlediler. Keşif, evrenin bu harika fenomenlerinin yaşam hikayelerine anlık bir bakış sağlayabilir. Quasarlar enerjilerini karadeliklerden sağlayan ağır ve çok parlak gök cisimleridir. Şimdiye kadar; bilim insanları, quasarların parlak ve sönük fazları üzerinde bir çalışma yapamamışlardı. The Astrophysical Journal 'ın çıkmak üzere olan sayısında da belirtildiği üzere, Yale Üniversitesi'nden araştırmacılar, bir quasarın 6-7 kat daha sönük halini birkaç yıl öncesinin gözlemleriyle karşılaştırdılar. Yale Üniversitesi'nden Astronomy ve Astrofizik Bölümü'nden Prof. Megan Urry; "Yüzbinlerce quasarı gözlemledik ve sonunda sönmüş bir tanesini bulduk" diyor. Prof. Urry bu quasar hakkındaki araştırmalarının bizlere quasarların yaşam sürelerine dair bilgiler sunabileceğini söylüyor. Araştırma ekibinden Stephanie LaMassa ise, quasarın sanki kendine özgü bir "söndürücü anahtarı" varmış gibi tıpkı gücünün bitmesiyle loşlaştığını gözlemlediklerini söylüyor ve ekliyor: "Çünkü bir quasarın yaşam döngüsü önemli bilinmeyenlerden birisiydi, dönüşüm anında birisini yakalamak gerçekten şaşırtıcı." Astronomlar için daha da önemlisi ise quasarın yayılan geniş çizgilerinin zayıflaması. Optik spektrumla görünür olan bu zayıflamada, yayılan geniş çizgiler karadeliklere çok uzak olduğundan kaynaklı yokolmayan gaz işaretleridir. Etrafa yayılan bu çizgilerdeki değişim; araştırmacılara, karadeliğin aslında bir "diyete" girdiğini ve dolayısıyla da daha az bir enerji saldığını ifade ediyor. Bu durum da quasarın "söndürücü anahtarını" aktifleştirdiğini ve yayılan bu geniş çizgilerin birçoğunun da yokolduğu anlamına geliyor. Araştırma ekibi, güncel optik spektrum verilerini, geçmiş optik fotometre verilerini ve X-Ray spektrum verilerini içeren çeşitli gözlem verilerini analiz etti. Ekip quasarın önünden bir gaz bulutu ya da başka bir objenin geçtiği ve dolayısıyla da parlaklığını kaybettiği ihtimalini ihmal etmek zorundaydılar. Sonuçlar birçok açıdan paha biçilemez kanıtlar sunabilir. Öncelikle, sonuçlar quasar davranışlarının sürekli olmayan doğasına dair direkt bilgiler sağlayabilir, hatta daha da merak uyandırıcı bir şekilde karadeliklerin belirsiz davranışları hakkında ipuçları verebilir. Bütün galaksilerin kara deliklere sahip olduğu ve quasarların karadeliklerin yokolmadan önceki bir aşamaları olduğunu belirterek Prof. Urry: " Karadeliklerin nasıl büyüdüklerini bilmek önemli bir gelişmedir. Belki de bu durum Samanyolu Galaksisi'nin bugün nasıl göründüğü hakkında fikirler sunacaktır" diyor. Öte yandan ise, quasarın tekrardan parlama gibi bir durumu da söz konusu olabilir. LaMassa: "Astronomlar 50 yıldan fazla bir süredir quasarlar üzerinde çalışıyor olmalarına rağmen, henüz 10 yıldır karadelikler üzerine çalışma yapan birisi olarak ben tamamen yeni bir şey bulabilirim" diyor. Kaynak: Yale University Kapak Görseli : Michael Helfenbein/Yale University