Post Author Avatar
Sevkan Uzel
Yıldız Teknik Üniversitesi - Çevirmen/Editör
NASA'nın InSight (İng. Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport) uzay aracı, 5 Mayıs 2018'te Kaliforniya'nın Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü'nden, Atlas V roketi ile fırlatıldı. Böylece, NASA'nın batı kıyısından yaptığı ilk gezegenler-arası fırlatma da gerçekleşmiş oldu. 993 milyon dolarlık bu proje, Mars'ın iç yapısı hakkındaki bilgimizi genişletmeyi hedefliyor. Kızıl gezegene yapılacak insanlı uçuştan önce bu konuda geniş çaplı bilgi sahibi olmak büyük önem taşıyor.

Eğer 485 milyon kilometrelik yolculuk boyunca her şey planlandığı gibi giderse, InSight uzay aracının 26 Kasım 2018'de Mars'a iniş yapması bekleniyor. Ayrıca bu yolculukta InSight'ın iki tane de yol arkadaşı var: WALL-E ve EVE adlı minik küp uydular (İng. CubeSat). Yaklaşık olarak bir dizüstü bilgisayar büyüklüğünde olan bu minyatür uydular, InSight ile birlikte rokete yerleştirildi ve InSight'ın peşisıra Mars yoluna koyuldu.

NASA bilimcilerinden Jim Green, uzmanların Mars'ta depremler, çığlar ve göktaşı çarpmaları olduğunu zaten bildiğini belirtiyor. "Ama acaba Mars depreme ne kadar eğilimli? Mars'ı araştıran kişiler olarak bu, bilmemiz gereken temel bir bilgi," diye ekliyor.

Mühendis Joel Steinkraus güneş ışığı kullanarak küp uydulardan birinin sınamasını gerçekleştiriyor. (NASA/JPL-Caltech via AP)


InSight uzay aracındaki en önemli cihaz, Fransız Uzay Ajansı tarafından yapılmış olan bir sismometre (İng. Seismic Experiment for Interior Structure - SEIS). InSight Mars'a indikten sonra, robotik bir kolun çıkması ve sismometreyi doğrudan yere bırakması gerekiyor. "Bizim için, InSight belki en önemli uçuş değil ama çok çok önemli bir uçuş, çünkü araca koyduğumuz sismometre ile Mars'ın kalp atışlarını duyacağız," diyor CNES'ten Jean-Yves Le Gall.

İkinci en önemli cihaz ise Alman Uzay Ajansı tarafından Polonya Uzay Ajansı'nın da katılımıyla yapılan ve gezegenin yüzey-altı ısısını izleyecek olan bir sonda (İng. Heat Flow and Physical Properties Package). Bu alet, yüzeyin 3 ilâ 5 metre kadar altına inecek. Mars'taki sıcaklığın anlaşılması, NASA'nın 2030'lar için planladığı insanlı uçuş açısından çok önemli. Çünkü gidecek insanların yaşam alanının ne kadar ısıtılmasının gerekeceğini hesaplamak gerekiyor. InSight'ın ineceği bölgede -100 ilâ -20 C arasındaki dondurucu soğuklar olması bekleniyor. Mars ekvatoruna yakın bölgelerde yazın gündüzleri ise sıcaklığın 20 C olabileceği, fakat gece olduğunda -73 C civarına ineceği düşünülüyor.

InSight uzay aracı, Mars'ın iç yapısını ve depremlerini inceleyecek. (Telif: NASA)


Güneş enerjisi ve pille çalışan InSight, 26 Dünya ayı boyunca çalışabilecek şekilde tasarlandı. Bu Mars'ta 1 yıl anlamına geliyor ve bu periyotta 100 kadar depremle karşılaşılması bekleniyor. InSight'ın aslında 2016'da fırlatılması planlanmıştı ama sismometrenin bir parçasında saptanan sorun nedeniyle böyle bir gecikme yaşandı. Sağ salim Mars'a vardığında, 2012'de gezegene inen Merak'tan (İng. Curiosity) bu yana oraya giden ilk NASA aracı InSight olacak.
Kaynak ve İleri Okuma
Etiket

Projelerimizde bize destek olmak ister misiniz?

Dilediğiniz miktarda aylık veya tek seferlik bağış yapabilirsiniz.

Destek Ol

Yorum Yap (0)

Bunlar da İlginizi Çekebilir